Επιβεβλημένη θεωρείται η άμεση παρέμβαση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Δένδια, μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην υπόθεση της διεθνούς διαιτησίας στην οποία έχει προσφύγει η γερμανική εταιρία Krauss-Maffei Wegmann (KMW) κατά του Ελληνικού Δημοσίου (ΕΔ) για τη σύμβαση 016A/2003 που αφορά την προμήθεια των 170 αρμάτων μάχης Leopard 2HEL και λοιπών υλικών.
- Από τον Περικλή Ζορζοβίλη
Οπως έχει αποκαλύψει η «δημοκρατία», η γερμανική εταιρία στις 27 Μαΐου 2019 προσέφυγε στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (ICC: International Chamber of Commerce) αιτούμενη να επιδικαστούν υπέρ αυτής:
- Τόκοι υπερημερίας λόγω καθυστερήσεων στις πληρωμές για συμβατικά υλικά που παραδόθηκαν.
- Ποσό 28.000.000 ευρώ πλέον των τόκων. Κατά τους ισχυρισμούς της, το ποσό αυτό παρακρατήθηκε από τμηματικές καταβολές που έγιναν προς την εταιρία, προς ικανοποίηση των απαιτήσεων του ΕΔ, που απορρέουν από τον υπολογισμό ποινικών ρητρών σε βάρος της εταιρίας, εξαιτίας καθυστερημένων παραδόσεων συμβατικού υλικού προς το ΕΔ.
- Η καταδίκη του ΕΔ στην πληρωμή του συνολικού ποσού των 146.133.000 ευρώ (έκτοτε έχει αυξηθεί λόγω τόκων υπερημερίας και ανατοκισμού τους), των δικαστικών εξόδων και του συνόλου των εξόδων της διαιτησίας.
Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, οι φορολογούμενοι, εφόσον δεν εκδηλωθεί άμεσα υπουργική παρέμβαση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υποχρεωθούν από το διεθνές διαιτητικό δικαστήριο να καταβάλουν στη γερμανική εταιρία το ποσό των 28.000.000 ευρώ που μαζί με τους τόκους προσεγγίζει τα 50.000.000 ευρώ, καθώς μέχρι σήμερα το Υπουργείο Εθνικής Αμυνας δεν έχει οριστικοποιήσει τις ποινικές ρήτρες που οι υπηρεσίες του είχαν επιβάλει στη KMW. Και αυτό παρά το γεγονός ότι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ), που υπερασπίζεται το Ελληνικό Δημόσιο στη διεθνή διαιτησία, έχει ζητήσει από το 2019 να ολοκληρωθεί, ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική αντίκρουση των αξιώσεων της εταιρίας.
Το ποσό κάθε άλλο παρά αμελητέο είναι. Για σύγκριση η ανακοινωθείσα από τον πρωθυπουργό Κυριάκος Μητσοτάκη πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων ύψους 5,29 δισ. ευρώ του πρώτου Μνημονίου θα αποφέρει εξοικονόμηση περί τα 40.000.000 ευρώ από τόκους!
Οπως είχε γίνει γνωστό, στις 13 Οκτωβρίου 2022 η Κεντρική Γνωμοδοτική Επιτροπή (ΚΓΕΠ), το αρμόδιο συλλογικό όργανο της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ), με τη γνωμοδότηση Νο 92/2022 εισηγήθηκε ομόφωνα την επιβολή στην KMW πρόστιμου ύψους περίπου 26.000.000 ευρώ λόγω εκπρόθεσμης παράδοσης υλικών στο πλαίσιο της σύμβασης 016A/2003. Για να καταστεί όμως η γνωμοδότηση εκτελεστή διοικητική πράξη, δηλαδή να επιτευχθεί η οριστικοποίηση των ποινικών ρητρών, ο νόμος επιβάλλει την αποδοχή της από τον Εχοντα την Οικονομική Εξουσία (ΕΟΕ), δηλαδή τον εκάστοτε υπουργό Εθνικής Αμυνας.
Οπως προκύπτει από τη δημοσιογραφική έρευνα, παρόλο που ο σχετικός φάκελος, όπως προβλέπεται από τις ισχύουσες διαδικασίες, είχε προωθηθεί από τη ΓΔΑΕΕ στον ΕΟΕ, τον τότε υπουργό Εθνικής Αμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, μέχρι τις εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 ουδέν συνέβη! Ας σημειωθεί ότι τον Απρίλιο του 2021 ο Παναγιωτόπουλος είχε αποδεχτεί γνωμοδότηση του ΝΣΚ με την οποία:
- κρίνεται νόμιμη η οριστικοποίηση και επιβολή ρητρών περίπου 26.000.000 ευρώ πριν από την έκδοση της απόφασης του ICC
- χαρακτηρίζεται δέσμια αρμοδιότητα της διοίκησης η οριστικοποίηση και επιβολή των ποινικών ρητρών, ενόσω εκκρεμεί η έκδοση απόφασης του ICC.
Η δε ανωτέρω γνωμοδότηση του ΝΣΚ σε συνδυασμό με την αποδοχή της από τον ΕΟΕ (Νικόλαος Παναγιωτόπουλος) μνημονεύονται από την ΚΓΕΠ στην αιτιολόγηση της απόφασης για την επιβολή προστίμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις 30 Μαΐου 2023, δηλαδή εννέα ημέρες μετά τις εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου, ο σχετικός φάκελος επεστράφη ανυπόγραφος στη ΓΔΑΕΕ από το Στρατιωτικό Γραφείο του υπουργού Εθνικής Αμυνας. Λόγω όμως της κρισιμότητας του συγκεκριμένου θέματος στην εκδίκαση της διεθνούς διαιτησίας, η ΓΔΑΕΕ, σχεδόν αμέσως (κατά πληροφορίες, την 31η Μαΐου), απέστειλε εκ τη νέου τη γνωμοδότηση στον υπηρεσιακό υπουργό Εθνικής Αμυνας Αλκιβιάδη Στεφανή, που είχε αναλάβει καθήκοντα στις 26 Μαΐου 2023. Η ΓΔΑΕΕ εισηγούνταν την αποδοχή της γνωμοδότησης της ΚΓΕΠ, καθώς και την υπογραφή του σχετικού σχεδίου εγγράφου.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ΝΣΚ είχε ενημερώσει τη ΓΔΑΕΕ ότι το διάστημα 12 έως 16 Ιουνίου 2023 επρόκειτο να διεξαχθεί ακροαματική διαδικασία της διαιτησίας και κατά συνέπεια καθίστατο επιτακτική η λήψη απόφασης για το συγκεκριμένο ζήτημα. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο υπηρεσιακός υπουργός Εθνικής Αμυνας στις 23 Ιουνίου, δύο ημέρες πριν από τις εθνικές εκλογές της 25ης Ιουνίου, δεν υπέγραψε το σχέδιο εγγράφου, ενώ στο φύλλο εσωτερικής ενημέρωσης (ΦΕΕ) σημείωσε σχόλιο, σύμφωνα με το οποίο η επιβολή κυρώσεων δεν είναι στο πνεύμα και δεν υποβοηθά τη διαδικασία συμβιβασμού που επιχειρείται να επιτευχθεί!
Ομως ποια διαδικασία συμβιβασμού; Αυτή όπου η γερμανική εταιρία διά του συμμετέχοντος στη διαβούλευση εκπροσώπου της, στις 14 Απριλίου 2022, έθεσε ρητώς ως απαράβατο όρο για την επίτευξη συμβιβασμού την απευθείας ανάθεση του εκσυγχρονισμού των 183 αρμάτων μάχης Leopard 2A4 του Ελληνικού Στρατού σε επίπεδο Leopard 2A7HEL αντί 1,4 δισ. ευρώ;
Αυτή που κατά του προέδρου και των μελών της επιτροπής διαβούλευσης άλλος εκπρόσωπος της γερμανικής εταιρίας εκτόξευσε βαρύτατους χαρακτηρισμούς που έχουν καταγραφεί στα πρακτικά; Αυτή που κατά αξιοπρόσεκτη σύμπτωση οι πρόεδροι δύο διαδοχικών επιτροπών διαβούλευσης βρίσκονται πλέον εκτός Στρατεύματος (ο ένας αποστρατεύθηκε και ο άλλος παραιτήθηκε);
«Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους»
Καθώς η διεθνής διαιτητική διαδικασία εξελίσσεται, απαιτείται η άμεση παρέμβαση του υπουργού Εθνικής Αμυνας ώστε, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, να ικανοποιηθεί το αίτημα του ΝΣΚ για την οριστικοποίηση των ποινικών ρητρών, για να ενισχυθεί η νομική επιχειρηματολογία του ΕΔ και να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα καταβολής αποζημίωσης για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο Νίκος Δένδιας καλείται επίσης να αποφασίσει και για την αποδοχή της γνωμοδότησης Νο 98/2022 του Νοεμβρίου 2022. Με αυτή η ΚΓΕΠ εισηγείται να κηρυχθεί έκπτωτη η KMW από τη σύμβαση 017A/01 (προμήθεια των 24 αυτοκινούμενων οβιδοβόλων PzH-2000GR), λόγω της μη παράδοσης, επί σχεδόν 20ετία (!), της ποσότητας των πιστοποιημένων βλημάτων πυροβολικού μακρού βεληνεκούς (40 χλμ.) και της μη εγκατάστασης της νέας έκδοσης λογισμικού στα οβιδοβόλα.
Τέλος, να διερευνήσει για ποιο λόγο η ελληνική πλευρά δεν έχει ακόμη εγείρει αξιώσεις κατά της KMW εκτιμώμενου ύψους 230.000.000 έως 250.000.000 ευρώ για τη μείωση της αξίας των αρμάτων (ρωγμές στους πύργους, οξείδωση στους σωλήνες των πυροβόλων), τις καθυστερημένες παραδόσεις λόγω αντικατάστασης στοιχείων θωράκισης πύργου και βάσεων των θυρίδων στο σύνολο των αρμάτων, και την τετραετή καθυστέρηση στην παράδοση του Συστήματος Διοίκησης και Ελέγχου (ΣΔΕ) «ΗΝΙΟΧΟΣ».
Γιατί για να επιτευχθεί ένας αμοιβαία επωφελής συμβιβασμός απαιτούνται «καλοί λογαριασμοί», οι οποίοι, όπως λέει ο θυμόσοφος λαός μας, «κάνουν τους καλούς φίλους».
