Ο Χριστός που… ανέστησε την ελληνική τηλεόραση

Το καλοκαίρι του 1975, πριν δηλαδή μισό αιώνα, η Ελλάδα άλλαζε. Στο χρόνο που είχε μεσολαβήσει από τη Μεταπολίτευση η χώρα είχε αποκτήσει δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, Βουλή, ο λαός είχε αποφασίσει για το Πολίτευμα,, όλα είχαν μπει σε ένα δρόμο. Μόνο η τηλεόραση, η κρατική και στρατιωτική εξακολουθούσε να… ψαρεύει στα θολά νερά της κακογουστιάς.
Διευθυντές άλλαζαν στα κανάλια, αλλά το πρόγραμμα εξακολουθούσε να είναι βαρετό, χωρίς φαντασία με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις.
Ο Αλέξης Σολωμός, αναπληρωτής Διευθυντής του ΕΙΡΤ αποφάσισε να στραφεί στην πλούσια ελληνική λογοτεχνία για να λύσει το πρόβλημα της ποιότητας των σήριαλ. Θεωρούσε ότι πατώντας σε στέρεα κείμενα θα μπορούσε να προσφέρει ψυχαγωγία ποιότητας στους τηλεθεατές.
Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξαναστρώνεται» ήταν δύσκολο κι επιπλέον είχε να… ανταγωνιστεί την ταινία που είχε γυρίσει το 1957 ο Ζιλ Ντασέν.
Η μεγαλύτερη εκείνη την εποχή εταιρεία παραγωγής, η «Αστήρ tv» ανέθεσε στον Βασίλη Γεωργιάδη τη σκηνοθεσία. Για πρώτη φορά δημιουργήθηκε στον Παράδεισο Αττικής ένα μικρό χωριό και οι βαριές κάμερες του στούντιο βγήκαν από το πλατό.
Για τα μέτρα της εποχής ποσό ήταν τεράστιο, το κάθε επεισόδιο στοίχιζε 180.000 δρχ, όπως είχε πει ο παραγωγός Γεώργιος Ράλλης το κόστος έφθανε τις 230.000. Δεν έχασε όμως αφού αντί για τα 40 επεισόδια που είχαν προγραμματιστεί αρχικά η σειρά, λόγω επιτυχίας, έφθασε τα 50.

Συνεργάστηκαν πέρα από τους καταξιωμένους ηθοποιούς και πολλά μεγάλα ονόματα στον τομέα της παραγωγής. Τη διασκευή την έκαναν ο ιστορικός του θεάτρου Γεράσιμος Σταύρου και ο Νότης Περγιάλης. Ο πρώτος, δυστυχώς, πέθανε έχοντας ολοκληρώσει τα δύο πρώτα επεισόδια και όλο το βάρος έπεσε στον συνεργάτη του που είχε πλούσια πείρα από αντίστοιχες ραδιοφωνικές προσαρμογές.
Η τηλεοπτική διεύθυνση (τηλεσκηνοθεσία) ανήκε στον Κώστα Λυχναρά που είχε σπουδαία καριέρα αργότερα τόσο στην κρατική όσο και στην ιδιωτική τηλεόραση.
Η σκηνογραφία ήταν του Πέτρου Καπουράλη, τα κουστούμια του Τάσου Ζωγράφου, ενώ η μουσική αφέθηκε στις εμπνεύσεις της Δανάης Ευαγγελίου, της καλύτερης εκείνη την εποχή στις μουσικές επιλογές. Κι εδώ πρωτοτύπησε. Οι τίτλοι αρχής είναι από δύο έργα. Το αρχικό από τη «Μήδεια» του Ιάννη Ξενάκη και η συνέχεια το «Σόλομον» από τον «εβραϊκό κύκλο» του Εβαιοελβετού συνθέτη Έρνστ Μπλοχ. Η τραγωδία και ο ξεριζωμός.

Μέχρι τότε τα σήριαλ γυρίζονταν επεισόδιο – επεισόδιο, τα κείμενα οι ηθοποιοί τα έπαιρναν την τελευταία στιγμή ενώ τα βίντεο των 2 ιντσών που χρησιμοποιούσαν ήταν δύσκολα στο μοντάζ. Τα λάθη έφευγαν θεωρώντας ότι δεν θα το καταλάβει κανείς.
Ο Γεωργιάδης άλλαξε τον τρόπο δουλειάς. Γκρούπαρε τις σκηνές, το σενάριο μοιραζόταν δύο εβδομάδες νωρίτερα για να πάνε οι ηθοποιοί έτοιμοι στο γύρισμα. Όλα έπρεπε να δουλεύουν… ρολόι με τόσο κόσμο και τον χρόνο να πιέζει. Η ΕΡΤ ήθελε έγκαιρα το έργο για να δείξει ότι παράγει έργο.

Τα 50 επεισόδια παίχτηκαν χωρίς διακοπή κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα στις εποχές που δεν υπάρχει διαφήμιση (Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαίρι). Μόνο τρία επεισόδια δεν προβλήθηκαν στην… ώρα τους. Στις 18 Σεπτεμβρίου για να προβληθεί το Φεστιβάλ Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης, στις 16 Οκτωβρίου που η ΕΡΤ έδειξε αποσπάσματα από συζήτηση στη Βουλή και στις 23 Απριλίου που ήταν Μεγάλη Παρασκευή. Η προβολή άρχισε στις 2 Ιουνίου 1975 και ολοκληρώθηκε στις 11 Ιουνίου της επόμενης χρονιάς.

Από τα πρώτα επεισόδια κέρδισε κοινό και κριτική. Η θεαματικότητα κάθε επεισοδίου ξεπερνούσε το 77%!

Η τραγική ιστορία του Αλέξανδρου Γκόλφη
Μέσα στο πλήθος των μεγάλων ηθοποιών ξεχώρισε ένας 26χρονος που έπαιζε ένα μικρό ρόλο στο θέατρο «Όρβο». Ήταν ο Αλέξανδρος Γκόλφης που έγινε σταρ μέσα από το σήριαλ. Με εντυπωσιακό παρουσιαστικό κατάφερε να ανταποκριθεί αν και άπειρος σε ένα δύσκολο ρόλο. Βροχή έπεσαν οι προτάσεις. Σε μια συνέντευξη στο περιοδικό «Βεντέττα» μιλούσε για τα όνειρα και τους στόχους του.

Δυστυχώς τίποτε από αυτά δεν έγινε πραγματικότητα. Η εξάρτησή του από τα ναρκωτικά τον κατέστρεψε. Στις 5 Αυγούστου 2007 βρέθηκε νεκρός έξω από ένα ταχυφαγείο στη συμβολή των οδών Καλάρη και Αχαρνών. Επειδή η ταυτότητα έγραφε Γκολφινόπουλος, το πραγματικό του επώνυμο έμεινα στα… αζήτητα για τρεις μήνες. Αναγνωρίστηκε τρεις μήνες αργότερα. Ο νέος και ωραίος που είχε ξεκινήσει από αθλητής της επιτραπέζιας αντισφαίρισης, έγινε ηθοποιός, επιχειρηματίας αργότερα ανοίγοντας δύο μπαρ, δεν μπόρεσε να νικήσει τους δαίμονές του. Τα τελευταία χρόνια της χωής του έμενε σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι χωρίς φως και νερό στα Κάτω Πατήσια. Εκεί βρέθηκε ένας μακρύς κατάλογος με φίλους του που έφυγαν κι αυτοί από ναρκωτικά. Ήταν φανερό ότι ήξερε το τέλος του.
Ειρωνεία: Ο ιατροδικαστής που τον αναγνώρισε, ο Φίλιππος Κοτσαύτης ήταν ο σύζυγος της τηλεοπτικής του παρτενέρ Μαίρης Ιγγλέση.

Tips
*Ο Βασίλης Γεωργιάδης είχε εργαστεί νωρίτερα, το 1973, στην τηλεόραση στη σειρά «Επικίνδυνα βήματα» που δεν γνώρισε επιτυχία και ολοκληρώθηκε σε 34 επεισόδια. Ένας από τους λόγους του πρόωρου τέλους ήταν η διαμαρτυρία της γερμανικής πρεσβείας που μετά την επιτυχία του «Αγνώστου Πολέμου» η μικρή οθόνη γέμισε με σειρές που είχαν θέμα ή αφετηρία τη γερμανική κατοχή. Σε εκείνη τη σειρά οι στενοί συνεργάτες ήταν οι ίδιοι που εργάστηκαν και στον «Χριστό ξανασταυρώνεται» (Λυχναράς, Κόκκινος, Ευαγγελίου).

*Γύρω στους 50 είναι οι ηθοποιοί που συμμετείχαν στη σειρά. Πλαισιώθηκαν από 150 βοηθητικούς, κομπάρσους όπως τους έλεγαν τότε. Ηθοποιούς.
*Το 1981 η σειρά λίγο έλειψε να ακολουθήσει τη μοίρα των προηγούμενων. Οι νέοι υπεύθυνοι της τηλεόρασης που είχε διορίσει το ΠΑΣΟΚ αποφάσισαν ότι όλα τα έργα που υπήρχαν στο αρχείο της ΕΡΤ και της ΥΕΝΕΔ ήταν χαμνηλής ποιότητας και έπρεπε να σβηστούν. Ειδοποιήθηκε από υπαλλήλους της ΕΡΤ ο Βασίλης Γεωργιάδης και του πρότειναν να ξαναμοντάρει τη σειρά σε 18 επεισόδια. Έτσι διασώθηκε ένα μέρος τουλάχιστον της πρώτης μεγάλης παραγωγής. Στην ΕΡΤ κατα καιρούς υποστήριξαν ότι υπήρχε και ολόκληρη η σειρά των 50 επεισοδίων. Το γεγονός ότι δεν προβλήθηκε ποτέ δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες
*Η Γεωργία Βασιλειάδου έπαιξε κι αυτή στη σειρά. Ήδη αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, είχε μεγάλο άγχος, αλλά στο πρώτο γύρισμα όλο το συνεργείο την χειροκρότησε για να πάρει κουράγιο. Αυτή ήταν μόλις η δεύτερη τηλεοπτική της παρουσία και τελευταία.
*Στα 50 χρόνια του σήριαλ, ίσως η ΕΡΤ θα μπορούσε να αποκαταστήσει τις αρχικές κόπιες των 50 επεισοδίων, να τις ρετουσάρει (υπάρχει η τεχνική δυνατότητα πλέον) και να τις προσφέρει στους τηλεθεατές σε ένα από τα τρία κανάλια της ή έστω στο Ertflix. Θα έχει ενδιαφέρον η προσπάθεια έστω ως φόρος τιμής σε τόσους ανθρώπους που έβαλαν το μεράκι για να γίνει πραγματικότητα αυτό που έμοιαζε απίθανο!

Αξίζει τον κόπο, έστω ως φόρο τιμής να αναφέρουμε τους συντελεστές…
Διεύθυνση Παραγωγής: ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΝΙΤΣΑΡΙΩΤΗΣ
Σκηνοθέτης: ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Διασκευή για τη τηλεόραση: ΝΟΤΗΣ ΠΕΡΓΙΑΛΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ
Μουσική επιμέλεια: ΔΑΝΑΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Σκηνογράφος: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΠΟΥΡΑΛΗΣ
Κοστούμια: ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΜΕΝΕΣ ΣΚΗΝΕΣ: Οπερατέρ: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ
Μοντάζ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Τηλεοπτική διεύθυνση: ΚΩΣΤΑΣ ΛΥΧΝΑΡΑΣ
Κάμερες: Π. ΚΟΚΚΙΝΟΣ Ι. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ Π. ΠΑΝΤΑΖΗΣ Μ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Ε. ΝΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ Η. ΤΑΝΙΜΑΝΙΔΗΣ
Ρύθμιση εικόνας: Γ. ΦΑΚΗΣ
Ρύθμιση ήχου: Π. ΦΡΑΓΚΙΑΔΑΚΗΣ
Μπούμαν: Ν. ΚΟΚΚΙΝΟΣ Ι. ΜΑΚΡΙΔΗΣ
Video μοντάζ: Ι. ΤΣΕΜΠΕΛΗΣ
Μακιγιάζ: Π. ΝΙΚΟΛΕΤΟΥ Ρ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ
Φωτισμός: ΠΕΡ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ
Βοηθοί: Δ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Δ. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ
Ηλεκτρολόγος: Δ. ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ
Εκτέλεση κοστουμιών: Β. ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ
Βοηθός: Ι.ΠΟΛΥΚΡΑΤΗ
Περούκες: ΜΗΤΙΑΣ
Φροντιστήριο: Χ. ΚΑΡΓΑΔΟΥΡΗΣ Ν. ΖΑΛΑΒΡΑΣ
Μακέτες: Δ. ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
Επιμέλεια εκπομπής: Μ. ΑΔΑΜΗΣ
Βοηθός σκηνογράφου: Μ. ΠΟΛΥΚΡΑΤΗΣ
Βοηθός σκηνοθέτη: Σ. ΑΒΔΟΥΛΟΣ
Μαγνητοσκοπήσεις: STUDIO ATA ΙΙ

Ηθοποιοί:
Μανολιός: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΓΚΟΛΦΗΣ
Μαριωρή: ΚΑΤΙΑ ΔΑΝΔΟΥΛΑΚΗ
Παπα-Φώτης: ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΙΣΚΟΣ
Παπα-Γρηγόρης: ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ
Παναγιώταρος: ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΟΥΝΤΑΣ
Αγάς: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΡΓΥΡΗΣ
Πατριαρχέας: ΑΝΔΡΕΑΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ
Λαδάς: ΔΗΜΟΣ ΣΤΑΡΕΝΙΟΣ
Λενιώ: ΜΑΙΡΗ ΙΓΓΛΕΖΗ
Νικολιό: ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Δάσκαλος: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ
Κωνσταντής: ΝΑΣΟΣ ΚΕΔΡΑΚΑΣ
Γιαννακός: ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΑΓΚΛΟΣ
Μιχαλής: ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
Σαραντάπηχος: ΝΙΚΟΣ ΓΑΛΙΑΤΣΟΣ
Κατερίνα: ΝΙΚΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ
Καπετάνιος: ΦΟΙΒΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ
Γιουσουφάκι: ΤΖΕΝΝΥ ΦΩΤΙΟΥ
Δημήτριος: ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΝΑΤΑΣ
Χριστοφής: ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ
Σεΐζης: ΚΩΣΤΑΣ ΓΚΟΥΖΓΚΟΥΝΗΣ
Μάρθα: ΕΛΕΝΗ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ
Μανταλένια: ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ
Αμανές… Σεράμπ: Κ.ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ
Λίζα – γυναίκα: ΑΛΙΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗ
Πελαγία: ΣΤΑΜΗ ΚΑΚΑΡΑ
Κουρέας: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΚΗΣ
Πηνελόπη:ΗΡΩ ΚΥΡΙΑΚΑΚΗ
Στεφανής: ΘΑΝΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΝΟΣ
Γερο Πανάγος: ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΦΡΑΤΖΗΣ
Κόρη κουρέα: ΕΜΜΥ ΛΑΒΔΑ
Καντηλανάφτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΕΙΜΩΝΙΔΗΣ
Γιώργης: ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Μπραϊμάκι: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ
Γιατρός: ΘΟΔΩΡΟΣ ΣΥΡΙΩΤΗΣ
Γέρος: ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΥΡΙΟΣ
Αγγελική: ΙΩΑΝΝΑ ΜΗΤΡΟΥ
Δεσπότης: ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΟΣ
Χορευτικό: ΤΖΕΝΗ ΔΡΙΒΑΛΑ
Φλογέρα: ΝΟΤΗΣ ΠΕΡΓΙΑΛΗΣ