Οι πρεσβευτές του ΝΑΤΟ θα συνεδριάσουν αύριο για να συζητήσουν το «περιστατικό» με την πτήση Αθήνα–Βίλνιους της Ryanair που οδηγήθηκε και εξαναγκάσθηκε να προσγειωθεί στο Μινσκ, ανακοίνωσε σήμερα αξιωματούχος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Στην Ιταλία, ο υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι ντι Μάιο μίλησε με την σειρά του για «κρατική αεροπειρατεία» και «απαράδεκτο εξαναγκασμό» του αεροσκάφους να προσγειωθεί στο Μινσκ για να συλληφθεί δημοσιογράφος που επέβαινε σε αυτό, επικριτικός του καθεστώτος Λουκασένκο.
«Θεωρούμε απαράδεκτο αυτό που συνέβη. Πρόκειται για κρατική αεροπειρατεία και δεν είναι αποδεκτό», δήλωσε κατά την διάρκεια τηλεδιάσκεψης ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών. «Πιστεύω ότι σύντομα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ θα μιλήσει για την υπόθεση με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Είναι προφανές ότι δεν πρόκειται για ευρωπαϊκό μόνο ζήτημα, αλλά για θέμα της κοινότητας των αξιών που μοιραζόμαστε με πολλούς από τους συμμάχους και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού».
Εισαγγελική έρευνα από την Πολωνία
Ο γενικός εισαγγελέας της Πολωνίας διέταξε τη διενέργεια έρευνας για την αναγκαστική προσγείωση αεροπλάνου της Ryanair στο Μινσκ.
«Ο γενικός εισαγγελέας διέταξε έρευνα για την προσγείωση του αεροπλάνου της Ryanair στο Μινσκ. Το πιθανότερο είναι η έρευνα να συμπεριλάβει και μια σειρά από βήματα σε διεθνές επίπεδο», δήλωσε στο Reuters εκπρόσωπος της εισαγγελίας.
Το αεροπλάνο ήταν καταχωρισμένο στην Πολωνία «και ως εκ τούτου η υπόθεση εμπίπτει στην πολωνική νομοθεσία», όπως δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών Πάβελ Τζαμπλόνσκι.
«Αναμένουμε πως η αντίδραση της ΕΕ θα είναι ισχυρή και άμεση», είπε ο υφυπουργός στο Reuters καθώς οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν για επιπλέον κυρώσεις εις βάρος της Λευκορωσίας στη Σύνοδο Κορυφής που αρχίζει αργότερα σήμερα στις Βρυξέλλες.
Εν τω μεταξύ ο ιδιωτικός ραδιοφωνικός σταθμός RMF, επικαλούμενος ανώνυμες πηγές, μετέδωσε ότι η πολωνική κυβέρνηση σχεδιάζει να ζητήσει από τον εθνικό της αερομεταφορέα, την LOT, να σταματήσει να χρησιμοποιεί τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
Εκπρόσωπος της LOT δήλωσε ότι η αεροπορική εταιρεία εξετάζει την αλλαγή της πορείας των πτήσεών της πάνω από την Λευκορωσία, περιλαμβανομένων των δρομολογίων προς τη Μόσχα και το Μινσκ, αλλά ακόμη δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις.
Ρομάν Προτάσεβιτς: Ποιος είναι ο Λευκορώσος δημοσιογράφος
Ο Ρομάν Προτάσεβιτς ταξίδευε από την Αθήνα στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, την Βίλνιους, όταν το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε υποχρεώθηκε να προσγειωθεί στο Μινσκ, όπου και συνελήφθη.
Μέχρι την σύλληψή του ο Προτάσεβιτς ήταν αρχισυντάκτης ενός λευκορωσικού πολιτικού μέσου που φιλοξενείται στην εφαρμογή επικοινωνίας για κινητά Telegram. Το Belamova έχει περίπου 250.000 συνδρομητές.
Ο 26χρονος δημοσιογράφος εργαζόταν προηγουμένως για την υπηρεσία ειδήσεων, NEXTA, με έδρα την Πολωνία, που πέρυσι μετέδιδε εικόνες από τις διαμαρτυρίες κατά του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο και τη βίαιη καταστολή των διαμαρτυρόμενων από τις δυνάμεις ασφαλείας της Λευκορωσίας, με καταγγελίες για βασανιστήρια και άλλα τέτοια «ωραία».
Και αυτή βρίσκεται στην εφαρμογή Telegram και διαθέτει πάνω από ένα εκατομμύριο συνδρομητές. Το κανάλι είναι ανοιχτά εχθρικό προς τον Λουκασένκο, οι αντίπαλοι του οποίου έχουν στο παρελθόν απαχθεί και δολοφονηθεί.
Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη μετάδοση των τεράστιων διαδηλώσεων διαμαρτυρίας κατά του Λουκασένκο το 2020, μια περίοδο που ήταν δύσκολο για τα ξένα μέσα ενημέρωσης να το πράξουν. Οι διαδηλώσεις αυτές είχαν προκληθεί από την οργή για το νοθευμένο εκλογικό αποτέλεσμα των προεδρικών, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση, κάτι το οποίο αρνείται ο Λουκασένκο.
Ο Προτάσεβιτς θεωρεί ότι θα δολοφονηθεί επειδή εξέφρασε δημοσίως την αντίθεσή του στον Λουκασένκο.
Όπως μετέδωσε το Euro Radio, στις αρχές του 2010 ο Προτάσεβιτς ήταν ένας νεαρός ακτιβιστής. Έχει συλληφθεί πολλές φορές, μια από αυτές το 2011 στις “σιωπηλές διαδηλώσεις”. Έχει επίσης διωχθεί από το τμήμα Δημοσιογραφίας του Κρατικού Πανεπιστημίου Λευκορωσίας.
Τον Νοέμβριο του 2020 ο Προτάσεβιτς δημοσίευσε στο Twitter ένα αντίγραφο του επίσημου καταλόγου των λευκορωσικών αρχών με τους τρομοκράτες, στον οποίο περιλαμβανόταν και το όνομά του. Στον κατάλογο αυτόν αναφερόταν ότι ο Προτάσεβιτς κατηγορείται για διοργάνωση μαζικών διαδηλώσεων την περίοδο που εργαζόταν στην Nexta.
Ο Προτάσεβιτς κατηγορείται επίσης για διατάραξη της δημόσιας τάξης και υποκίνηση μίσους. Ο ίδιος θεωρεί τις κατηγορίες, οι οποίες μπορεί να τον οδηγήσουν στη φυλακή για τουλάχιστον 15 χρόνια, αδικαιολόγητη πολιτική καταστολή.
Τον Ιανουάριο του 2020 ζήτησε άσυλο στην Πολωνία έπειτα από πιέσεις που δεχόταν από τις δυνάμεις ασφαλείας. Όπως έλεγε τότε, «δεν μπορούσαν να τον αγνοήσουν οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου καθώς μιλούσε ενεργά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Θεωρούσε ότι παρακολουθούνταν το κινητό του τηλέφωνο όσο βρισκόταν στη Λευκορωσία, αλλά παρακολουθούνταν και ο ίδιος. «Αντιλήφθηκα ότι το πιθανότερο είναι απλώς τώρα να περιμένουν κάτι και έπειτα υπάρχει κάθε ευκαιρία να φυλακιστώ», έλεγε.
Αφού εγκαταστάθηκε στην Πολωνία το 2019 λόγω της πίεσης που δεχόταν από τις αρχές, έστειλε αργότερα και τους γονείς του εκεί καθώς στη Λευκορωσία παρακολουθούνταν και εκείνοι, όπως είχε γράψει ο ίδιος στο Twitter. Αργότερα όμως εγκαταστάθηκε στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, όπου έχει καταφύγει και η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, επικεφαλής της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας.
