«Να πεις τον επικήδειο του Μανταλόζη» μου είπε ο αείμνηστος συνάδελφος Γιώργος Βενετούλιας, «εθνικάκιας» από κούνια, αλλά και ρεπόρτερ του Παναθηναϊκού, της ΑΕΚ και αρθρογράφος στις αθλητικές εφημερίδες και στην «Ελευθεροτυπία».
- Tου Γιώργου Σηφάκη από το περιοδικό Enjoy
«Και γιατί δεν τον λες εσύ; Πιο παλιός είσαι, πιο πολλές εμπειρίες έχεις, ήσουνα και πρόεδρος του Εθνικού» του λέω. Κομπιάζει για λίγο. «Δεν μπορώ, ρε. Ισως δεν με καταλαβαίνεις, αλλά δεν μπορώ…»
Ο Στάθης Μανταλόζης ήταν για πολλούς ο μεγαλύτερος τερματοφύλακας που έβγαλαν τα ελληνικά γήπεδα. Πέθανε στα 65 χρόνια του και κηδεύτηκε στην Ευαγγελίστρια, στη γειτονιά του, το 1993.
Έγραψα έναν επικήδειο, όπως «μου βγήκε» εκείνη την ώρα. Και μίλησα για τον ήρωα των παιδικών μας χρόνων, που τον βλέπαμε στα «χαρτάκια» που αγοράζαμε στα περίπτερα και τον θαυμάζαμε στις «φάσεις» που δημοσίευαν οι αθλητικές εφημερίδες, οι οποίες κρέμονταν στα περίπτερα κάθε Δευτέρα, πρωί πρωί. «Ο αίλουρος Μανταλόζης», «Ο αγριόγατος του Εθνικού», «Από μηχανής σωτήρ ο Μανταλόζης» και άλλα τέτοια.
Και θυμάμαι ότι έκλεισα τον επικήδειο λέγοντας: «Αν ήξερες πόση χαρά μάς έδινες στο γήπεδο, αλλά και πόσο ακριβά πληρώνουμε από τα μικράτα μας την αγάπη μας στον Εθνικό, τον οποίο εσύ μας έκανες να αγαπήσουμε…»
Και καθώς οι νεκροπομποί σήκωναν το φέρετρο, ακούστηκε, μέσα στη νεκρική σιγή του ναού η κραυγή του Γιάννη Μαντζουράνη: «Εεε, ρε Στάθη μου Ζαμόρα!» Ο Ζαμόρα (Θαμόρα πιο σωστά) ήταν ο μεγάλος τερματοφύλακας της Ρεάλ Μαδρίτης και της Εθνικής Ισπανίας, που θεωρούνταν ο μεγαλύτερος γκολκίπερ, μέχρι που εμφανίστηκε ο Λεβ Γιασίν!
Τον «κούκλο» Στάθη Μανταλόζη είχαμε θαυμάσει στους «Ασσους των γηπέδων», σε εκείνη την απίθανη μαυρόασπρη ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη, με τον Λάκη Πετρόπουλο, τον Κώστα Πούλη, τον Ανδρέα Μουράτη και φυσικά τον Στάθη. Μια ταινία που μιλάει ακόμα και σήμερα στην καρδιά όλων των φιλάθλων που έζησαν το ελληνικό ποδόσφαιρο στις δόξες του, καθώς ακόμη και αγώνες μικρών κατηγοριών μάζευαν στα «τσιμέντα» των γηπέδων χιλιάδες κόσμου!
Ηταν οι εποχές που οι τερματοφύλακες είχαν ξεχωριστή θέση στην προτίμηση των φιλάθλων, καθώς το ποδόσφαιρο ήταν επιθετικό και οι φύλακες των δικτύων είχαν πολλή δουλειά! Εγραφε ο αξέχαστος φίλος και συνάδελφος Πάνος Γεραμάνης: «Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, λόγω χαρακτήρα και ιδιοσυγκρασίας των ανθρώπων, στις δεκαετίες ’50-’60 οι οπαδοί των συλλόγων που παρακολουθούσαν αγώνες πρωταθλημάτων ή και φιλικές συναντήσεις ήταν μάρτυρες συγκλονιστικών φάσεων μπροστά στις εστίες».
Πρωταγωνιστές, οι τερματοφύλακες που συνέχισαν την παράδοση των εξαίρετων συναδέλφων τους της προπολεμικής εποχής. Τη θέση των Γραμματικόπουλου, Κλειδουχάκη, Καρνέση, Λούβαρη (Ολυμπιακού), Αργυράκη, Σκλαβούνου, Χάτζου (Παναθηναϊκού) και Γιάμαλη, Ρίμπα, Δελαβίνια (AEK) πήραν οι «νεότεροι» της μεταπολεμικής γενιάς, που -κατά γενική ομολογία- υπήρξαν οι καλύτεροι τερματοφύλακες όλων των εποχών και γι’ αυτόν τον λόγο ήταν δύσκολη η επιλογή των εκλεκτόρων, που βρίσκονταν σε δίλημμα όταν επρόκειτο να καλέσουν στην Εθνική ομάδα τερματοφύλακες μεταξύ ’50 και ’60.
Από όλους αυτούς τους σημαντικούς γκολκίπερ εκείνοι που ξεχώρισαν και θαυμάστηκαν περισσότερο ήταν ο Νίκος Πεντζαρόπουλος του Πανιωνίου και ο Στάθης Μανταλόζης του Εθνικού Πειραιά, που διέπρεψαν και κάτω από τα δοκάρια των Εθνικών μας ομάδων.
Παράλληλα, σπουδαίοι τερματοφύλακες ήταν και οι Μπάμπης Ταουξής και Στάθης Τσανακτσής, που μοιράστηκαν τη θέση του γκολκίπερ κάτω από τα δοκάρια του Απόλλωνα Αθηνών και της Εθνικής ομάδας μεταξύ 1951-1960. Μεγάλος τερματοφύλακας ήταν και ο Κώστας Καραπατής, ο οποίος φόρεσε τη φανέλα πρώτα του Ηρακλή Θεσσαλονίκης (1945-1953) και μετά του Ολυμπιακού, τα δοκάρια του οποίου μέχρι τότε φύλαγαν ο Νίκος Πολίτης και ο Στέλιος Κουρουκλάτος. Ο Καραπατής γύρισε πάλι στη Θεσσαλονίκη το 1955 και τη θέση του στον Ολυμπιακό πήρε ο εκπληκτικός Σάββας Θεοδωρίδης, ο οποίος παράλληλα αντικατέστησε τον Στάθη Μανταλόζη στα δοκάρια της Εθνικής.
Στην AEK την παράδοση των μεγάλων γκολκίπερ συνέχισε ο Στέλιος Σεραφείδης, που έπαιξε στον «Δικέφαλο» επί δέκα χρόνια συνεχώς (1952-1962) με αναπληρωματικούς τον Κρεούζα και τον Φακή.
Στον Παναθηναϊκό διέπρεψαν ως τερματοφύλακες από το 1949 έως το 1963 οι Γιώργος Χατζόπουλος, Ματθαίος Βιτάλης ή Μαθιός, Χρήστος Σαραντάκης, Ανδρέας Απέργης και ο Μιχάλης Βουτσαράς, που ήταν μόνιμος από το 1956 έως το 1963, με αναπληρωματικούς τους Χρήστο Δρακότα, Μίμη Μανιάτη, Κώστα Αθανασίου.
Μεγάλη μορφή ήταν και ο υπέροχος Κώστας Βαλιάνος του Πανιωνίου, που είχε πάρει τη θέση του Νίκου Πεντζαρόπουλου, ενώ ακολούθησε τον Βαλιάνο ο Στέλιος Σώχος. Ο Βαλιάνος το 1960 πήρε τη θέση του Μανταλόζη στον Εθνικό και αγωνίστηκε στην Εθνική για πολλά χρόνια.
Στην Προοδευτική αγωνίστηκαν την περίοδο 1953-1963 τρεις πολύ καλοί τερματοφύλακες. Ο Χρήστος Πετρόπουλος, ο Αλέξης Αναστασιάδης και ο Νίκος Χρυσοχόου. Ο Αναστασιάδης ήταν ο πλέον θεαματικός τερματοφύλακας μετά τους Μανταλόζη και Θεοδωρίδη.
Γεγονός είναι πάντως ότι όλοι αυτοί οι έξοχοι τερματοφύλακες, διεθνείς και μη, συνέβαλαν στην υψηλή ποιότητα και τη μεγάλη θεαματικότητα του ελληνικού ποδοσφαίρου στα δύσκολα χρόνια με τα ξερά και λασπωμένα γήπεδα…
Δείτε επίσης: Η τεράστια πρόκληση του Άρη στο Φάληρο
