Σε μια χρονιά που σημαδεύτηκε από την επιστροφή του καιρικού φαινομένου Ελ Νίνιο, ένα εξαιρετικά ζεστό καλοκαίρι, μια σειρά από ακραία καιρικά φαινόμενα και τον ολοένα και πιο ορατό αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι ειδικοί αναμένουν τώρα ότι αυτός ο χειμώνας πιθανότατα θα σπάσει όλα τα ρεκόρ και θα γίνει ο θερμότερος στην ιστορία.
«Σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι εξαιρετικά πιθανό ότι αυτός θα είναι ο πιο ζεστός Δεκέμβριος, Ιανουάριος και Φεβρουάριος που έχει καταγραφεί ποτέ», είπε ο κλιματολόγος Μάθιου Μπάρλοου στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «για τη γη συνολικά, είναι πολύ πιθανό να είναι η πιο καυτή περίοδος που έχει καταγραφεί». Οι λόγοι για τον εξαιρετικά ζεστό χειμώνα, είπε, είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη και το φαινόμενο Ελ Νίνιο.
«Υπάρχει η γενική τάση με την υπερθέρμανση του πλανήτη που ο Ελ Νίνιο τείνει, κατά μέσο όρο, να προσθέτει υψηλότερες θερμοκρασίες», εξήγησε ο Μπάρλοου, καθηγητής κλιματικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στο Λόουελ στις ΗΠΑ.
Τα χρόνια που έχουν σημειώσει παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας, ήταν σχεδόν όλα μεγάλα χρόνια του Ελ Νίνιο, πρόσθεσε.
Ο θερμότερος Οκτώβριος
Ο κλιματολόγος είπε ότι οι μέσες θερμοκρασίες αναμένεται να είναι υψηλότερες σχεδόν παντού. Ο Οκτώβριος ήταν ο πιο θερμός που έχει καταγραφεί ποτέ με μεγάλη διαφορά, είπε.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της ΕΕ, ο Οκτώβριος του 2023 ήταν ο θερμότερος Οκτώβριος παγκοσμίως, σε αρχεία δεδομένων που χρονολογούνται από το 1940. Ήταν επίσης ο πέμπτος συνεχόμενος μήνας με θερμοκρασίες ρεκόρ παγκοσμίως.
«Από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο, το έτος 2023 ήταν 0,1 °C θερμότερο από τον μέσο όρο δέκα μηνών για το 2016 -αυτή τη στιγμή το θερμότερο ημερολογιακό έτος που έχει καταγραφεί- και 1,43 °C θερμότερο από την προβιομηχανική περίοδο αναφοράς», ανέφερε η Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής του Copernicus.
Data don't lie:
as reported by @CopernicusECMWF from January to October, the year 2023 was 0.1°C warmer than the ten-month average for 2016, currently the warmest calendar year on record, and 1.43°C warmer than the pre-industrial reference period.📈Global surface air temp… pic.twitter.com/y8C62c1QCJ
— ESA Earth Observation (@ESA_EO) November 14, 2023
Ο Barlow προβλέπει επίσης μια συντόμευση της χειμερινής περιόδου.
«Νομίζω ότι στα περισσότερα μέρη, ο χειμώνας θα είναι πιο σύντομος. Οι πιο χαμηλές θερμοκρασίες θα ξεκινήσουν λίγο αργότερα και λίγο νωρίτερα. Αυτή ήταν μια πολύ συνεπής αλλαγή με την πάροδο του χρόνου για τις περισσότερες περιοχές», είπε.
Ο κλιματολόγος προβλέπει επίσης ένα άλλο ρεκόρ όσον αφορά την παγκόσμια μέση θερμοκρασία επιφάνειας, που οδηγεί σε πολλά ακραία καιρικά φαινόμενα.
Με την υπερθέρμανση του πλανήτη, αναμένει ότι τα ακραία φαινόμενα θα συνεχίσουν να επιταχύνονται με τον ίδιο τρόπο που παρατηρήθηκε αυτό το καλοκαίρι με τη μορφή σοβαρών πλημμυρών, ξηρασιών και υπερβολικής ζέστης.
«Αυτό που είναι βασικά ένα ανοιχτό ερώτημα αυτή τη στιγμή, είναι τι θα συμβεί με τα ακραία ψυχρά, τις εστίες ψυχρού αέρα», είπε. Αν και αυτά γίνονται σίγουρα λιγότερο συχνά με την κλιματική αλλαγή, πιστεύει ότι εξακολουθούν, όποτε συμβαίνουν, να «τείνουν να είναι αρκετά κρύα».
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη σημειώσει κάποια ψυχρά ρεκόρ αυτό το φθινόπωρο, αμέσως μετά την επίτευξη ορισμένων ρεκόρ ζέστης. «Έτσι, αυτό το είδος καιρικών φαινομένων είναι σε αύξηση, όπου βλέπετε πολύ ζεστές θερμοκρασίες ακολουθούμενες από περιστασιακά πολύ χαμηλές θερμοκρασίες», επεσήμανε.
Ένας χειμώνας του Ελ Νίνιο
Το El Nino, το φαινόμενο κατά το οποίο τα νερά των ωκεανών γίνονται θερμότερα από το συνηθισμένο, έχει κάποια χαρακτηριστικά μοτίβα υγρού και ξηρού, εξήγησε ο Barlow.
Αν και κάθε Ελ Νίνιο είναι διαφορετικό, τείνουν να έχουν ομοιότητες, ειδικά στους χειμερινούς μήνες του βόρειου ημισφαιρίου, Δεκεμβρίου, Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, όπως εξήγησε.
Οι εκτιμήσεις του για τον επερχόμενο χειμώνα είναι ουσιαστικά ένας συνδυασμός προσδοκιών από την υπερθέρμανση του πλανήτη, καθώς και της ιστορικής συμπεριφοράς του παρελθόντος Ελ Νίνιο. «Είναι λίγο ανοιχτό το ερώτημα με το Ελ Νίνιο γιατί συμβαίνει σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα, αν αυτό θα μοιάζει με το προηγούμενο», είπε.
Το Κέρας της Αφρικής αναμένεται να είναι πιο υγρό από το μέσο όρο, μια περιοχή που είχε αρκετά χρόνια ξηρασίας που ακολουθήθηκαν από πλημμύρες τους τελευταίους μήνες. «Η ελπίδα είναι ότι η αυξημένη βροχόπτωση θα είναι κάπως μέτρια, αντί για περισσότερες πλημμύρες», σημείωσε.
Οι χειμερινοί μήνες θα είναι επίσης πιθανώς πιο υγροί από τον μέσο όρο στη νοτιοδυτική Ασία και πολύ ξηροί στη νοτιοανατολική Ασία. Αναμένεται επίσης να είναι πιο υγροί από τον μέσο όρο στις ακτές του Κόλπου των ΗΠΑ.
Χώρες όπως η Βραζιλία και άλλες στη βορειοανατολική Νότια Αμερική, θα δουν πιο ξηρούς από τον μέσο όρο χειμερινούς μήνες, είπε ο Barlow.
Λιγότερες εστίες ψυχρού αέρα
Θα υπάρξουν λιγότερα ψυχρά ακραία συνολικά, είπε ο Barlow, προσθέτοντας ότι «πολλά είναι πολύ ξεκάθαρα και πολύ συνεπή με την κλιματική αλλαγή».
«Υπήρξαν περιοχές στις κεντρικές ΗΠΑ και μέρη της ανατολικής Ασίας όπου, παρόλο που αυτά τα ακραία ψυχρά συμβαίνουν λιγότερο συχνά, όταν συμβαίνουν, συμβαίνουν και είναι τόσο κρύα όσο ποτέ, κάτι που δεν αναμενόταν», είπε.
Η ιδέα είναι ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη κάνει τα πράγματα πιο ζεστά συνολικά, αλλά επίσης μετατοπίζει τα καιρικά μοτίβα και επηρεάζει τη ροή του αεροχείμαρρου, πρόσθεσε.
«Έχει γίνει πολλή συζήτηση για το εάν η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στους αεροχείμαρρους μπορεί, ίσως σε ορισμένες περιορισμένες συνθήκες, να κάνει πραγματικά πιο ισχυρές τις εστίες ψυχρού αέρα», ανέφερε.
Ο κλιματολόγος επισημαίνει ότι υπάρχουν πολλές ανησυχίες για τους ζεστούς χειμώνες και τις επιπτώσεις τους στα οικοσυστήματα. Υπάρχουν πολλές γεωργικές επιπτώσεις στην τοπική βλάστηση και φυτά, σχολίασε. «Λοιπόν, αν έχουμε έναν πιο ζεστό χειμώνα, υπάρχουν μερικά πράγματα που αναπτύσσονται καλύτερα, αλλά γενικά, είναι πιο δύσκολο για τα φυτά και τα ζώα», είπε ο Barlow.
Οι ζεστοί χειμώνες επηρεάζουν επίσης περιοχές όπου πολλοί από τους πόρους και τους υδάτινους πόρους σχετίζονται με το λιώσιμο του χιονιού. «Υπάρχουν προβλήματα επειδή το λιώσιμο του χιονιού, το χιόνι, δεν συσσωρεύεται τόσο πολύ τη χειμερινή περίοδο».
Παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις σε όλο τον κόσμο, ο Barlow τόνισε την ανάγκη οι χώρες να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.
«Είναι εύκολο να δεις μερικά από αυτά τα πράγματα που συμβαίνουν και να πεις, γιατί να ανησυχώ για την κλιματική αλλαγή όταν συμβαίνουν όλα αυτά τα άλλα τρομερά πράγματα, κάτι που νομίζω ότι είναι, είναι πάντα μια έγκυρη ερώτηση», είπε.
«Αλλά ελπίζω ότι οι άνθρωποι βλέπουν επίσης την κλιματική αλλαγή ως μια πιθανότητα όπου η διεθνής κοινότητα μπορεί τουλάχιστον να παραμείνει σε διάλογο και μπορεί να είναι ένα μέρος όπου μπορεί να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση».
Δείτε επίσης:
