Το έχει γράψει επιχειρώντας να ερμηνεύσει τα αίτια της ελληνικής οικονομικής κρίσης του 2010 ο αγαπημένος μου Φράνσις Φουκουγιάμα.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Το αποδίδω στο πνεύμα του: «Σε όλη τη βόρεια Ευρώπη πρώτα οικοδόμησαν κράτος, επέβαλαν πειθαρχία, ενέπνευσαν σεβασμό στον νόμο, δημιούργησαν φορολογική συνείδηση και έπειτα από τη φεουδαρχία έδωσαν στους λαούς τους δημοκρατία. Σε εσάς τους Ελληνες έγινε το ανάποδο! Σας έδωσαν πρώτα δημοκρατία και μετά επιχειρήσατε να φτιάξετε κράτος!»
Πρόκειται για έναν πρωτότυπο διαφορετικό ορισμό της προσέγγισης που έκαναν οι Ατζέμογλου – Ρόμπινσον για το πώς τα έθνη αποτυγχάνουν. Πρόκειται όμως και για κάτι άλλο. Για τον ορισμό του επεισοδίου που είχε στον προβλήτα της Αίγινας εν μέσω καραντίνας ο αρχηγός πολιτικού κόμματος Γιάνης Βαρουφάκης. Αφήνω στην άκρη τον ισχυρισμό του πως δήθεν έγινε συνωμοσία εις βάρος του, πως του «την έστησαν» ένας λιμενικός και ο δήμαρχος της νήσου επειδή αποκάλυψε στη Βουλή το τέταρτο και πέμπτο Μνημόνιο.
Πως πρόκειται για αντιπερισπασμό λάσπης. Αυτό το τέρας εξυπνάδος έπεσε στην παγίδα που του έστησε ένας ταπεινός λιμενικός, ο οποίος του ζήτησε απλώς τα έγγραφά του; Οϊμέ. Πώς δεν αντελήφθη ο «γάτος» τα ύποπτα ελατήριά του για να τον εξουδετερώσει; Αφήνω στην άκρη επίσης τον ισχυρισμό του πως η πράξη νομοθετικού περιεχομένου επιτρέπει στους βουλευτές να κινούνται ελευθέρως σε όλη την επικράτεια. Σωστός, υπό την προϋπόθεση ότι οι βουλευτές επιστρέφουν στον τόπο κατοικίας τους.
Τα θέματα δεν είναι αυτά. Ο πυρήνας της υπόθεσης είναι τα λίγα εκείνα δευτερόλεπτα που ο Γιάνης -σύμφωνα με τη μαρτυρία του δημάρχου- κατά την αποβίβασή του από το πλοίο βλέπει το σήμα του λιμενικού (που ο ίδιος ως νομοθέτης έχει εξουσιοδοτήσει να τον ελέγχει), επιβραδύνει, δεν σταματά, αφήνει το πόδι γλυκά στο γκάζι, ανοίγει το παράθυρο, ακούει τον λιμενικό (που περπατά για να τον φτάσει) να του ζητά το έγγραφο κι εκείνος φέρεται ότι του απαντά: «Δεν ξέρεις ποιος είμαι εγώ;» Σε αυτά τα ολίγα δευτερόλεπτα -που ο βουλευτής αντιμετωπίζει ως ενοχλητικό κουνούπι τον εκπρόσωπο της δημόσιας Αρχής με το εθνόσημο- συνίσταται όλη του η πολιτική αθλιότης.
Και, βεβαίως, όταν αργότερα στα κανάλια αυτός ο μέγας πολιτικός αρχηγός αρνείται να κάνει διάλογο με τον δήμαρχο του νησιού που πασχίζει για την προστασία της υγείας των δημοτών του. Κι αυτόν ως κουνούπι τον αντιμετώπισε. Μαντεύω τη συλλογιστική κάποιου που διαθέτει έπαρση παρ’ αξίαν. «Εγώ που μιλώ στο CNN θα καταδεχθώ να σταματήσω σε έλεγχο νομιμότητας και να κάνω διάλογο με έναν δήμαρχο;»
Ο Ρεζίς Ντεμπρέ έχει δώσει έναν ωραίο ορισμό για το πολίτευμα, τον αποδίδω: «Δημοκρατία είναι το πολίτευμα που ανάβει κόκκινο σε έναν άδειο δρόμο στις 3 τη νύχτα και ο οδηγός σταματά». Εδώ τον ρόλο του σηματοδότη τον έπαιξε ένας ευσυνείδητος λιμενικός που υπό τις διαταγές του άξιου λιμενάρχη του, Αργύρη Φραγκούλη, έκανε τη δουλειά του. Σε αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα που εξελίχθηκε το περιστατικό ο Γιάνης έδειξε όλη την αντίληψή του για την κοινοβουλευτική δημοκρατία: Ισχύει για τους άλλους, όχι για εμάς. Αν είχε απλώς σταματήσει να του γίνει ο έλεγχος, τίποτα δε θα είχε συμβεί.
Ούτε ο λιμενικός θα έδινε κατάθεση εναντίον του ούτε ο δήμαρχος Γιάννης Ζορμπάς θα του φώναζε «είσαι απαράδεκτος» ούτε ο ίδιος θα αναγκαζόταν να απολογηθεί στην Τατιάνα στο Σκάι (που δεν έχει ξεχάσει πώς έλεγε δελτία ειδήσεων στον ΑΝΤ1 και πώς να ρωτά χωρίς να προσβάλλει) ούτε δικογραφία θα σχηματιζόταν. Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, είναι θέμα τιμής για την κοινοβουλευτική δημοκρατία να ζητήσει από τον βουλευτή της εξηγήσεις.
Αλλά το θέμα και πάλι δεν είναι αυτό. Ούτε και πως οι λίγοι που του έλεγαν «καλημέρα» στην Αίγινα τώρα θα του την κόψουν. Θέλω να πω στον Γιάνη, που δεν θα διανοείτο να μην σταματήσει σε αστυνομικό έλεγχο στο αγαπημένο του Τέξας των ΗΠΑ, το εξής: Τα άκρα, αγαπητέ πρόεδρε του ΜέΡΑ25, φούντωσαν στην Ελλάδα μέσα στα Σώματα Ασφαλείας γιατί άνδρες και γυναίκες της ΕΛ.ΑΣ. και του Λιμενικού βαρέθηκαν, επανάστησαν, εξανέστησαν, εξεγέρθηκαν από τις διαρκείς προσβολές που τους κάναμε στο παρελθόν εμείς οι πολίτες (…όσοι ) και εσείς οι πολιτικοί. Που, αντί να καθόμαστε σούζα όταν είχαν εντολή να μας ελέγχουν, ζητούσαμε τα ρέστα, τους απειλούσαμε με μετάθεση στο Διδυμότειχο και τους ρωτούσαμε με αλαζονεία και έπαρση «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;».
Όπως έκανες και συ, που είχες το θράσος να πεις στην τηλεόραση πως «ο λιμενικός έκανε υπέρβαση καθήκοντος»! Ήτοι, να βρει και τον μπελά του από πάνω επειδή έκανε τη δουλειά του. Κάθε φορά, λοιπόν, που κάνεις κάτι τέτοιο, αγαπητέ πρόεδρε, να το ξέρεις! Πριονίζεις την καρέκλα σου και χορηγείς τα άκρα. Πριμοδοτείς τη νέα Χρυσή Αυγή. Γι’ αυτό και σήμερα υπάρχουν κοιμώμενοι πυρήνες εθνικισμού στην ΕΛ.ΑΣ. και στις Ενοπλες Δυνάμεις. Ως αντίδραση σε κάτι τέτοιους σαν και εσένα, σαν και σε πολλούς άλλους. Πρόσεξε λοιπόν. Γιατί, όπως είπες ευστόχως, «καθένας έχει δικαίωμα στον αυτοεξευτελισμό».
