Ενώ συνεχίζονται οι ένοπλες συμπλοκές, αλλά και οι εντάσεις σε διάφορα μέτωπα που άνοιξε με δική του πρωτοβουλία ο ίδιος ο Ερντογάν, όπως αυτά της Συρίας, του Ιράκ, της Λιβύης, του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, αλλά και της Ανατολικής Μεσογείου, όπου η Τουρκία είναι αντιμέτωπη με Κύπρο, Ελλάδα και Γαλλία, οι οποίες είναι μέλη της Ε.Ε., αυξάνονται και οι αναλύσεις και εκτιμήσεις για την πορεία που έχει χαράξει ο Ερντογάν για την Τουρκία του μέλλοντος.
- Από τον Σάββα Καλεντερίδη
Σε ανάλυση που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος «Ρόζα Λούξεμπουργκ», το οποίο έχει έδρα τη Γερμανία, ο δημοσιογράφος Burhan Ekinci και ο ακαδημαϊκός Arif Rüzgar εξετάζουν τους κύριους στόχους και σκοπούς του Ερντογάν και του νέου καθεστώτος.
Η ανάλυση, που δημοσιεύθηκε στα γερμανικά και τα αγγλικά, υπενθυμίζει ότι το καθεστώς του Ερντογάν απομακρύνθηκε από τη Δύση μετά τη συνεργασία με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί τα τελευταία χρόνια και ότι στράφηκε προς την άσκηση εθνικιστικής και ισλαμιστικής πολιτικής.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι κυβερνητικοί εταίροι, που επέλεξαν την πολιτική της έντασης με το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας και τις δραστηριότητες εξερεύνησης του φυσικού αερίου στην Αν. Μεσόγειο, έχουν στόχο να υλοποιήσουν το όνειρο του Ερντογάν για μια μεγάλη τουρκική και ισλαμική αυτοκρατορία.
Στην ανάλυση, που έχει τίτλο «Το όνειρο του Ερντογάν για μια μεγάλη τουρκική – ισλαμική αυτοκρατορία», οι συγγραφείς αναφέρουν ότι το νέο καθεστώς «έχει ως παράδειγμα την ιδεολογία της τουρκοϊσλαμικής σύνθεσης, ως σύμβολο την Κόκκινη Μηλιά και ως μοντέλο τη Μεγάλη Αυτοκρατορία των Σελτζούκων και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η ρητορική του Ερντογάν, που χρησιμοποιείται ευρέως και αναφέρεται στη «Νέα Τουρκία», είναι στην ουσία ένα κάλυμμα για να καμουφλαριστεί ο πραγματικός του στόχος, που είναι η επανίδρυση της «αυτοκρατορίας».
Ορισμένες ενότητες της ανάλυσης, συνοπτικά, έχουν ως εξής:
– «Ο Ερντογάν, ο οποίος φίμωσε την αντιπολίτευση με τις απειλές της αστυνομίας, του δικαστικού σώματος και της φυλάκισης, θέλει να ανανεώσει βήμα βήμα το τουρκικό κράτος που ιδρύθηκε από τον Μ. Κεμάλ και να νεκραναστήσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο ηγέτης του AKP δεν είναι μόνος σε αυτό το επικίνδυνο ταξίδι, αλλά έχει την αμέριστη υποστήριξη των εθνικιστικών και ισλαμιστικών τμημάτων της τουρκικής κοινωνίας».
– «Οι στόχοι του νέου καθεστώτος είναι σαφείς: Να αναζωογονήσει την ιστορική δύναμη των Τούρκων, να αποκτήσει ξανά επιρροή στον κόσμο και να πάρει πίσω τα χαμένα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
– «Αυτή η συμμαχία, με νομικές ρυθμίσεις και συνταγματικές αλλαγές, έχει οικοδομήσει ένα νέο καθεστώς τα τελευταία χρόνια, για αυτό δέχτηκε τον Ερντογάν ως ηγέτη και πρόεδρο τουρκικού τύπου».
– «Το παλάτι 1.000 δωματίων του Ερντογάν έγινε η έδρα αυτού του νέου καθεστώτος. Ολοι οι κρατικοί θεσμοί στην Τουρκία, μαζί με τα υπουργεία, συνδέονται πλέον με το παλάτι. Ολες οι αποφάσεις εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής άρχισαν να λαμβάνονται από το παλάτι, όπου βρίσκονται οι εκπρόσωποι των νέων εταίρων του καθεστώτος. Η απόφαση του νέου καθεστώτος να απελευθερώσει από τις φυλακές τους μεγάλους νονούς της τουρκικής μαφίας και η συμφιλίωση εκείνων που βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους δείχνουν το μέγεθος του στόχου της συμμαχίας. Από όλη αυτή την ιστορία, ένα όνομα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό: ο Αλαατίν Τσακιτζί, ο αδιαμφισβήτητος νονός του οργανωμένου εγκλήματος στην Τουρκία, ο οποίος αποφυλακίστηκε κατόπιν αιτήματος του συνεταίρου του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, προέδρου των MHP και αρχηγού της παρακρατικής – παραστρατιωτικής οργάνωσης των Γκρίζων Λύκων. Σημειώνεται ότι ο Τσακιτζί είναι ένας από τους Γκρίζους Λύκους που χρησιμοποιήθηκαν από το τουρκικό κράτος στη μεταφορά ηρωίνης στην Ευρώπη και σε επιθέσεις εναντίον Αρμενίων στη Γαλλία».
– «Η αλλαγή καθεστώτος υπέρ του Ερντογάν δεν είναι ανεξάρτητη από τον αυτοκρατορικό στόχο. Ενώ το καθεστώς φιμώνει την αντιπολίτευση στο εσωτερικό και θεσμοθετεί την ενός ανδρός αρχή, στην εξωτερική πολιτική, βήμα βήμα, προσπαθεί να υλοποιήσει τα σχέδιά του για την εφαρμογή του οθωμανικού οράματος. Το κύριο σημείο εκκίνησής του είναι η “ιστορική αποστολή του τουρκικού έθνους’’. Ο στόχος είναι να νεκραναστηθεί και να πάρει σάρκα και οστά αυτή η αποστολή. Το νέο καθεστώς έχει ως παράδειγμα την ιδεολογία της τουρκοϊσλαμικής σύνθεσης, ως σύμβολο την Κόκκινη Μηλιά και ως μοντέλο τη Μεγάλη Αυτοκρατορία των Σελτζούκων και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η ρητορική του Ερντογάν, που χρησιμοποιείται ευρέως και αναφέρεται στη Νέα Τουρκία, είναι στην ουσία ένα κάλυμμα για να καμουφλαριστεί ο πραγματικός του στόχος, που είναι η επανίδρυση της αυτοκρατορίας. Προϊόντος του χρόνου γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η Νέα Τουρκία και η Κόκκινη Μηλιά στέκουν δίπλα δίπλα, στο ίδιο κάδρο, και αντιπροσωπεύουν την ‘’επιστροφή στην ένδοξη ιστορία των Τούρκων’’, κάτι που έχει συνεπάρει τα συναισθήματα της πλειονότητας των Τούρκων. Όμως, είναι τόσο αθώα η ιδεολογία της Νέας Τουρκίας και της Κόκκινης Μηλιάς;»
– «Ο Ερντογάν, αντί να οδηγήσει την Τουρκία να γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε., αντί να εξασφαλίσει την ειρήνη με τους Κούρδους, να εκδημοκρατίσει τη χώρα και να αντικαταστήσει το Σύνταγμα της χούντας του Εβρέν με ένα δημοκρατικό Σύνταγμα, ακολουθεί μια πολιτική πορεία που είναι ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση. Είναι αρκετά χαρούμενος με τη θέση που έχει κατακτήσει ως ισχυρός πρόεδρος της Τουρκίας, ηγέτης των Γκρίζων Λύκων και πρόεδρος του ΑΚΡ».
– «Από τότε που το AKP ήρθε στην εξουσία, το 2002, ακολούθησε μια νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική, όμως τελικά, αντί να διαμορφωθεί με βάση την παραγωγική δύναμη, διαμορφώθηκε σύμφωνα με τα συμφέροντα των επιχειρηματιών που είναι υποστηρικτές του κόμματος. Τα δημόσια έργα και οι επιδοτήσεις μοιράζονται στους ημετέρους. Οι μεγάλες συμβάσεις σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έφτασαν στα όριά τους».
– «Είναι πλέον βέβαιο ότι ο στόχος των ενεργειών του τουρκικού καθεστώτος στην Ανατολική Μεσόγειο, παρά τον κίνδυνο πολέμου, δεν είναι μόνο δραστηριότητες εξερεύνησης φυσικού αερίου. Ο στόχος είναι να επικρατήσει η Τουρκία στην περιοχή της Μεσογείου και της Ανατολικής Μεσογείου. Οταν τα όνειρα να αποκτήσει η Τουρκία επιρροή μέχρι την Αφρική, εκμεταλλευόμενη τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και την Αραβική Ανοιξη, σταμάτησαν στην Αίγυπτο, ήταν αναπόφευκτο η Τουρκία να έλθει αντιμέτωπη με την κυβέρνηση του Καΐρου».
– «Ενα από τα επιχειρήματα με τα οποία προσπάθησαν να συσπειρώσουν τον κόσμο είναι ότι “η Τουρκία περιβάλλεται από εχθρούς και από τις τέσσερις πλευρές’’, κάτι που μας δίδασκαν στο Δημοτικό τη δεκαετία του 1980. Τώρα, δόθηκε η ευκαιρία στον Ερντογάν να αποδείξει αυτόν τον ισχυρισμό. Σε όλες τις πλευρές έχουν δημιουργηθεί εχθροί. Εκτός από το Κατάρ και το Αφγανιστάν, δεν υπάρχει ούτε μία χώρα που να υποστηρίζει την Αγκυρα. Ηρθαν στο χείλος του πολέμου από τη Συρία και τη Λιβύη μέχρι με περιφερειακά κράτη στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι συνεχιζόμενες δραστηριότητες εξερεύνησης φυσικού αερίου της Αγκυρας στην αμφισβητούμενη περιοχή αύξησαν την ένταση, με κίνδυνο να ξεσπάσει πόλεμος στις αρχές Σεπτεμβρίου…»
Όσα διαλαμβάνονται σ’ αυτό το άρθρο πρέπει να αποτελέσουν τροφή για σκέψη και αντικείμενο προβληματισμού για την κυβέρνηση, τα κόμματα, τους κρατικούς φορείς, τους ακαδημαϊκούς αλλά και τους πολίτες της πατρίδας μας.
Είναι καιρός να αναγνώσουμε σωστά την Τουρκία και να δούμε την αλήθεια κατάματα, πριν είναι αργά.
Σημείωση: Το άρθρο στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στον σχολιασμό που έκανε στην ανάλυση των Burhan Ekinci και Arif Rüzgar η ιστοσελίδα ahval.
