Γνώρισα τον Νίκο Χριστοδουλίδη σε μια διάσκεψη Τύπου που διοργάνωσε στα γραφεία της, στην οδό Ξενοφώντος, η πρεσβεία της Κύπρου το 2017. Ηταν τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος του Προέδρου Αναστασιάδη. «Ελα να τον ακούσεις, είναι το μέλλον» με είχε προτρέψει στο τηλέφωνο ο πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας Κυριάκος Κενεβέζος. Πήγα.
- του Μανώλη Κοττάκη
Ο Χριστοδουλίδης εμφανίστηκε με ένα σακίδιο στην πλάτη ακολουθώντας τη μόδα που είχε καθιερώσει τότε ο Σταύρος Θεοδωράκης και αρχικώς δεν μου γέμισε το μάτι. Οπως «αντιπαθώ» να αντιγράφουμε άκριτα εμείς οτιδήποτε γίνεται στο Λονδίνo ή στο Παρίσι (ο Κυριάκος αντέγραψε το ζιβάγκο του Μακρόν!), έτσι διαφωνώ με το να αντιγράφουν οι αδελφοί μας Κύπριοι οτιδήποτε συμβαίνει εδώ στην Αθήνα, το μητροπολιτικό κέντρο του Ελληνισμού. Το σακίδιο δεν μου άρεσε, οι θέσεις του για το Κυπριακό και ο τρόπος που τις ανέπτυξε, όμως, μου άρεσαν. Ανοίξαμε γραμμή επικοινωνίας. Οχι τακτική, αλλά μόνον όταν οι εξελίξεις το υπαγόρευαν. Ειδικώς μετά την προαγωγή του στη θέση του υπουργού των Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία τον έφερε πολύ κοντά στον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια.
Η εφημερίδα «Εστία», με παράδοση και έγνοια λόγω της οικογενείας Κύρου για τη Μεγαλόνησό μας ήταν η πρώτη ελλαδίτικη στην οποία ο κύριος Χριστοδουλίδης έδωσε συνέντευξη τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν ανακοινώθηκε η υποψηφιότητά του. Από την αρχή έδειχνε ότι στόχος του είναι να παίξει «δυνατά» (η αγαπημένη του λέξη) το ευρωπαϊκό χαρτί για την επίλυση του Κυπριακού. «Νοουμένου», όπως μας είπε, ότι τα κοιτάσματα εκεί μπορούν να καλύψουν το 16% των ετήσιων αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο.
Συνάντησα τον νέο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και μιλήσαμε εγκάρδια προ μηνός στο προαύλιο της Μητρόπολης Απόστολου Βαρνάβα κατά την τελετή της ενθρόνισης του νέου Αρχιεπισκόπου Κύπρου Γεωργίου, με την ανάρρηση του οποίου στο αξίωμα άρχισαν οι αλλαγές για τη συγκρότηση της νέας κυπριακής ηγεσίας. «Μόλις γύρισα από περιοδεία στην Τηλλυρία, φίλε μου, και πάμε πάρα πολύ καλά!» είπε χαμογελαστός. Ο Αρχιεπίσκοπος τον καλοδέχθηκε γιατί αθόρυβα βοήθησε στην εκλογή του, παρά το γεγονός ότι ο θρύλος έλεγε ότι ο Χριστοδουλίδης υποστήριζε την εκλογή του μητροπολίτη Λεμεσού. Πολλοί είχαν παρασυρθεί από το γεγονός ότι ο νέος Πρόεδρος, γνήσιο τέκνο του δόγματος «πατρίδα – θρησκεία – οικογένεια», εκκλησιαζόταν στο παρελθόν σε εκκλησίες αυτής της Μητροπόλεως.
Τόσο ο ίδιος όσο και η διπλωμάτης σύζυγός του Φιλίππα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εκλογή του Αρχιεπισκόπου Γεωργίου. Επικοινωνήσαμε με τον κύριο Χριστοδουλίδη μερικές φορές την τελευταία εβδομάδα της εκλογής του (μιλούσαμε, όμως, και με διακεκριμένους διπλωμάτες της Κύπρου μας που συμπαθούσαν τον σεμνό Μαυρογιάννη) και μου έκαναν εξαιρετική εντύπωση δύο πράγματα: Ούτε μία στιγμή, ακόμα και τις ώρες της μεγάλης θύελλας στον Δημοκρατικό Συναγερμό, δεν πίστεψε ότι θα χάσει. Είχε εδραία πεποίθηση. Βαθιά πίστη στη νίκη του. Οταν του επισήμανα ότι από αναφορές που λάμβανα υπάρχει μεγάλος θυμός στη βάση του Δημοκρατικού Συναγερμού για την υποψηφιότητά του, η απάντησή του δεν περιείχε ίχνος ανησυχίας. «Φίλε, ο κόσμος μάς στηρίζει!» ήταν το σχόλιό του την επομένη της συνεδρίασης του Πολιτικού Γραφείου του ΔΗ.ΣΥ.
Ο ίδιος, όπως διαπίστωσα διαβάζοντας μια συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κύπρου» της 8ης Ιανουαρίου, είχε κάνει εγκαίρως τα ανοίγματά του στη βάση του Συναγερμού και οι αντιδράσεις δεν ήταν οξείες. Τα νεώτερα κομματικά στελέχη, που έβλεπαν ότι με την εκλογή του φράζει η επετηρίδα και θάβονται οι φιλοδοξίες τους, ενώ το κόμμα αποκτά «υπαρξιακής φύσεως» πρόβλημα στο μέλλον, ευλόγως αντιδρούσαν. Ο κόσμος όχι τόσο. Και αποδείχθηκε. Η πλειονότης της βάσης (55%) σύμφωνα με το exit poll του εξαιρετικού Γιάννη Μαυρή για το ΡΙΚ ψήφισε Χριστοδουλίδη στον δεύτερο γύρο. Το δεύτερο πράγμα που μου έκανε εντύπωση ήταν η λέξη «δυνατά» που χρησιμοποιούσε διαρκώς. Το βράδυ της νικητήριας ομιλίας του στο «Τάσσος Παπαδόπουλος» κατάλαβα το γιατί όταν άκουσα από τα μεγάφωνα το τραγούδι της Ελευθερίας Αρβανιτάκη «Δυνατά, δυνατά» γίναν όλα δυνατά!
Η νίκη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του πρώτου που εκλέγεται χωρίς επίσημη κομματική στήριξη, προσφέρεται για ευρύτερα συμπεράσματα που αφορούν τόσο το πολιτικό σύστημα της Κύπρου όσο και της Ελλάδος. Διακρίνω τρία νέα συμπεράσματα: Την ένωση των διάσπαρτων πατριωτικών υγιών δυνάμεων σε μια ανεξάρτητη υποψηφιότητα που έσπασε τα κομματικά στεγανά, το πρώτο. Τη νέα ωριμότητα του κυπριακού πολιτικού συστήματος, περιλαμβανομένου και του ΑΚΕΛ, το δεύτερο. Την ανωριμότητα των Αθηνών, η οποία και στην εκλογή Αρχιεπισκόπου και στην εκλογή Προέδρου πόνταρε -πλην εξαιρέσεων- σε λάθος πρόσωπα, το τρίτο. Η πληροφόρησή της ήταν εντελώς λανθασμένη.
Οσον αφορά το πρώτο: Ο Χριστοδουλίδης βγήκε από το μαντρί, αλλά δεν τον έφαγε ο λύκος. Και δεν τον έφαγε γιατί το μαντρί ήταν (διε)φθαρμένο και ο κόσμος ήθελε κάτι που να σηματοδοτεί το σύγχρονο πρόσωπο της Κύπρου στον νέο κόσμο. Οι πολίτες καταψήφισαν τον υποψήφιο του Συναγερμού γιατί είχαν πικρή γεύση στα χείλη τους από τις υποθέσεις διαφθοράς. Πέραν αυτού, όμως, υπάρχει και κάτι ευρύτερο: Τον Χριστοδουλίδη ψήφισαν η μισή και πλέον βάση του Συναγερμού, το σύνολο της βάσης του ΔΗ.ΚΟ. (Νικόλας Παπαδόπουλος), το σύνολο της βάσης της ΕΔΕΚ του αείμνηστου Λυσσαρίδη (Μαρίνος Σιζόπουλος), η ΔΗ.ΠΑ. (Μάριος Κάρογιαν) και, τέλος, το σύνολο της βάσης του ακροδεξιού ΕΛΑΜ. Με εξαίρεση, δηλαδή, το ΑΚΕΛ και το 40% της βάσης του Συναγερμού (στην οποία πρέπει να κάνει έμπρακτο άνοιγμα ο Πρόεδρος), ο Χριστοδουλίδης ένωσε όλα τα κόμματα στο πρόσωπό του. Ακριβέστερα: Ενωσε όλους τους «απορριπτικούς σκεπτικιστές» στο πρόσωπό του. Απέναντί του στάθηκαν οι οπαδοί της πάση θυσία επίλυσης του Κυπριακού.(Κασουλίδης, Κληρίδου, Αβέρωφ κ.λπ.). Ας είναι η συγκρότηση της εκλογικής του βάσης, στην οποία ενώθηκαν όλες οι δυνάμεις του πατριωτικού και αδιάφθορου τόξου, ένα μάθημα για την ελληνική πολιτική σκηνή.
Το δεύτερο συμπέρασμα αφορά τη νέα ωριμότητα του κυπριακού πολιτικού συστήματος. Οι εκλογές άλλαξαν και το ΑΚΕΛ. Ο νέος γραμματέας του, κύριος Στεφάνου, μου έμοιαζε πολύ σοβαρός στις δηλώσεις του. Ηγούμενος κόμματος στους κόλπους του οποίου υπάρχουν και τάσεις νεοκυπριωτισμού, εκείνος αποδοκίμασε μέσα στην εκστρατεία για πρώτη φορά το κάψιμο ελληνικών σημαιών. Ενώ και ο Μαυρογιάννης βγήκε στον δρόμο για να κάνει δηλώσεις ακολουθούμενος από κομμουνιστές που κρατούσαν ελληνική σημαία. Για το ΑΚΕΛ αυτά είναι πολύ νέα. Οπως πολύ νέο ήταν και η υποστήριξη της υποψηφιότητας Μαυρογιάννη, ο πατέρας του οποίου ήταν ηγετικό στέλεχος της ΕΟΚΑ. Ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ δεν είχε ηγετικό εκτόπισμα όπως διαπίστωσα στο αυτονόητο ντιμπέιτ της Παρασκευής (εξαιρετικοί οι δημοσιογράφοι Τσιμήτρης του ΡΙΚ και Κενεβέζου του Alpha), αλλά έδωσε ρεσιτάλ μετριοπάθειας και εντιμότητας. Είναι αμαρτία να μείνει αυτός ο άνθρωπος εκτός πολιτικής. Μόνο για το ήθος του είναι απαραίτητος. Ο Χριστοδουλίδης πρέπει να κάνει την υπέρβαση και να του αναθέσει ρόλο που να προσήκει στο κύρος του.
Κλείνω με την Αθήνα: Πλην του Νίκου Δένδια (στον οποίον το Μαξίμου «απαγόρευσε» να παρουσιάσει το βιβλίο Χριστοδουλίδη στις αρχές του 2022, στέλνοντάς τον ταξίδι στον ΟΗΕ) και του Προκόπη Παυλόπουλου, η κυβέρνηση πολέμησε την υποψηφιότητα του νέου Προέδρου. Ο πρωθυπουργός ήταν σταθερά με τον Αβέρωφ, μέλη της οικογενείας του συνέστηναν τη στήριξη του υποψηφίου του ΑΚΕΛ (!) την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές, ενώ ο Ελλην επίτροπος Σχοινάς δεν έπαιξε καλό ρόλο. Με εξαίρεση τον Δένδια, λοιπόν, ο οποίος τελικώς «παράκουσε» το Μαξίμου και έστειλε βίντεο υποστήριξης στην εκδήλωση Χριστοδουλίδη στο Πολεμικό Μουσείο, όλοι οι λοιποί πετούσαν… χαρταετό. Αν η πληροφόρηση που έχει το Μαξίμου για το εσωτερικό είναι αντίστοιχη της κατάστασης στην Κύπρο, καταλαβαίνετε πού πάμε. Ταξίδι στο άγνωστο.
