Ανοιχτή παραμένει η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τους ανελκυστήρες και η πολιτεία δίνει σαφές τελεσίγραφο στους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές: η εφαρμογή στη διεύθυνση https://elevator.mindev.gov.gr είναι ενεργή και η απογραφή πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως την 30ή Νοεμβρίου 2025.
Η ηλεκτρονική δήλωση είναι υποχρεωτική για όλους τους εγκατεστημένους ανελκυστήρες -ακόμα και για όσους είναι εκτός λειτουργίας- και στόχος της πλατφόρμας είναι η πλήρης καταγραφή ανεξαρτήτως ηλικίας ή σταδίου πιστοποίησης.
Η νομική και τεχνική λεπτομέρεια της διαδικασίας καθορίστηκε με την Κοινή Υπουργική Απόφαση υπ’ αριθμ. 59210/28-07-2025 (ΦΕΚ Β’ 4123/29-07-2025), που ορίζει τον τρόπο ανάπτυξης, λειτουργίας και τήρησης του Μητρώου, τους κανόνες εισαγωγής και επεξεργασίας των δεδομένων, τις απαιτούμενες διαλειτουργικότητες και τη διαδικασία αυθεντικοποίησης των χρηστών. Η ΚΥΑ έχει ήδη δημοσιευτεί στο ΦΕΚ και το πλήρες κείμενο είναι διαθέσιμο για ανάγνωση.
Η πλατφόρμα τέθηκε σε παραγωγική λειτουργία την 31η Ιουλίου 2025 και, σύμφωνα με την ΚΥΑ, η απογραφή ολοκληρώνεται σε τέσσερις μήνες από την έναρξη λειτουργίας -δηλαδή έως την 30ή Νοεμβρίου 2025- γι’ αυτό και οι αρμόδιες υπηρεσίες την χαρακτηρίζουν «τελευταία ευκαιρία» για τη μαζική και χωρίς κυρώσεις δήλωση των ανελκυστήρων.
Ποιος μπορεί να υποβάλει δήλωση για τους ανελκυστήρες και πώς
Η ταυτοποίηση γίνεται με κωδικούς TaxisNet για ιδιώτες/διαχειριστές· για τους υπεύθυνους λειτουργίας δημόσιων κτιρίων υπάρχει και η δυνατότητα εισόδου με Κωδικούς Δημόσιας Διοίκησης. Δικαίωμα υποβολής έχουν οι ιδιοκτήτες ή οι διαχειριστές των κτιρίων (ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους) καθώς και οι υπεύθυνοι συντηρητές ή εγκαταστάτες, βάσει του ισχύοντος πλαισίου. Η είσοδος και η ταυτοποίηση γίνονται μέσα από τη σελίδα της εφαρμογής.
Για να συμπληρωθεί η εικόνα όλων των εγκατεστημένων ανελκυστήρων -συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παραμένουν καιρό ακινητοποιημένοι- προστέθηκε στην πλατφόρμα, μετά από πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, ειδικό πεδίο στο οποίο ο ιδιοκτήτης ή ο διαχειριστής μπορεί να δηλώσει υπεύθυνα ότι «ο ανελκυστήρας βρίσκεται σε μακρά ακινησία (άνω των τριών μηνών)». Η προσθήκη αυτή στοχεύει να αποτυπώσει με σαφή τρόπο τα μη λειτουργικά μηχανήματα χωρίς να επιβαρύνει τη διαδικασία για τον χρήστη.
Τα στοιχεία που ζητάει η πλατφόρμα είναι σαφή και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: τα στοιχεία του ιδιοκτήτη/διαχειριστή ή του νόμιμου εκπροσώπου και τη διεύθυνση εγκατάστασης, τον αριθμό των ανελκυστήρων και των στάσεων, το έτος κατασκευής, την ύπαρξη ή όχι σήμανσης CE, τυχόν προηγούμενη πιστοποίηση και την τρέχουσα κατάσταση πιστοποίησης, την καταχώριση σύμφωνα με την ΚΥΑ Φ.Α/9.2/ΟΙΚ.28425/1245/22.12.2008, τα στοιχεία του υπεύθυνου συντηρητή και -προαιρετικά- εκκρεμότητες τεχνικής αναβάθμισης. Η συμπλήρωση αφορά πεδία τεχνικά και διοικητικά που θα επιτρέψουν στις αρμόδιες αρχές την αξιολόγηση και το στοχευμένο έλεγχο.
Σημαντική διευκρίνιση για τους ιδιοκτήτες: προκειμένου να διευκολυνθεί η καθολική συμμετοχή, οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονταν από την ΚΥΑ 28425/2008 για τη μη καταχώριση παύουν να ισχύουν κατά το χρονικό διάστημα της απογραφής —αυτό τονίζεται ρητά στην ανακοίνωση του Υπουργείου ως κίνητρο συμμόρφωσης χωρίς ταυτόχρονη επιβάρυνση. Ωστόσο, η υποχρέωση δήλωσης παραμένει και η απουσία καταγραφής μετά την πάροδο της προθεσμίας θα επανεκτιμηθεί με βάση το νομοθετικό πλαίσιο.
Η νομική βάσει της πρωτοβουλίας είναι το άρθρο 11Α του ν. 3982/2011, που προβλέπει τη σύσταση ενιαίου μητρώου ανελκυστήρων· η νέα ΚΥΑ εξειδικεύει τον τρόπο λειτουργίας του ηλεκτρονικού συστήματος, τους χρόνους, τις διαλειτουργικότητες με άλλα πληροφοριακά συστήματα και τις προδιαγραφές ασφάλειας δεδομένων. Οι ιδιοκτήτες οφείλουν να προετοιμάσουν τα απαραίτητα στοιχεία (παραστατικά συντήρησης, πιστοποιήσεις όπου υπάρχουν, πληροφορίες κατασκευής) ώστε η καταχώριση να γίνει ορθά και χωρίς επανεισαγωγές.
Οι κυριότερες αιτίες πτώσης ενός ανελκυστήρα – Μύθοι και πραγματικότητα
Αντίθετα με τον πανικό που προκαλούν ορισμένα περιστατικά, η «πλήρης πτώση» ανελκυστήρα αποτελεί εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, επειδή οι ανελκυστήρες έχουν πολλαπλά και ανεξάρτητα συστήματα ασφαλείας (φρένα μηχανής, ανιχνευτές υπερβολικής ταχύτητας/govornors, πολλαπλά σύρματα έλξης, μηχανικά safeties).
Στην πραγματικότητα, οι πιο ρεαλιστικές και συχνές αιτίες ατυχημάτων συνδέονται με ελλιπή ή δέσμια συντήρηση, φθαρμένα ή κακοσυντηρημένα εξαρτήματα, βλάβες φρένων ή ιμάντων/συρμάτων, δυσλειτουργίες στο σύστημα ελέγχου (π.χ. overspeed) και προβλήματα από διακοπές ρεύματος ή ανεπαρκή διαδικασία ασφαλούς απενεργοποίησης κατά τη συντήρηση. Οι αναλύσεις βιομηχανικών και εργατικών φορέων επισημαίνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των σοβαρών περιστατικών μπορεί να προληφθεί με τακτική, επαγγελματική συντήρηση και σχολαστική τήρηση των διαδικασιών ασφαλείας.
Μύθοι που πρέπει να ξεκαθαριστούν: δεν «πέφτουν» κατά κόρον τα ασανσέρ χωρίς προειδοποίηση — οι σύγχρονες προδιαγραφές και τα συστήματα ασφαλείας καθιστούν τον ενδεχόμενο ανεξέλεγκτης κατάβασης σχεδόν πρακτικά απίθανο· όμως ο κίνδυνος αυξάνεται όταν η συντήρηση είναι ατυπική ή ανεπαρκής. Επίσης, η μεταφορά βαρέων φορτίων, η παράκαμψη συστημάτων ασφαλείας από μη εξουσιοδοτημένα άτομα και η μη έγκαιρη επισήμανση προβλημάτων από τους χρήστες είναι παράγοντες που πολλαπλασιάζουν τον κίνδυνο.
Τι να κάνουν τώρα οι ιδιοκτήτες, οι διαχειριστές και οι συντηρητές για τους ανελκυστήρες
Οι ιδιοκτήτες, οι διαχειριστές και οι συντηρητές οφείλουν:
– Να μπουν αμέσως στην πλατφόρμα και να ολοκληρώσουν την καταχώριση μειώνοντας το ρίσκο νομικών προβλημάτων στο μέλλον.
– Να έχουν διαθέσιμα τα στοιχεία συντήρησης και τυχόν πιστοποιήσεις (ανά έτος), ώστε η καταχώριση να γίνει ολοκληρωμένα.
– Σε περίπτωση που ο ανελκυστήρας είναι ακινητοποιημένος, να χρησιμοποιήσουν το πεδίο «μακρά ακινησία» για να το δηλώσουν σωστά.
– Να επιβεβαιώσουν ότι υπάρχει ενεργός υπεύθυνος συντήρησης και ότι οι συντηρήσεις γίνονται σύμφωνα με το προβλεπόμενο πρόγραμμα· η παραμέληση της συντήρησης είναι ο πρώτος παράγοντας κινδύνου. Η καταγραφή στην πλατφόρμα δεν αντικαθιστά τη συντήρηση — την συμπληρώνει με δημόσιο έλεγχο και διαφάνεια.
Κλείνοντας, πρόκειται για μια κίνηση με διττό στόχο: να προκύψει μια πλήρης ψηφιακή εικόνα του πάρκου των ανελκυστήρων στη χώρα και, ταυτόχρονα, να μειωθεί ο κίνδυνος ατυχημάτων μέσω της πληρέστερης εποπτείας και στοχοθετημένων ελέγχων. Η προθεσμία είναι ρητή και το παράθυρο χωρίς κυρώσεις έχει σχεδιαστεί για να εξασφαλίσει τη μαζική συμμόρφωση.
Για ερωτήσεις και τεχνική βοήθεια το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει παραθέσει επικοινωνία στην ανακοίνωσή του (τηλ. 2103332974 · e-mail: [email protected]).
Χρήσιμοι σύνδεσμοι για πολίτες
- Πλατφόρμα Μητρώου Απογραφής Ανελκυστήρων — Είσοδος / Δήλωση: https://elevator.mindev.gov.gr/ · (σελίδα εισόδου/ταυτοποίησης).
- Ανακοίνωση Υπουργείου Ανάπτυξης για το Μητρώο (πληροφορίες & επικοινωνία): https://www.mindev.gov.gr/mhtrwo-apografhs-anelkysthrwn-plhrhs-katagrafh-twn-anelkysthrwn-sth-xwra/ .
- ΦΕΚ — ΚΥΑ 59210/28-07-2025 (Κείμενο της Απόφασης, ΦΕΚ Β’ 4123/29-07-2025): (PDF με το κείμενο της ΚΥΑ) https://www.kodiko.gr/nomologia/download_fek?f=fek%2F2025%2Fb%2Ffek_b_4123_2025.pdf.
- Κοινή Υπουργική Απόφαση Φ.Α/9.2/ΟΙΚ.28425/1245/22.12.2008 (προηγούμενο ρυθμιστικό πλαίσιο για ανελκυστήρες): https://www.elinyae.gr/ethniki-nomothesia/ya-oik-fa92oik-284252008-fek-2604b-22122008.
- Πληροφορίες / Q&A από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (πρόσθετες διευκρινίσεις για ιδιοκτήτες και διαχειριστές): https://www.pomida.gr/newspost.php?nsl=anoikse-to-mitroo-apografis-anelkystiron.
Δείτε επίσης: