Διανύοντας τις τελευταίες μέρες του 2020, ένα αίσθημα ανησυχίας και ηθικού πόνου γίνεται όλο και πιο έντονο. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας ανησυχούν για τον πολλαπλασιασμό σοβαρών περιπτώσεων που απαιτούν ταχεία θεραπεία, ένα εύρημα η σοβαρότητα του οποίου δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτή από τις αρχές.
Υπάρχει μία αυξανόμενη προειδοποίηση για τη νέα κατάσταση έκτακτης ανάγκης που δημιουργεί η πανδημία Covid-19 για την ψυχική υγεία.
Για πολλούς τα πρώτα συμπτώματα είναι κόπωση, ψυχική έκπληξη, φόβος, αγωνία, άγχος, αϋπνία, θυμός. Για τον ψυχίατρο Serge Hefez, είναι οι «καρποί» του τραύματος που έχουμε βιώσει και που αποτελεί μέρος του τώρα σε μια κρίση για την υγεία και την κοινωνία. Αυτή η κοινωνική κρίση δεν συνδέεται μόνο με την πανδημία, αλλά είναι παγκόσμια: επηρεάζει όλες τις αξίες της κοινωνίας και συναντά μια άλλη κρίση, αυτή της τρομοκρατίας, που χωρίζει τον κοινωνικό δεσμό, προκαλεί πτυχώσεις, φόβο και παράνοια.
Βρισκόμαστε ευάλωτοι μπροστά στην πραγματικότητα του θανάτου. Η πανδημία μας αναγκάζει να προσαρμοστούμε σε ένα πλαίσιο όπου δεν έχουμε τον έλεγχο. Εισέρχεται ο φόβος της εγγύτητας και η ανάπτυξη ψυχαναγκαστικών συμπεριφορών.
Κομμάτι μίας καλής ψυχικής υγείας είναι η ανοχή στον κίνδυνο και την αβεβαιότητα.
Ανησυχούμε λοιπόν όλοι: ενήλικες, μαθητές, παιδιά, γιατί όλοι βλέπουμε όχι μόνο την καθημερινή μας ζωή αλλά και το μέλλον μας που τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Η αλλαγή από μία καλή ψυχική υγεία στην ασθένεια δεν είναι απλή. Υπάρχει μία συνέχεια, από την καλή ψυχική υγεία στην ανάπτυξη μιας διαταραχής, όπως είναι η κατάθλιψη, ο εθισμός ή το γενικευμένο άγχος.
Εκτός από τις διαταραχές που αφορούν τους ενήλικες, τα παιδιά είναι πιθανό να αναπτύξουν εθισμό στις οθόνες ή φόβο για τους εξωτερικούς χώρους. Η παιδοψυχίατρος Marie-Rose Moro υπογραμμίζει ότι είμαστε ευάλωτοι σε μεταβατικές φάσεις ζωής. Οι έφηβοι επηρεάζονται σημαντικά, καθώς είναι σε μία ηλικία που θα πρέπει να βγουν έξω, να είναι σε θέση να ανοιχτούν προς τα έξω.
Βασικοί άξονες δράσης είναι η υποστήριξη των οικογενειών για να παρέχουν ένα ειρηνικό περιβάλλον για τα παιδιά τους και να ενισχυθούν οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης για παιδιά και εφήβους.
Για να μπορούν να υποστηριχθούν άτομα που το χρειάζονται, είναι επείγον να αρθούν τα ταμπού και οι προκαταλήψεις σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες, οι οποίες μπορούν να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν.
Bαχαβιώλου Φλωρεντία
Ψυχολόγος/ Ψυχοθεραπεύτρια