Αναπάντητο παραμένει το ερώτημα, γιατί η Βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ, η οποία έχει ταξιδέψει σε πάνω από 200 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, δεν έχει επισκεφτεί ποτέ επίσημα την Ελλάδα; Έστω ανεπίσημα…
- Γράφει ο Τάκης Κάμπρας
Εκτός από μια φορά, στις 8 Δεκεμβρίου του 1950, ως πριγκίπισσα όμως, η διάδοχος Ελισάβετ, που επισκέφθηκε με τον Φίλιππο την Ελλάδα προερχόμενη από την Μάλτα, ποτέ άλλοτε…
Τότε λοιπόν, το πλοίο που επέβαιναν, σταμάτησε στα ανοιχτά στον Πειραιά, και τους υποδέχθηκαν ο βασιλέας Παύλος και η βασίλισσα Φρειδερίκη.
Το μελλοντικό βασιλικό ζεύγος επισκέφθηκε τη Βουλή των Ελλήνων,– όπου κατέθεσαν στεφάνι στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου – και την ενώ διέμενε στα ανάκτορα Τατοΐου.
Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, οι κάτοικοι της περιοχής επιφύλαξαν θερμή υποδοχή ενώ κατά μήκους των οδών Πέτρου Ράλλη, Παναγή Τσαλδάρη καθώς και επί της πλατείας Μεταξά βρίσκονταν μαθητές και μαθήτριες με σημαίες των δυο κρατών καθώς και πλήθος κόσμου, υπό τις χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες των παρακείμενων ναών.
Ο συγκεκριμένος ναός, ο οποίος έχει οικοδομηθεί υπέρ του Αγίου Φιλίππου και της Αγίας Ελισάβετ, αφιερώθηκε από τους τοπικούς άρχοντες της Νίκαιας, στην τότε διάδοχο του βρετανικού θρόνου πριγκίπισσα Ελισάβετ και στον τότε μελλοντικό της σύζυγο πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδος επ’ ευκαιρίας των αρραβώνων τους.
Το διαδοχικό ζεύγος έγινε δεκτό από τον τότε Δήμαρχο Νικαίας κ. Κ. Παναγιωτόπουλο, τον πρώην Δήμαρχο κ. Π. Αλμπάνη, (επί δημαρχίας του οποίου είχε οικοδομηθεί το ναϊδριο) τους υπόλοιπους δημοτικούς άρχοντες της Νίκαιας, τα μέλη της Επιτροπής Ανεγέρσεως του ναού, τον αρχιμανδρίτη κ. Ειρηναίο και τον τελετάρχη των Ανακτόρων κ. Σταθάτο.
Από τότε, και δεδομένου ότι η Ελισάβετ είχε εν τω μεταξύ στεφθεί Βασίλισσα, ποτέ δεν ξαναήρθε στην Ελλάδα υπό την Βασιλική της ιδιότητα.
Η μια απάντηση βρίσκεται στη θεωρία του Χιούγκο Βίκερς ο οποίος όταν κλήθηκε από την εφημερίδα «Daily Mirror» ως ιστορικός, ειδικευμένος στη βασιλεία, είπε ότι ο «σνομπισμός» της Ελισάβετ προς την Ελλάδα έχει να κάνει με την κακή μοίρα και κατάληξη του βασιλικού θεσμού στη χώρα, που επηρέασε και τον σύζυγό της Φίλιππο.
Υπενθυμίζουμε ότι το 1922, όταν ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν μωρό, η οικογένειά του αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα μετά από την Μικρασιατική Καταστροφή. Ο πατέρας του, ο πρίγκιπας Ανδρέας είχε καταδικαστεί από στρατοδικείο σε θάνατο αρχικά, κατηγορούμενος για ενέργειες του στην Μικρά Ασία, ως επικεφαλής στρατευμάτων. Με την παρέμβαση των συμμάχων τότε, η ποινή μετατράπηκε σε «υπερορία», δηλαδή δια βίου παραμονή εκτός των ορίων της χώρας του, ένα ισχυρό πλήγμα για κάθε άνθρωπο. Ο πρίγκιπας Φίλιππος, «κουβαλά» αυτό το πλήγμα από τότε, κι αυτός ήταν ο λόγος που «έκοψε» κάθε επαφή με την χώρα στην οποία γεννήθηκε.
Σε συνέντευξη του το 2011 όταν γιόρτασε τα 90α του γενέθλια και στο ερώτημα «τι τελικά είναι», απάντησε «well, i’m Greek, but…» χωρίς να δώσει συνέχεια.
Μια δεύτερη ερμηνεία έχει να κάνει με την Κύπρο. Στην αρχή της βασιλείας της, ήταν το Κυπριακό που δεν επέτρεπε τέτοιες επισκέψεις. Διαδηλώσεις γίνονταν καθημερινά στην Αθήνα υπέρ της Κύπρου, που πολλές φορές είχαν και θύματα στις συγκρούσεις των διαδηλωτών με την Αστυνομία. Φυσικά ένας πατριώτης βασιλιάς, όπως ο Παύλος, όφειλε να κρατήσει αποστάσεις από την Αγγλία, την ώρα που τασσόταν στο πλευρό του Γεωργίου Γρίβα-Διγενή, στον αγώνα της Κύπρου για την Ένωση, που οδήγησε τελικά στην Ανεξαρτησία.
Όλοι θυμόμαστε ότι, μόλις αυτό διευθετήθηκε, με την ανεξαρτητοποίηση της Κύπρου, πραγματοποιήθηκε το τριήμερο επίσημο ταξίδι του Ελληνικού βασιλικού ζεύγους στην Μεγάλη Βρετανία τον Ιούλιο του 1963, ένα ταξίδι πολυσυζητημένο. Η βασίλισσα Ελισάβετ όμως, δεν μπόρεσε να ανταποδώσει την επίσκεψη. Δεν είχε έρθει ούτε στους γάμους Κωνσταντίνου & Άννας-Μαρίας το 1964, καθώς τότε ήταν έγκυος. Είχε έρθει μόνο ο πρίγκιπας Φίλιππος, ο σύζυγος της, με τον πρίγκιπα Κάρολο και την πριγκίπισσα Άννα.
Υπάρχει και ένας 3ος λόγος που έχει να κάνει με το θέμα του βασιλιά Κωνσταντίνου και της αντιμετώπισης του από το Ελληνικό Κράτος. Η βασίλισσα Ελισάβετ αγαπά τον Κωνσταντίνο και έχουν στενές σχέσεις, μη ξεχνάμε ότι είναι νονός του πρίγκιπα Ουίλιαμ και η Ελισάβετ είναι νονά της πριγκίπισσας Θεοδώρας. Αλλά μάλλον αυτό δεν ισχύει, διότι ως γνωστόν οι σχέσεις της Ελλάδος με τον Κωνσταντίνο έχουν αποκατασταθεί και δεν θεωρούμε λογικό, ότι η διακριτική βασίλισσα Ελισάβετ θα έβαζε αυτό το θέμα ως δικαιολογία για να μην επισκεφτεί την Ελλάδα, από τη στιγμή που η χώρα έχει πια άλλο πολίτευμα και οι σχέσεις των δύο χωρών είναι σε καλό επίπεδο.