Ανησυχεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για το κίνδυνο ενός πυρηνικού πολέμου με φόντο την κλιμακούμενη κρίση στην Ουκρανία; Το ερώτημα αυτό πλανάται πάνω από τη γηραιά ήπειρο μετά την ενημέρωση του ΠΟΥ για τον κατάλογο των φαρμάκων του που θα πρέπει να διαθέτει κάθε χώρα στις αποθήκες της για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης από ακτινοβολία ή πυρηνική ενέργεια, μαζί με συμβουλές για την κατάλληλη διαχείρισή τους.
Τα αποθέματα περιλαμβάνουν φάρμακα που είτε προλαμβάνουν είτε μειώνουν την έκθεση σε ακτινοβολία ή θεραπεύουν τραυματισμούς μόλις συμβεί η έκθεση, και η εν λόγω δημοσίευση αντικαθιστά την έκθεση του ΠΟΥ του 2007 σχετικά με την ανάπτυξη εθνικών αποθεμάτων για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης από ραδιενέργεια.
Επίσης, περιλαμβάνει ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με τη φόρμουλα αποθεμάτων με βάση τις εξελίξεις στην ιατρική έκτακτης ανάγκης ακτινοβολίας την τελευταία δεκαετία. Ποια είναι όμως τα φάρμακα αυτά, πότε και πώς λαμβάνονται και σε τι βοηθά το καθένα;
Σύμφωνα με τα CDC και τα διεθνή ΜΜΕ που ασχολούνται με θέματα υγείας, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης από ακτινοβολίες ή πυρηνικά, πολλά φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία και τη θεραπεία ατόμων που έχουν εκτεθεί σε ραδιενεργά υλικά. Τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξής:
- ΙΩΔΙΟΥΧΟ ΚΑΛΙΟ – Λαμβάνεται ως δισκίο ή υγρό και βοηθά στην προστασία του θυρεοειδούς αδένα από την απορρόφηση ραδιενεργού ιωδίου, το οποίο μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
- ΠΡΩΣΣΙΚΟ ΜΠΛΕ – Λαμβάνεται ως κάψουλα και βοηθά στην απομάκρυνση ορισμένων ραδιενεργών σωματιδίων, όπως το καίσιο-137 και το θάλλιο-201, από το σώμα.
- ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ – Μπορούν να χορηγηθούν για την πρόληψη ή τη θεραπεία λοιμώξεων που μπορεί να εμφανιστούν ως αποτέλεσμα έκθεσης σε ακτινοβολία.
- ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ ΜΥΕΛΟΥ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ – Μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση της παραγωγής λευκών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων στο σώμα, τα οποία ενδέχεται να επηρεαστούν από την έκθεση στην ακτινοβολία.
- ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ – Μπορούν να χορηγηθούν για να βοηθήσουν στη διαχείριση του πόνου και της δυσφορίας που σχετίζονται με την έκθεση στην ακτινοβολία.
- ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ – Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτείται απολύμανση πριν από τη χορήγηση των παραπάνω φαρμάκων. Αυτό περιλαμβάνει την αφαίρεση ή την εξουδετέρωση ραδιενεργών σωματιδίων από το δέρμα, τα μαλλιά και τα ρούχα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτά τα φάρμακα συνήθως χρησιμοποιούνται μόνο σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και συνταγογραφούνται από γιατρούς. Δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς την κατάλληλη ιατρική καθοδήγηση.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση σε ακτινοβολία. Εάν προκύψει πυρηνική ή ραδιολογική έκτακτη ανάγκη, οι αρμόδιοι θα παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τις ενέργειες που πρέπει να ληφθούν.