Κάθε φορά που κατεβαίνω στη Μεγαλόνησο, μα κάθε φορά, προσκυνώ στους τάφους των αγωνιστών της ΕΟΚΑ στα Φυλακισμένα Μνήματα: του Γρηγόρη Αυξεντίου, του Ευαγόρα Παλληκαρίδη, του Μιχαλάκη Καραολή, του Ανδρέα Δημητρίου, όλων. Και μετά πηγαίνω έξω από τη Λευκωσία, στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Εκεί όπου έπεσαν οι Ελληνες αξιωματικοί του μοιραίου Νοράτλας την αποφράδα ημέρα της εισβολής.
Ο Θεός με ευλόγησε να πάω την τελευταία φορά τον περασμένο Ιανουάριο σε αυτούς τους μαρτυρικούς τόπους για τον Ελληνισμό ακολουθώντας την επομένη της ενθρονίσεώς του τον νέο Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Γεώργιο, ο οποίος τέλεσε τρισάγιο στη μνήμη των ηρώων μας Κυπρίων και Ελλαδιτών. Ετσι έκρινε ότι πρέπει να αρχίσει την ποιμαντορία του και μπράβο του. Τρία πράγματα με συγκίνησαν εκείνη την ημέρα:
Πρώτον, οι διηγήσεις των ίδιων των εν ζωή αγωνιστών της ΕΟΚΑ στον Αρχιεπίσκοπο κατά την περιήγησή μας στα κελιά τους, αφού προηγουμένως εψάλη το τρισάγιο στους τάφους των αγωνιστών και ακολούθησε ξενάγηση στο κρεματόριο. Στα ογδόντα τους και στα ενενήντα τους θυμόνταν αειθαλείς τους διαλόγους με τους Αγγλους δεσμοφύλακές τους και τον τρόπο που τους έριχναν το ηθικό. Οι «φυλακισμένοι» στους «ελεύθερους»!
Δεύτερον, το βιβλίο εντυπώσεων που μου έδειξε στο εκθετήριο ο φωτογράφος και υπεύθυνός του κύριος Παπαστυλιανού. Περιέχονταν σε αυτό δεκάδες ιδιόχειρα μηνύματα Ελλαδιτών επισκεπτών από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Αλεξανδρούπολη, την Καστοριά, την Πάτρα, το Ηράκλειο, τα Τρίκαλα, τη Δράμα και άλλες πόλεις της Ελλάδος, με τα οποία εξέφραζαν τον θαυμασμό τους στον ηρωισμό των Κυπρίων αδελφών μας. Διαβάζοντας κάθε λέξη των Ελλήνων συμπατριωτών μας που αρνούνται να γυρίσουν την πλάτη στην Ιστορία μας, σκέφτηκα ότι τελικά υπάρχει ελπίς σε αυτόν τον τόπο. Δεν έχουν ισοπεδωθεί τα πάντα. Η εθνική συνείδηση διατηρείται.
Και το τρίτο: Στο «αντίγραφο» του τεράστιου Νοράτλας στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας (όπου κατέθεσα στεφάνι για λογαριασμό δημόσιας Αρχής της Θράκης μας στην ημέρα Ανεξαρτησίας της Κύπρου μας το μακρινό 1991) βλέπει κανείς πάνω στις θέσεις των επιβατών τις φωτογραφίες όλων των Ελλαδιτών αξιωματικών που έπεσαν για την Κύπρο μας και την ελευθερία της. Κατά λάθος, από φίλια πυρά. Μέσα στον πανικό. Μεταξύ αυτών και του αείμνηστου συμπατριώτη μου Κασιμάκη, τα οστά του οποίου παρέδωσε στην οικογένειά του προσφάτως ο πρέσβης Κυριάκος Κενεβέζος. Συγκινητικό και ανατριχιαστικό μαζί να αντικρίζεις τα κάδρα με τις φωτογραφίες τους.
Οπως ελπιδοφόρο ήταν και το εξής: Το βλέμμα της Ελλαδίτισσας αξιωματικού την ώρα που ο Αρχιεπίσκοπος υπέγραφε στο βιβλίο εντυπώσεων. Πετούσε σπίθες. Ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος έγραψε εκείνη την ημέρα την ώρα που το φως του απογευματινού δύοντος ηλίου έλουζε τη Λευκωσία τα εξής: «Η Ιστορία του έθνους μας μπορεί να περιγραφεί μόνο με δύο λέξεις: “αγώνες και μνήματα”. Είμαστε υπερήφανοι για τους αγώνες της φυλής μας που έγιναν για την υπεράσπιση των πανανθρώπινων αξιών. Είμαστε και υπόχρεοι να δικαιώσουμε τις θυσίες και τα μνήματα όσων έπεσαν υπερασπιζόμενοι την πατρίδα μας. Ας είναι αιωνία η μνήμη τους».
Σαν σήμερα πριν από πολλά χρόνια, σχεδόν εβδομήντα, στις 14 Μαρτίου του 1957, απηγχονίσθη στην Κύπρο, σε ηλικία μόλις 19 ετών, ο νεαρότερος εκτελεσθείς Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Εις εκ των νεοτέρων ηρώων της νεότερης ελληνικής Ιστορίας και βεβαίως της ΕΟΚΑ. Η επέτειος αυτή συνέπεσε με την πρώτη επίσκεψη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη στην Αθήνα. Νομίζω είναι καιρός. Είναι ο καιρός να εντάξουμε και επισήμως την ημερομηνία έναρξης του Απελευθερωτικού Αγώνα των Κυπρίων (1η Απριλίου 1955) στα σχολικά βιβλία της Ιστορίας μας. Σε μια εποχή που το έθνος θέλει να πιαστεί από κάπου, η Ιστορία είναι ένα αγκωνάρι μεταξύ αυτών των «κάπου».
Μπορεί να το υποτιμούμε, μπορούμε να το αγνοούμε, αλλά συμβαίνει: Στην Κύπρο καταλαβαίνει κανείς το εύρος και τη σημασία του Ελληνισμού. Δύο ελλαδικά κράτη με δύο ηγεσίες σε μια τόσο ευαίσθητη θάλασσα όπως η Μεσόγειος στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι μεγάλη υπόθεση. Ακριβέστερα, η μεγάλη υπόθεση. Γι’ αυτό άλλωστε κάποιοι προσπαθούν μεθοδικά στο πλαίσιο των Σχεδίων Ανάν του μέλλοντος να μας πάρουν και αυτή την ηγεσία και τις δύο ψήφους της στην Ε.Ε. με την απαράδεκτη ιδέα της συνομοσπονδίας, de facto ή de jure.
Πρέπει να νικήσουμε την απάθεια με όπλο τη μνήμη! Καιρό τώρα ευρίσκεται στα συρτάρια του yπουργείου Παιδείας (εστάλη επί κυβερνήσεως Κυριάκου Μητσοτάκη) ιδιόχειρος επιστολή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου υπογεγραμμένη με το κόκκινο βουλοκέρι, με την οποία ζητείται ακριβώς αυτό: η ένταξη των μαρτυρικών αγώνων των αγωνιστών του Κυπριακού Ελληνισμού στα βιβλία μας. Το δικαιούνται και το αξίζουν. Δίπλα στον Κολοκοτρώνη, στον Καραϊσκάκη, στον Αρχιεπίσκοπο Σμύρνης, στον Γλέζο, στον Σάντα, στον Τσιγάντε, στην Καραγιάννη και σε τόσους άλλους, δικαιούνται να στέκονται ισότιμοι στο πάνθεον της Ιστορίας μας ο Παλληκαρίδης, ο Αυξεντίου, ο Καραολής και ο Δημητρίου. Ολοι.
Η διδασκαλία της ιστορίας τους και το πέρασμά της στη νέα γενιά μόνον ένα αποτέλεσμα μπορεί να έχει: Μας δεσμεύει. Αμα γνωρίζουμε τι έκαναν αυτοί σε καιρούς αποικιοκρατίας, φτώχειας και ανέχειας, δεν έχουμε το δικαίωμα εμείς να συμβιβαζόμαστε και να υποτασσόμαστε σε όλους εκείνους που θεωρούν ρεαλισμό την υποχώρηση του Ελληνισμού από θάλασσες και εδάφη που ανέκαθεν αποτελούσαν τον φυσικό ζωτικό του χώρο. Δεν έχουμε δικαιολογίες. Δεν έχουμε επιχειρήματα. Είναι καιρός, λοιπόν. Για να μην πω ότι έχουμε αργήσει πολύ και ότι είμαστε ασυγχώρητοι. Ο λόγος στην υπουργό Παιδείας και στον πρωθυπουργό!
