Παραδοσιακά, η Μεγάλη Τετάρτη είναι μια μέρα αφιερωμένη στη «νέα» ζύμη, η οποία συνδέεται άρρηκτα με την τέλεση του μυστηρίου του Ιερού Ευχελαίου και το προζύμι της χρονιάς!
Οι νοικοκυρές διαχρονικά φροντίζουν να ανανεώσουν το προζύμι της χρονιάς και αυτό γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο. Αφού όλες οι νοικοκυρές συγκεντρώνουν αλεύρι, αυτό ζυμώνεται μόνο με νερό και στη συνέχεια ο παπάς ακουμπά τη ζύμη με τον Σταυρό, το ζυμάρι φουσκώνει και μοιράζεται ξανά σε όλα τα νοικοκυριά. Πρόκειται για ένα έθιμο που διατηρείται σε αρκετές περιοχές ανά την χώρα, κυρίως στην επαρχία.
Παράλληλα, τη Μεγάλη Τετάρτη ζυμώνονται και οι κοσόνες (γλυκό ψωμί) που χάριζαν οι νονοί στα βαφτιστήρια μαζί με κόκκινα αυγά ή οι νέες νύφες στην πεθερά μαζί με λευκά κεριά, ένα έθιμο που στο σήμερα έχει αντικατασταθεί από τα αγαπημένα τσουρέκια.
Συνταγή για το ψωμί με προζύμι
Ένεκα της ημέρας, είναι ευκαιρία να θυμηθούμε τα έθιμα του τόπου μας και να φτιάξουμε το προζυμένιο ψωμί μας. Θα χρειαστούμε:
- 1 κιλό αλεύρι χωριάτικο
- 1 κ.σ. κοφτή αλάτι
- 1 κ.σ. ελαιόλαδο
- Νερό όσο σηκώσει (περίπου 600-650 γραμ.)
- Προαιρετικά
2 κ.σ. σουσάμι
Βάζουμε πρώτα το αλεύρι σε λεκάνη και κάνουμε στη μέση λακκούβα. Ρίχνουμε μέσα το προζύμι και το ελαιόλαδο, διαλύουμε το αλάτι στο νερό και το ρίχνουμε στη λεκάνη. Ζυμώνουμε καλά, να μαζευτεί σε μπάλα και να καθαρίσουν τα τοιχώματα της λεκάνης. Σκεπάζουμε καλά τη λεκάνη και αφήνουμε να διπλασιαστεί, περίπου για 2 ώρες.
Στη συνέχεια ξεφουσκώνουμε με τα χέρια στον πάγκο μας, δίνουμε σχήμα στρογγυλό ή μακρόστενο και το βάζουμε σε λαδωμένο ταψί Νο 30-32. Το σκεπάζουμε με καθαρή πετσέτα και το αφήνουμε για 30 λεπτά. Ακολούθως, κάνουμε 2-3 χαρακιές στην επιφάνεια, ραντίζουμε με λίγο νερό και πασπαλίζουμε με σουσάμι.
Σε ό,τι αφορά στο ψήσιμο, προθερμαίνουμε καλά το φούρνο στους 180 βαθμούς, στις αντιστάσεις, κάτω κάτω, για περίπου 1 ώρα, να ροδίσει.
Δείτε επίσης: Μεγάλη Τετάρτη: Το Μυστήριο του Ιερού Ευχελαίου