Σοβαρά προβλήματα έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός στη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας, δηλαδή την οικογένεια, καθώς οι πρωτόγνωρες συνθήκες εγκλεισμού και τα συνακόλουθα οικονομικά προβλήματα που προκύπτουν, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την άσκηση βίας σε βάρος παιδιών και γυναικών.
Όπως εξηγεί ο ψυχολόγος από το Χαμόγελο του Παιδιού Δημήτρης Μπουρσινός, τις τελευταίες ημέρες υπάρχει μια αύξηση καταγγελιών που αφορούν παραμέληση και κακοποίηση ανηλίκων.
«Οι περισσότερες αναφορές που έχουμε είναι από τρίτα πρόσωπα, που παρατηρούν ή ακούν κάτι. Υπάρχουν καταγγελίες για γονείς που κλειδώνουν στο μπαλκόνι τα παιδιά, προκειμένου να τα τιμωρήσουν και άλλες που προκύπτουν από φωνές ή ήχους, που παραπέμπουν σε κακοποιητικές συμπεριφορές», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Μπουρσινό, η υποχρεωτική παραμονή όλων των μελών της οικογένειας μέσα στο σπίτι δυσκολεύει την επικοινωνία, η οποία πολλές φορές μπορεί να εκφράζεται με την άσκηση βίας. «Ζούμε υπό συνθήκες φόβου και έντονου άγχους. Αυτό σημαίνει ότι οικογενειακά προβλήματα που ήδη υπήρχαν, αλλά δεν ήταν τόσο έντονα, μπορεί να οξυνθούν. Η προσαρμογή σε νέες συνθήκες ποτέ δεν είναι εύκολη», σημειώνει.
Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία, σύμφωνα με τον Δημήτρη Μπουρσινό, είναι το γεγονός ότι, εκτός από τα τηλεφωνήματα για καταγγελίες, υπάρχουν και εκείνα που γίνονται από γονείς, οι οποίοι ζητούν συμβουλές για τη διαχείριση της νέας πραγματικότητας. «Η κάθε οικογένεια πλέον είναι ένα “χωνευτήρι” που θα μαζέψει όλες τις δυσκολίες και το άγχος που έρχεται απέξω και θα δοκιμαστεί. Ελπίζω ότι από αυτή τη δυσκολία θα βγούμε πιο δυνατοί και με έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης».
Σπίτια-κολαστήρια για γυναίκες
Την ίδια ώρα, το σπίτι στο οποίο οι αρμόδιοι φορείς μάς συνιστούν να μένουμε, αποτελεί κολαστήριο για αρκετές γυναίκες-θύματα βίας. Ο υποχρεωτικός εγκλεισμός των πολιτών, δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση για εκείνες, καθώς, η διαρκής παρουσία του θύτη-κακοποιητή τους, δεν τους επιτρέπει να καταγγείλουν όσα υφίστανται.
«Δυστυχώς για τις γυναίκες αυτές η παρούσα κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη, διότι είναι σχεδόν ανύπαρκτη η δυνατότητα να εγκαταλείψουν την εστία τους. Οι ξενώνες έχουν μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία φιλοξενίας, που περιλαμβάνει και ιατρικές εξετάσεις από δημόσιο νοσοκομείο, πράγμα που αυτή την εποχή είναι δύσκολο να γίνει», αναφέρει στη «δημοκρατία» η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για τα Δικαιώματα, ψυχολόγος Μαρία Πετρουλάκη.
Επιπλέον, πέρα από την αδυναμία τηλεφωνικής καταγγελίας, η αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων δεν καθιστά εφικτή ούτε τη σύλληψη του θύτη. «Ακόμη και να συλληφθεί κάποιος στο πλαίσιο του αυτοφώρου μετά από καταγγελία μιας γυναίκας, σε λίγες ώρες θα είναι και πάλι στο σπίτι του», προσθέτει.
Σύμφωνα με την κυρία Πετρουλάκη, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν δεδομένα που να πιστοποιούν την αύξηση ή μη της κακοποίησης γυναικών, εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού. «Ακόμη κι αν βγουν κάποια στοιχεία, όμως, αυτά δεν θα είναι ενδεικτικά της κατάστασης, διότι, για να καταγγείλεις κάποιον που σε κακοποιεί μέσα στο σπίτι, θα πρέπει αυτός ο κάποιος να λείπει, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο αυτές τις ημέρες. Επομένως, δεν θα μου φανεί καθόλου περίεργο αν παρατηρηθεί μείωση των καταγγελιών και των συνακόλουθων στατιστικών αυτή την εποχή».
Μια λύση θα ήταν, σύμφωνα με την ίδια, να μεριμνήσει η εκάστοτε περιφέρεια για τις γυναίκες αυτές, ώστε, σε περίπτωση κακοποίησης να μπορούν να μεταβούν σε ειδικούς χώρους και να παραμένουν ασφαλείς. «Απαιτείται να βρεθεί μια λύση έκτακτης ανάγκης, όπως συμβαίνει και με τους αστέγους. Αντί να περιμένουμε από τις κακοποιημένες γυναίκες να σταματήσουν μόνες τους την κακοποίηση για τις ίδιες και τα παιδιά τους, θα πρέπει εμείς να κάνουμε κάτι».
Έμφυτη η βίαιη συμπεριφορά
Από την πλευρά της, η γενική γραμματέας Ισότητας των Φύλων, Μαρία Συρεγγέλα διευκρινίζει ότι η βίαιη συμπεριφορά δεν είναι αποτέλεσμα των περιόδων κρίσεων. «Είναι πιθανόν ένας βίαιος σύντροφος ή σύζυγος να εντείνει τα βίαια περιστατικά σε περιόδους κρίσεως, αλλά αυτή θα ήταν ούτως ή άλλως η συμπεριφορά του», σχολιάζει.
Οι γυναίκες που πέφτουν θύματα βίας, πάντως, μπορούν να τηλεφωνήσουν στη γραμμή SOS 15900, η οποία λειτουργεί 24 ώρες, επτά ημέρες την εβδομάδα, ή να στείλουν e-mail στο [email protected].
Επίσης, μπορούν να βρουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τα Συμβουλευτικά Κέντρα της Γενικής Γραμματείας και των Δήμων, τις υπηρεσίες που προσφέρουν και τους τρόπους επικοινωνίας μαζί τους, στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας www.isotita.gr και την ιστοσελίδα κατά της βίας των γυναικών www.womensos.gr.
