Η ημερομηνία έναρξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι η 1η Σεπτεμβρίου 1939. Είναι η μέρα που… μίλησαν τα όπλα με την εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία. Όμως η απόφαση για την κήρυξή του πάρθηκε πολύ νωρίτερα. Άλλωστε όταν μια χώρα αποφασίζει να πολεμήσει με όλους δεν μπορεί να το κάνει… σε μια μέρα.
Είναι 5 Νοεμβρίου 1937. Στο Βερολίνο ο Χίτλερ συγκαλεί μεγάλη στρατιωτική σύσκεψη. Μετέχουν:
Ο Αρχηγός της Βέρμαχτ, αρχιστράτηγος Βέρνερ Έντουαρντ Φριτς φον Μπλόμπεργκ, ο ισχυρότερος στρατιωτικός την εποχή εκείνη στη Γερμανία
Ο επικεφαλής του στρατού ξηράς Βέρνερ φον Φριτς
Ο αρχηγός της «Λουφτβάφε», Χέρμαν Γκέρινγκ
Ο αρχιναύαρχος Έριχ Ρέντερ, και
Ο υπουργός Εξωτερικών Κονσταντίν φον Νόιρατ
Ο Χίτλερ τους ενημερώνει ότι σκοπεύει να ενισχύσει τον Φράνκο στον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και θα αναλάβει δράση με κάθε κόστος σε Δύση και Ανατολή για την εξασφάλιση του «ζωτικού χώρου» της Γερμανίας. Η απόφαση για πόλεμο έχει παρθεί. Τα όσα ακολούθησαν ήταν απλά κινήσεις τακτικής για να κρατήσει στο σκοτάδι τους αυριανούς του αντιπάλους.
Από τους πέντε συμμετέχοντας οι τρεις διαφωνούν. Οι δύο προέρχονται από το στρατό. Πρόκειται για τους φον Μπλόμπεργκ και φον Φριτς. Θα παραμεριστούν αφού γίνουν πρώτα πρωταγωνιστές γαργαλιστικών ιστοριών.
Η αρχή έγινε με τον πανίσχυρο φον Μπλόμπεργκ, τον άνθρωπο που εισηγήθηκε στον Χίτλερ τον όρκο πίστης και αφοσίωσης του Γερμανού Στρατιώτη προς τον Χίτλερ (Reichswehreid), ο οποίος για τους ευγενείς Πρώσους –κατά βάση – αξιωματικούς αποτελούσε το κύριο λόγο να μείνουν πιστοί στο πρόσωπο του ηγέτη τους.
Ο φον Μπλόμπεργκ είχε μείνει χήρος το 1932. Λίγο αργότερα ως υπουργός Άμυνας γνωρίζει την Έρνα Γκρουν η οποία γίνεται γραμματέας, ερωμένη και σύζυγός του. Μόνο που η νεαρή δακτυλογράφος, 28 χρόνων τότε, έχει παρελθόν. Το ανακάλυψε ο αρχηγός της αστυνομίας του Βερολίνου Βολφ φον Χέλντορφ. Η όμορφη Έρνα ήταν πόρνη, το ίδιο επάγγελμα εξασκούσε και η μητέρα της που για προκάλυψη είχε ανοίξει ένα «σαλόνι μασάζ». Ακόμα είχε ποζάρει σε γυμνές πόζες με ένα Τσέχο εβραϊκής καταγωγής ο οποίος της έδωσε 60 μάρκα για τις φωτογραφίες.
Ο Χέλντορφ προτίμησε να ειδοποιήσει τους ανταγωνιστές του Μπλόμπεργκ στον στρατό Γκέρινγκ και Χίμλερ. Ο δεύτερος θέλει τα Ες – Ες να έχουν τον πρώτο λόγο στο στράτευμα κι όχι η Βέρμαχτ. Ο πρώτος θέλει να πάρει τη στραταρχική ράβδο. Η ισχύς εν τη ενώσει. Ο Γκέρινγκ είναι ο άνθρωπος που ειδοποιεί τον Χίτλερ για το παρελθόν της Έρνα, αν και οι δυο τους ήταν οι μόνοι μάρτυρες στον πολιτικό γάμο του στρατάρχη.
Ο Χίτλερ ζητά από τον Μπλόμπεργκ να διαλυθεί ο γάμος. Αυτός αρνείται και η παραίτηση είναι δεδομένη. Μετά από ένα χρόνο εξορίας στο Κάπρι το ζευγάρι επιστρέφει στη Γερμανία. Ο Χίτλερ υπόσχεται στον πρώην, πια φίλο του, να τον δραστηριοποιήσει με την έναρξη του πολέμου και συνεχίζει να του καταβάλει τον μισθό που θα έπαιρνε ως εν ενεργεία αρχιστράτηγος. Ο πόλεμος άρχισε και τελείωσε, αλλά ο στρατάρχης ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε. Έζησε στο Μόναχο. Κλήθηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης και πέθανε ενώ κατέθετε ως μάρτυρας στις 14 Απριλίου 1946 σε ηλικία 68 χρόνων (είχε γεννηθεί στις 2 Σεπτεμβρίου 1878).
Όσο για τη σύζυγό του, της οποίας το πραγματικό όνομα ήταν Λουίζα Μαργαρίτα Γκρουν, αλλά άγνωστο γιατί παρουσιαζόταν ως Έρνα, το 1952 πήρε άδεια μασέρ για να λειτουργήσει το μαγαζί της μητέρας της και δεν δέχτηκε να μιλήσει τα όσα είχαν γίνει.
Το τέλος του φον Φριτς ήταν διαφορετικό. Όπως και η ιστορία του. Το 1935 είχε κατηγορηθεί για ομοφυλοφιλία. Ο Χίτλερ είχε ενημερωθεί, αλλά ζήτησε να καταστραφεί ο φάκελός του. Δεν καταστράφηκε και ανασύρθηκε τη κατάλληλη στιγμή. Σ’ αυτόν αναφερόταν ότι είχε έρθει σε επαφή με έναν τύπο τον «Τζόε τον Βαυαρό» που συνήθιζε να παγιδεύει τους εραστές του για να τους απειλεί στη συνέχεια. Ο Τζόε που λεγόταν Ότο Σμιντ δέχτηκε να αποσύρει τις κατηγορίες, αλλά ήταν για αυτόν αργά. Βρέθηκε σκοτωμένος λίγο αργότερα.
Ενώ είχε απαλλαγεί από τις κατηγορίες για ομοφυλοφιλία από ειδική ανακριτική επιτροπή στις 4 Φεβρουαρίου 1938 παραιτήθηκε από τη θέση του, αλλά έμεινε στο στρατό. Υποστήριζε ότι μισούσε όλες τις γυναίκες εκτός από την μητέρα του, ακόμα περισσότερο μισούσε τους Εβραίους. Πολλοί υποστηρίζουν ότι έπεσε θύμα συνωμοσιών στον στενό κύκλο του Χίτλερ που ήθελαν άλλο αρχηγό του Στρατού.
Στην εισβολή στη Πολωνία, στη διάρκεια της πολιορκίας της Βαρσοβίας βρέθηκε στη πρώτη γραμμή να επιθεωρεί τμήματα του στρατού. Εκεί κάποια σφαίρα, πιθανότατα από ελεύθερο σκοπευτή τον χτύπησε στο πόδι και πέθανε την επομένη 10 Σεπτεμβρίου 1939 στα 59 του χρόνια (είχε γεννηθεί στις 4 Αυγούστου 1880). Οι στενοί του συνεργάτες υποστηρίζουν ότι έβαζε σε κίνδυνο τη ζωή του αναζητώντας την λύτρωση μέσα από τον θάνατο.
Τι απέγινε όμως ο τρίτος, ο φον Νόιρατ; Παραμερίστηκε κι αυτός, αλλά παρέμεινε ενεργό στέλεχος του Χιτλερικού μηχανισμού. Τον Μάρτιο του 1939 διορίστηκε ως εκπρόσωπος του Ράιχ στη Βοημία και Μοραβία, ότι είχε απομείνει δηλαδή στην Τσεχοσλοβακία από την απόσπαση της Σλοβακίας. Μπορεί να έμεινε εκεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1941 και να αντικαταστάθηκε από το Βερολίνο επειδή ήταν πολύ ήπιος, αλλά στο διάστημα αυτό… πρόλαβε να επιβλέψει τις διώξεις των Εβραίων, να καταστείλει φοιτητικές εξεγέρσεις, να γεμίσει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης με μέλη της Τσεχικής αντίστασης, γεγονός που του στοίχισε 15 χρόνια φυλάκιση από το Διεθνές Δικαστήριο στη Νυρεμβέργη. Το 1954 του δόθηκε χάρη αποσύρθηκε στο κτήμα του και δύο χρόνια αργότερα πέθανε.
Η εισβολή στην Πολωνία
Πέμπτη 31 Αυγούστου 1939. Στα σύνορα της Γερμανίας με τη Πολωνία ένας μικρός ραδιοφωνικός σταθμός στο Γκλάιβιτς στην Άνω Σιλεσία εκπέμπει αντιγερμανικό μήνυμα από μια ομάδα «Πολωνών» στρατιωτών που έχουν εισχωρήσει στο γερμανικό έδαφος. Το μήνυμα διαρκεί λίγο. Άνδρες των Ες Ες εξοντώνουν τους 13 «Πολωνούς» οι οποίοι νωρίτερα είχαν σκοτώσει ένα Γερμανό.
Όμως και σε άλλες περιοχές των συνόρων σημειώθηκαν εκείνη τη μέρα επεισόδια. Εμπρησμοί σπιτιών και άλλες ενέργειες που προετοίμαζαν τη σύγκρουση.
Τι είχε συμβεί τελικά; Ο Γερμανός που σκοτώθηκε από τους «Πολωνούς» ήταν ο Φραντσίσεκ Χόνιοκ, ένας φιλοπολωνός Γερμανός που τη προηγούμενη μέρα είχε πιαστεί από τη Γκεστάπο. Όσο για τους «Πολωνούς» στρατιώτες δεν ήταν τίποτε άλλο παρά αιχμάλωτοι από στρατόπεδο συγκέντρωσης. Όλοι τους υποχρεώθηκαν να πιούν δηλητήριο πριν τους πυροβολήσουν και φωτογραφήσουν για τις ανάγκες της προπαγάνδας τα Ες Ες. Ο Χίμλερ είχε καταφέρει να στήσει ένα αληθοφανές επεισόδιο για να δικαιολογήσει την εισβολή στην Πολωνία.
Την επόμενη μέρα μπορούσε ο Χίτλερ να βάλει σε εφαρμογή το σχέδιο «Λευκή Περίπτωση» (Fall Weiss) που αφορούσε την κατάληψη της χώρας.
Στις 5 το απόγευμα της Παρασκευής, πρώτης μέρας του Σεπτέμβρη, στις μονάδες του Γερμανικού στρατού έφθανε το κρυπτογραφημένο μήνυμα: «Υ=1.9.4.45». Σήμαινε ότι η ώρα «Χ» ήταν την 1η 9ου (Σεπτεμβρίου) στις 4.45 τα ξημερώματα. Μπορεί να είχαν 11 ώρες και 45 μέχρι την επίθεση οι Γερμανικές δυνάμεις, αλλά πολλές μονάδες έμαθαν για την εισβολή από τους ήχους του πυροβολικού.
Οι Γερμανοί είχαν παρατάξει:
Δύο στρατιές, τη βόρεια υπό τον Φέντορ φον Μποκ και τη νότια υπό τον Γκερντ φον Ρούντστεντ
3 μηχανοκίνητα των Ες Ες
9.000 πυροβόλα
2.750 τανκς
2.315 αεροσκάφη
Σύνολο 1 εκ. άνδρες τους οποίους βοηθούσαν και τρεις μεραρχίες Σλοβάκων (51.306 άνδρες)
Στην απέναντι πλευρά υπήρχαν:
* 39 μεραρχίες
* 4.300 πυροβόλα
* 880 τανκς
* 400 αεροσκάφη
Σύνολο 950.000 άνδρες
Τις Πολωνικές δυνάμεις συνεπικουρούσε και η Τσεχοσλοβακική λεγεώνα υπό τον Λούντβικ Σβόμποντα ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας από το 1968, μετά τη Σοβιετική εισβολή στη χώρα έως το 1975.
Στο λιμάνι του Ντάντσιχ βρίσκεται το εκπαιδευτικό καταδρομικό «Σλέσβινγκ-Χόλσταϊν». Έστρεψε τα κανόνια του προς το οχυρό Βεστερπλάτε.
Το σχέδιο επίθεσης στηριζόταν στον «κεραυνοβόλο πόλεμο» (Blitzkrieg), έμπνευση του στρατηγού Χάιντς Γκουντέριαν. Τι ήταν αυτό;
Ο απόλυτος αιφνιδιασμός. Αντί ο στρατός να αναλώνεται σε μάχη χαρακωμάτων, όπως έγινε με τους Γάλλους και τους Γερμανούς στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τώρα θα μπορούσε να υπάρξει αξιοποίηση της αεροπορίας η οποία θα επιχειρούσε σαρωτικούς βομβαρδισμούς, ταχεία προέλαση των τεθωρακισμένων και μηχανοκίνητων δυνάμεων.
Η «Λουφτβάφε» κατάφερε να καταστρέψει τις γραμμές ανεφοδιασμού των Πολωνών. Βομβάρδισε δρόμους, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και σκότωσε πολλούς εφέδρους που περίμεναν να καταταχτούν στα στρατολογικά κέντρα.
Μέσα στον πανικό οι Πολωνοί επιλέγουν να αμυνθούν σε όλο το μέτωπο και δεν καταδέχονται να συμπτυχθούν.
Το ιππήλατο πολωνικό πυροβολικό εξουδετερώνεται από τη Γερμανική αεροπορία .
Το δίκτυο διαβιβάσεων καταστρέφεται
Η Πολωνική αεροπορία παρ’ όλο που είχε διασπείρει τα αεροσκάφη της σε διάφορα σημεία της χώρας δεν μπορεί να απαντήσει στα αντίπαλα αεροσκάφη.
Παρ΄όλα αυτά η Πολωνία ανθίσταται. Μέχρι τις 17 Σεπτεμβρίου που ο Μολότοφ, υπουργός Εξωτερικών της ΕΣΣΔ, δηλώνει ότι «η Πολωνική κυβέρνηση έχει πάψει να δίνει σημεία ζωής». Οι Σοβιετικοί εισβάλουν από τα ανατολικά.. Η αντίστροφη μέτρηση έχει ήδη αρχίσει.
Στις 24 Σεπτεμβρίου η Βαρσοβία είναι περικυκλωμένη από τους Γερμανούς. Οι στρατηγοί περιμένουν να πέσει με πολιορκία. Ο Χίτλερ απαιτεί βομβαρδισμούς. Στις 27 παραδίδεται. Ήδη οι Σοβιετικοί είχαν συναντήσει τους Γερμανούς στο ποταμό Μπουγκ. Η Πολωνία έχει χωριστεί στα δύο. Οι Γερμανοί πήραν το 48% της χώρας με 10 εκ. πληθυσμό, οι Σοβιετικοί το 52% με 14 εκ. και 200.000 πρόσφυγες, κυρίως Εβραίους.
Όσο για τις απώλειες οι Πολωνοί είχαν:
66.000 νεκρούς
133.700 τραυματίες
694.000 αιχμαλώτους
Οι Γερμανοί είχαν
16.343 νεκρούς
320 αγνοούμενους
27.640 τραυματίες
Οι Σοβιετικοί είχαν:
1.475 νεκρούς
2.383 τραυματίες
n565ke