Η περίφημη φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1975 «Οταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια δεσμά» μπορεί να σφράγισε για δεκαετίες την πολιτική ζωή της χώρας, όμως σήμερα, σχεδόν μισό αιώνα μετά, οφείλουμε ως κοινωνία να την επαναφέρουμε καθημερινά στη συζήτηση.
Του ΒΑΣΙΛΗ ΒΕΡΓΗ
Βασικός στόχος, το προφανές: Να επιστρέψει για τον νομοθέτη η ουσιαστική έννοια του όρου και τα «ισόβια» να είναι «ισόβια», όχι «15 ή 20 χρόνια». Η φρικιαστική ιστορία του Κολωνού φέρνει πιότερο από ποτέ την ανάγκη για μια σύγχρονη επανένταξη της κοινωνίας στις αρχές της ηθικής, απέναντι από το ψευτοδίλημμα του δήθεν «σωφρονισμού» για κάποιες κατηγορίες «ανθρώπων».
Ναι, υπάρχουν άνθρωποι που έχουν διαπράξει κακούργημα, οι οποίοι μπορούν να σωφρονιστούν έπειτα από εγκλεισμό χρόνων. Υπάρχουν όμως φονιάδες ψυχών και σωμάτων οι οποίοι όχι μόνο δεν σωφρονίζονται αλλά ακόμη και τα ισόβια δεσμά μοιάζουν πολύ λίγα ως ποινή για το μέγεθος του κακουργήματός τους.
Κάποιος που διέπραξε οικονομικό έγκλημα μπορεί να δει εντελώς διαφορετικά τη ζωή του και μέσα στη φυλακή να «επιστρέψει». Γι’ αυτόν είναι δίκαιο και ανθρώπινο να δοθεί η περιβόητη «δεύτερη ευκαιρία».
Ένας βιαστής, ένας παιδόφιλος, ένα κτήνος που βίαζε και εξέδιδε 12χρονο κορίτσι όμως, δεν μπορεί ποτέ να «σωφρονιστεί». Γιατί το μυαλό του είναι μακριά από καθετί ανθρώπινο. Πρόκειται για τέρας που η παρουσία του στη γη βρομίζει κάθε σπιθαμή που πατάει. Και κάνει το είδος μας να ντρέπεται.
Ο Μίχος και κάθε «Μίχος» τέτοιων εγκλημάτων δεν ανήκει στην κατηγορία εκείνων που δικαιούνται «δεύτερη ευκαιρία». Εχει αποδειχτεί άλλωστε με άλλους «Μίχους», οι οποίοι υποτίθεται ότι «σωφρονίστηκαν», αφέθηκαν ελεύθεροι και έσπευσαν να επαναλάβουν το έγκλημα.
Η κοινωνία, η Δικαιοσύνη και η Πολιτεία οφείλουν να μεριμνήσουν ώστε να μην κινδυνεύσει κανένα άλλο παιδί. Να στείλουν το μήνυμα σε κάθε επίδοξο «Μίχο» ότι η θέση του είναι η αιώνια καταδίκη στην κόλαση. Αυτά τα τομάρια δεν έχουν θέση ανάμεσα σε ανθρώπους. Δεν έχουν θέση σε καμιά κοινωνία. Γι’ αυτό στις φυλακές οι βιαστές παιδιών αντιμετωπίζονται ως μιάσματα, καθώς ακόμη και οι κατάδικοι νιώθουν ότι «βρομίζουν» τον χώρο τους και τους απαγορεύουν παρουσία ανάμεσά τους.
Έπειτα από σχεδόν μισό αιώνα η φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, η οποία σφράγισε τη μετατροπή της απόφασης «καταδίκης σε θάνατο» των χουντικών, επανέρχεται με επιτακτική ανάγκη στο τραπέζι.
Η ελληνική κοινωνία κουράστηκε να βλέπει δολοφόνους να «σουλατσάρουν» ανάμεσά μας έπειτα από μερικά χρόνια δήθεν σωφρονισμού. «Τρελαίνεται» κάθε φορά που συνειδητοποιεί ότι ένας φονιάς θα «σκοτώσει» για δεύτερη φορά μένοντας ελεύθερος επειδή έδειξε «καλή διαγωγή» και ο νομοθέτης θεωρεί ότι πρέπει στα 15 ή τα 20 χρόνια εγκλεισμού να του δοθεί «δεύτερη ευκαιρία».
Η έννοια της τιμωρίας που επιβάλλεται με τα ισόβια δεσμά καταστρατηγείται. Και μαζί της τσακίζονται τα όρια της ηθικής κάθε σωστού πολίτη.
Ναι, υπάρχουν εγκλήματα για τα οποία ακόμη και τα ισόβια δεσμά είναι «μικρή ποινή». Ναι, υπάρχουν εγκληματίες που δεν δικαιούνται όχι δεύτερης ευκαιρίας, αλλά ούτε καν παρουσίας ως… σκέψη ανάμεσα σε κανονικούς ανθρώπους. Ναι, είναι η ώρα για την Πολιτεία να νομοθετήσει όχι δήθεν… σύγχρονα, αλλά δίκαια. Οταν λέμε «ισόβια» για τους «Μίχους», να είναι ισόβια!
Για να υπάρξει έστω μια μικρή δικαίωση γι’ αυτές τις ψυχούλες, όπως το 12χρονο κορίτσι, που δεν θα έχουν ποτέ μια «δεύτερη ευκαιρία» να νιώσουν πώς θα ήταν η ζωή τους αν δεν είχαν πέσει πάνω σε ένα τέρας…
