H κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα σχεδόν στο σύνολό του (αν κρίνω και από τις απαράδεκτες δηλώσεις του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη) επιχειρούν να κρυφτούν πίσω από τον σταθμάρχη προκειμένου να γλιτώσουν από τις ευθύνες τους, πολιτικές και ποινικές, για το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Δύσκολα θα τα καταφέρουν.
Τα πλήγματα που έχουν ήδη υποστεί είναι μεγάλα και εστιάζονται σε τρία επίπεδα:
- Στο πρόσωπο του πρωθυπουργού, του οποίου η ενσυναίσθηση αμφισβητείται.
- Στο επίπεδο του σκληρού πυρήνα του κράτους, το οποίο μετά τις καταστροφικές φωτιές της Εύβοιας, τις αποκαλύψεις για τις υποκλοπές και τη στάση του απέναντι σε θέματα ατομικής ιδιοκτησίας – πλειστηριασμών δέχεται τώρα ένα ισχυρό χτύπημα, που αφορά την ασφάλεια των συγκοινωνιών. Κάτι που ακουμπά, μαζί με τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, την καθημερινότητα εκατομμυρίων Ελλήνων.
- Στην αξιοπιστία της πολιτικής, η οποία αμφισβητείται με τέτοιον τρόπο και σε τέτοια ένταση, ώστε είναι δυνατόν να δημιουργηθούν συνθήκες γενικότερης αποσταθεροποίησης στις πρώτες και στρατηγικές εκλογές με απλή αναλογική. Η επικράτηση της αντιπολιτικής προκαλεί αυτή τη στιγμή την καθίζηση του συστήματος προς τα κάτω και ανατρέπει όλα τα ευνοϊκά για τη Ν.Δ. δεδομένα, με τα οποία θα πορευόμασταν στις εκλογές. Αυτός που πλήττεται περισσότερο από τους υπολοίπους είναι η Ν.Δ., η οποία έχει στόχο το 37% στις δεύτερες εκλογές. Με βάση τα τρέχοντα δεδομένα, αυτός ο στόχος θεωρείται σήμερα ανέφικτος.
Η πλέον μεγάλη ζημιά που υπέστη η φιλελεύθερη παράταξη προς τις εκλογές είναι το βαθύ πλήγμα που δέχθηκε το πρόσωπο του ίδιου του πρωθυπουργού, ο οποίος θεωρείτο, σύμφωνα με τις προ Τεμπών δημοσκοπήσεις, το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός δεν δέχθηκε πλήγμα στο προφίλ του από το ίδιο το δυστύχημα μόνον, για το οποίο η δημοφιλής σε αυτόν δημοκρατία του Twitter τού επιρρίπτει προσωπικές ευθύνες, με πρώτους τους περίφημους «σκεπτόμενους κεντρώους» ψηφοφόρους.
Ο πρωθυπουργός δέχθηκε πλήγμα για τν δυνατότητά του ή μη να διαθέτει την αναγκαία ενσυναίσθηση για να προσεγγίζει το δράμα των οικογενειών και το πένθος των οικείων τους. Το προφίλ του είχε ραγίσει ήδη με την απρέπεια που διέπραξε στο πρόσωπο του βασιλέως Κωνσταντίνου και με την απόφασή του να κηδευτεί χωρίς τιμές αρχηγού κράτους. Συντηρητικοί πολίτες έπαθαν σοκ όταν πληροφορήθηκαν τα καθέκαστα.
Η απόφαση αυτή δεν του στοίχισε, γιατί ενόχλησε ένα μόνο τμήμα του εκλογικού σώματος, αλλά ενεγράφη στη συλλογική μνήμη. Η εικόνα του στο διάγγελμα για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών διέλυσε κάθε αμφιβολία. Ο κύριος Μητσοτάκης φόρεσε το φούτερ του για να είναι οικείος στους γονείς, εκφώνησε ένα καλογραμμένο μήνυμα προς τον ελληνικό λαό, αλλά ο μάλλον ουδέτερος, ψυχρός τρόπος που το διεκπεραίωσε ενίσχυσε την πεποίθηση των πολιτών ότι δεν ένιωσε και πολλά πράγματα μετά την τραγωδία.
Μπορεί αυτό να είναι το φιλελεύθερο στιλ του και να αδικεί τον εαυτό του -διόλου απίθανο-, αλλά ζεστασιά και συντριβή στα σπίτια των Ελλήνων δεν έφθασαν ποτέ. Η απόφασή του να τα ρίξει όλα στον σταθμάρχη και ο υπηρεσιακός τρόπος που χειρίζεται πλέον τις κρίσεις, επιρρίπτοντας ευθύνη σε ένα φυσικό πρόσωπο (Κοντολέων, σταθμάρχης), σε ένα πολιτικό πρόσωπο που αναλαμβάνει την αντικειμενική ευθύνη (Δημητριάδης, Καραμανλής), δίνουν την εντύπωση στους πολίτες ότι ο κύριος Μητσοτάκης διαχειρίζεται τις κρίσεις με έτοιμο εγχειρίδιο εξουσίας – manual.
Δεν πέρασε απαρατήρητο από τη συλλογική μνήμη, τέλος, πως, όταν κάηκαν δέντρα, ο πρωθυπουργός ζήτησε συγγνώμη, όταν κάηκαν άνθρωποι, όχι! Το προσωπικό πλήγμα γίνεται μεγαλύτερο λόγω της πολιτικής υπερεκμετάλλευσης τετραετούς διάρκειας που έκανε ο κύριος Μητσοτάκης στην υπόθεση μιας άλλης ανθρώπινης τραγωδίας, στο Μάτι. Η πολιτική κερδοσκοπία του επί αυτής ξεπέρασε κάθε όριο. Μέχρι τα Τέμπη ήταν προφανές ότι ο πρωθυπουργός θα πάει στις εκλογές με «σημαίες» του τις αποφάσεις του Ειδικού Δικαστηρίου και την απόφαση για το Μάτι. Κάποιος εκεί ψηλά είχε διαφορετική άποψη, όμως… Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο πλήγμα, το προσωπικό.
Το δεύτερο μεγάλο πλήγμα αφορά την παγίωση της αντίληψης ότι το κράτος δεν μπορεί. Αν και στην τετραετία 2019-2023 έγιναν μεγάλα βήματα με το ψηφιακό κράτος και με τη σθεναρή αντίσταση των Ενόπλων Δυνάμεων, των ανδρών του Λιμενικού και των συνοριοφυλάκων σε μια σειρά κρίσεων, όπως η μεταναστευτική κρίση και η κρίση του «Ορούς Ρέις» στο Αιγαίο το 2020, εντούτοις όλα άλλαξαν.
Οι φωτιές της Εύβοιας και της Βαρυμπόμπης του 2021, στις οποίες καταστράφηκαν εκατομμύρια στρέμματα δάσους, οι αποκαλύψεις για τις υποκλοπές και την παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών προσώπων υπεράνω πάσης υποψίας το 2022 και η ανάδυση στην επιφάνεια του σάπιου κράτους, που στέλνει τα παιδιά του στον θάνατο, τώρα θρυμμάτισαν και το δεύτερο μεγάλο πλεονέκτημα του πρωθυπουργού: την υποτιθέμενη αποτελεσματικότητα του συγκεντρωτισμού του επιτελικού κράτους, το οποίο πάντοτε κατέληγε στον ίδιο, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Παρέλκει, τέλος, να επισημάνουμε τι συνέπειες θα έχει για τη λεγόμενη «σταθερότητα του πολιτικού σκηνικού» η διαφαινόμενη επικράτηση μιας αντιπολιτικής ατμόσφαιρας. Ηδη ο κόσμος στα κοινωνικά δίκτυα ζητά να σιωπήσουν οι πολιτικοί. Σε εκλογές με απλή αναλογική, η πιθανότης να επικρατήσει μια τέτοια ατμόσφαιρα μπορεί να οδηγήσει σε ανατίναξη του πολιτικού σκηνικού και σε γενικότερο εκτροχιασμό.
Δεν θα απείχε πολύ κανείς από την πραγματικότητα, αν εξέφραζε την εκτίμηση ότι κέντρα μέσα και έξω από τη χώρα, διαβλέποντας τυχόν αδυναμία του κυρίου Μητσοτάκη να είναι δυνατός, κυρίαρχος και αυτοδύναμος, θα αρχίσουν να διακινούν συντόμως ξανά την ιδέα της συγκρότησης ενός μεγάλου τρικομματικού συνασπισμού, με βασικό αντικείμενο τη ρύθμιση των ενεργειακών και των Ελληνοτουρκικών.
Κοιτώντας τον χάρτη διακρίνουμε ήδη:
- μια αδύναμη, αλλά όχι εντελώς καταδικασμένη κυβέρνηση στην Τουρκία υπό τον Ερντογάν,
- μια κυβέρνηση σε κρίση στην Ελλάδα, με επικεφαλής πρωθυπουργό που έχει τις προϋποθέσεις να γίνει lame duck,
- το… βρετανικό BBC να μεταδίδει ως πρώτη είδηση την πορεία 1.200 νέων στη λεωφόρο Συγγρού, έξω από τα γραφεία της Hellenic Train…
Kαι έπεται συνέχεια.