Η τουρκολιβυκή ΑΟΖ βρίσκεται επισήμως και διεθνώς σε ισχύ από τις αρχές του 2021 στον ΟΗΕ, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να αποκρύπτει αυτή τη δυσμενέστατη εξέλιξη σε βάρος της ελληνικής ΑΟΖ στην περιοχή, καθώς και των υπόλοιπων συμφερόντων των Ελλάδας.
- Από την Κύρα Αδάμ
Οι πρόσφατες επιστημονικές έρευνες για την πιθανή διαδρομή του αγωγού EastMed στην περιοχή ανατολικά της Κρήτης-Κάσου, οι οποίες εισήλθαν κατά 0,8 ν.μ. στην τουρκολιβυκή ΑΟΖ, προκάλεσαν την άμεση αντίδραση της Τουρκίας, η οποία ενημέρωσε διεθνείς οργανισμούς και την Ελλάδα ότι θα προασπίσει τα κυριαρχικά δικαιώματά της στην τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη περιορίστηκε σ’ ένα -αγνώστου μέχρις ώρας περιεχομένου- διάβημα στην Άγκυρα και ουδόλως κατήγγειλε, ενώ είχε την αφορμή, την Τουρκία στον ΟΗΕ για «την παράνομη τουρκολιβυκή ΑΟΖ».
Το έκανε νόμιμο!
Ο λόγος της υποτονικής ελληνικής αντίδρασης απέναντι στην Τουρκία βρίσκεται στον Πίνακα Καταχωρίσεων AOZ (BULLETIN 104/2021 του ΟΗΕ, «Τμήμα Ωκεανογραφικών Υποθέσεων και του Δικαίου της Θάλασσας και του Γραφείου Νομικών Υποθέσεων»), στο οποίο επισήμως έχει αναρτηθεί, κατοχυρωθεί και βρίσκεται σε ισχύ η τουρκολιβυκή ΑΟΖ, (βλ. έγγραφο).
Το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο η κυβέρνηση Μητσοτάκη το κατέστησε νόμιμο και τετελεσμένο σε βάρος της Ελλάδας με πλήθος ενεργειών της, μόλις ανέλαβε την εξουσία:
- Στις 27 Αυγούστου 2019, μία από τις πρώτες πράξεις (αν όχι η πρώτη) της κυβέρνησης Μητσοτάκη των 50 ημερών ήταν να αποδεχθεί από κοινού με την Τουρκία ότι η περιοχή ανατολικά της Ρόδου και το Καστελόριζο είναι Μεσόγειος και όχι Αιγαίο, γι’ αυτό και εξέδωσε αγγελίες για εκτέλεση τουρκικών ασκήσεων στην περιοχή αυτή ως Μεσόγειο και όχι ως Αιγαίο.
Αυτή η κίνηση Μητσοτάκη, λόγω της σοβαρότητάς της και των επιπτώσεών της στην εθνική πολιτική, δεν ήταν απόφαση της στιγμής. Ήταν ένας προμελετημένος από αρκετό χρόνο σχεδιασμός της Ν.Δ. με στόχο την άμεση δέσμευση Ερντογάν σε «διαπραγματεύσεις» των δύο χωρών στο Αιγαίο. Στην περίπτωση που ο σχεδιασμός αυτός πετύχαινε, το κύρος της κυβέρνησης και το κομματικό όφελος θα ήταν τεράστια, διότι θα παρουσιαζόταν ότι η κυβέρνηση επέβαλε στον Ερντογάν διμερείς διαπραγματεύσεις, κάτι το οποίο καμία ελληνική κυβέρνηση δεν είχε επιτύχει στο παρελθόν.
Αποτελεί αναπάντητο ερώτημα μέχρι στιγμής γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη βιάστηκε τόσο πολύ να παραχωρήσει την περιοχή ανατολικά της Ρόδου και το Καστελόριζο στη Μεσόγειο, δηλαδή στον Ερντογάν, χωρίς να περιμένει την άμεση εκδήλωση δέσμευσης για διμερείς διαπραγματεύσεις από την πλευρά του Τούρκου προέδρου…
Με την προμελετημένη κίνηση Μητσοτάκη να παραχωρήσει την περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου στη Μεσόγειο, η Τουρκία αυτομάτως εφήρμοσε στην περιοχή 12 ν.μ. χωρικά ύδατα/κυριαρχία ως Μεσόγειος και όχι ως Αιγαίο.
Το αποτέλεσμα ήταν η ΑΟΖ της Τουρκίας με χωρικά ύδατα 12 ν.μ. να στραγγαλίζει την ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου, ενώ μέχρι τότε η ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου με 6 ν.μ. (ως Αιγαίο) στραγγάλιζε αυτήν την ΑΟΖ της Τουρκίας, που είχε ελάχιστη πρόσβαση στη διεθνή θάλασσα.
Με πνιγμένη την ελληνική ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου, άνοιξε διάπλατα η «Κερκόπορτα» της τουρκοποίησης της ελληνικής ΑΟΖ ανατολικά του 28ου μεσημβρινού, ενώ ενεργοποιήθηκαν τα έτοιμα σχέδια της Άγκυρας για την οριοθέτηση ΑΟΖ Τουρκίας-Λιβύης.
Στην περίπτωση που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν παραχωρούσε την περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου στη Μεσόγειο, ώστε η Άγκυρα να εφαρμόσει 12 ν.μ. χωρικά ύδατα/κυριαρχία, ο Ερντογάν δεν θα μπορούσε ποτέ, ούτε στα όνειρά του, να φτιάξει την τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
- Στις 27 Αυγούστου, η κυβέρνηση αποδέχθηκε ότι η περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου είναι Μεσόγειος και η Τουρκία πήρε τα 12 ν.μ. χωρικά ύδατα. Με αποτέλεσμα στις 28 Αυγούστου 2019, η Άγκυρα να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη για οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ.
- Στις 23 Σεπτεμβρίου 2019, στη Νέα Υόρκη, ο πονηρός και δόλιος Ερντογάν, στη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον κάλεσε, αν θέλει, να προστεθεί και αυτός στις ήδη διαμορφωμένες διαπραγματεύσεις Τουρκίας – Λιβύης για την ΑΟΖ τους. Δηλαδή, ο δόλιος Ερντογάν κάλεσε την Αθήνα σε διαπραγματεύσεις για την ΑΟΖ, αλλά μόνο ως… κομπάρσο στην τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν απάντησε στην πρόκληση, αλλά είχε ήδη κάνει το «δώρο» της στον Ερντογάν με την περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου στη Μεσόγειο, και μάλιστα χωρίς η Αθήνα να έχει εξασφαλίσει καμία δέσμευση από την πλευρά της Άγκυρας.
- Στις 27 Νοεμβρίου 2019, ο Ερντογάν ανακοίνωσε την τουρκολιβυκή ΑΟΖ και την κατέθεσε στον ΟΗΕ τον Δεκέμβριο του 2019.
Η τουρκολιβυκή ΑΟΖ βρίσκεται επισήμως και διεθνώς σε ισχύ από τις αρχές του 2021 στον ΟΗΕ, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να αποκρύπτει αυτή τη δυσμενέστατη εξέλιξη σε βάρος της ελληνικής ΑΟΖ στην περιοχή, καθώς και των υπόλοιπων συμφερόντων της Ελλάδας. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να παραπλανά την ελληνική κοινή γνώμη και να της αποκρύπτει τη νομιμοποίηση της τουρκολιβυκής ΑΟΖ, που βρίσκεται πλέον σε ισχύ, νομίζοντας ότι καλύπτεται από τον παραπλανητικό επιθετικό προσδιορισμό «παράνομη Τ/Λ ΑΟΖ». Όρο που μόνον η Ελλάδα χρησιμοποιεί «κατ’ αποκλειστικότητα», με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να μην τολμά να προσφύγει στον ΟΗΕ καταγγέλλοντας την «παράνομη Τ/Λ ΑΟΖ».
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι σήμερα, ενώ έχει το νόμιμο δικαίωμα, δεν αποτολμά την καταγγελία της τουρκολιβυκής συμφωνίας στον ΟΗΕ και στο δικαστήριο, υπολογίζοντας ότι μια τελεσίδικη, αλλά τυχόν αρνητική για την Ελλάδα απόφαση του δικαστηρίου θα προκαλέσει ολέθρια κομματική ζημιά.
Γι’ αυτό και αποφάσισε να προβεί μόνο σε παρασκηνιακές κινήσεις, ελπίζοντας ότι οι άλλοι θα βγάλουν «τα κάστανα από τη φωτιά» για την Ελλάδα.
- Τον Δεκέμβριο του 2020, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέθεσε στη διπλωματική σύμβουλό του Ελένη Σουρανή και στην πρέσβειρα Μαρία Θεοφίλη, μόνιμη αντιπρόσωπο της Ελλάδας στον ΟΗΕ, να κάνουν επαφές (lobbying) στη Νέα Υόρκη με τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, με αίτημα να καθυστερήσουν αυτές οι χώρες τη διαδικασία, ώστε να μην κατοχυρωθεί η Τ/Λ συμφωνία για την ΑΟΖ στον επίσημο σχετικό Πίνακα Αναρτήσεων του ΟΗΕ (BULLETIN), δίνοντας έτσι το περιθώριο στην κυβέρνηση Μητσοτάκη να σταθμίσει έναν πιθανό χρόνο εκλογών στην Ελλάδα. Μετά την άρνηση λόγω αναρμοδιότητας των συνομιλητών τους, οι κυρίες Σουρανή και Θεοφίλη προσέφυγαν στη Διεύθυνση Ωκεανογραφικών Υποθέσεων του ΟΗΕ με ανάλογο αίτημα.
Η απάντηση της διεύθυνσης του ΟΗΕ ήταν ότι η ανάρτηση της τουρκολιβυκής ΑΟΖ στον πίνακα είναι τυπική διαδικασία, διότι αφορά τη συμφωνία δύο κρατών και πως ήδη έχει καθυστερήσει η ανάρτησή της, την οποία θα κάνουν άμεσα. Η διεύθυνση του ΟΗΕ πρότεινε και πάλι στην ελληνική αντιπροσωπία να προσβάλει στον ΟΗΕ η Αθήνα, αν θέλει, την Τ/Λ ΑΟΖ.
Δεν το έκανε
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ούτε θέλησε ούτε αποφάσισε να προσβάλει την Τ/Λ ΑΟΖ στον ΟΗΕ, αφήνοντας το θέμα σε εκκρεμότητα και προσπαθώντας να καθησυχάσει τους Έλληνες ψευδώς ότι η Τ/Λ συμφωνία για την ΑΟΖ είναι διεθνώς έωλη και παράνομη.
Όμως, με βάση τα στοιχεία του ΟΗΕ, το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο για την ΑΟΖ η Αθήνα με τις ενέργειές της το κατέστησε μόνιμο, νόμιμο και εν ισχύ.
Αντιθέτως, η πολυδιαφημισμένη μερική συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου για την ΑΟΖ δεν έχει καταχωριστεί στον Πίνακα Καταχωρίσεων ΑΟΖ του ΟΗΕ, αλλά… περιμένει στη στάση του λεωφορείου.
Η πνιγμένη ελληνική ΑΟΖ
Εως τις 27 Αυγούστου 2019 η περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου ανήκε στο Αιγαίο και η Τουρκία είχε 6 ν.μ. χωρικά ύδατα από τις ακτές της. Με τα 6 ν.μ. χωρικά ύδατα η ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου «έπνιγε» την ΑΟΖ Τουρκίας, η οποία στην περιοχή αυτή είχε ελάχιστη πρόσβαση στη διεθνή θάλασσα (στον χάρτη με μπλε χρώμα).
Με την αποδοχή της κυβέρνησης ότι η περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου ανήκει στη Μεσόγειο, αυτομάτως η Τουρκία εφάρμοσε τα 12 ν.μ. χωρικά ύδατα, με αποτέλεσμα να «πνίγει» τώρα η Αγκυρα την ελληνική ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου (όπως φαίνεται στον χάρτη με κόκκινο διακεκομμένο χρώμα).
Με πνιγμένη την ελληνική ΑΟΖ μεταξύ Ρόδου – Καστελόριζου, αφού μπαίνουν σφήνα ανάμεσά τους τα 12 ν.μ. χωρικά ύδατα της Τουρκίας στη Μεσόγειο, άνοιξε η κερκόπορτα τουρκοποίησης της ελληνικής ΑΟΖ από τον 28ο μεσημβρινό και ανατολικά, και γεννήθηκε η τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
Στις 28 Αυγούστου 2019 η Αγκυρα άρχισε διαβουλεύσεις με τη Λιβύη για να υπογράψει την τουρκολιβυκή ΑΟΖ στις 27 Νοεμβρίου 2019 (περιοχή με κόκκινο χρώμα στον χάρτη).
Η ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να «κόψει» την τουρκολιβική ΑΟΖ, υπογράφοντας με την Αίγυπτο στις 6 Αυγούστου 2020 τη μερική συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου για την ΑΟΖ (με μπλε χρώμα στον χάρτη η περιοχή, μεταξύ 26-28ου μεσημβρινού). Ομως το μόνο που έχει καταφέρει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για κομματικούς λόγους είναι η τουρκολιβυκή ΑΟΖ, που βρίσκεται σε ισχύ στον ΟΗΕ από τις αρχές 2021 (BULLETIN 104), να «κόβει» αυτή την ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ, η οποία δεν έχει καταχωριστεί σε πίνακα καταχωρίσεων AOZ του OHE.
Οι ΑΟΖ Ελλάδας/Αιγύπτου και Τουρκίας/Λιβύης τέμνονται σε περιοχή μεταξύ 26-28ου μεσημβρινού, όπως φαίνεται στον χάρτη. Η περιοχή αυτή -και με την προϋπόθεση ότι κανένα μέρος δεν θα προσφύγει εναντίον του άλλου για την περιοχή αυτή σε Διεθνές Δικαστήριο- εκ των πραγμάτων θα οδηγηθεί σε συνεκμετάλλευση με διμερείς συμφωνίες.
Ο κόκκινος κύκλος στον χάρτη είναι η περιοχή ερευνών του πλοίου «Nautical Geo», η οποία επικαλύπτει κατά 0,8 ν.μ. την τουρκολιβυκή ΑΟΖ.
