Το στέμμα του Ευαγόρα*

Το 1953, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης ήταν 15 ετών όταν στεφόταν βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου η Ελισάβετ. Την ημέρα της στέψης της, εκείνος κατέβασε και έσκισε τη σημαία της χώρας που κατείχε την ελληνική πατρίδα του, την Κύπρο. Στις 18 Δεκεμβρίου 1956, οι Άγγλοι τον συνέλαβαν επειδή μετέφερε ένα όπλο, το οποίο μάλιστα δεν ήταν έτοιμο να χρησιμοποιηθεί. Δικάστηκε από κατοχικό δικαστήριο και καταδικάστηκε σε θάνατο.

Σχεδόν ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα προσπάθησε να πείσει τους Βρετανούς να μη σκοτώσουν ένα δεκαεννιάχρονο παλικαράκι, αλλά εκείνοι ένιωθαν πως δεν τους περίσσευε ανθρωπισμός και δίκιο, και τον κρέμασαν στις 14 Μαρτίου 1957. Εξήντα έξι χρόνια πέρασαν από τη στιγμή που η τυραννία έκοβε την ανάσα ενός ανθρώπου, ο οποίος γεννήθηκε για να είναι και να παραμείνει Έλληνας. Δηλαδή, ελεύθερος, ακόμα κι όταν όλα γύρω είναι σκλαβωμένα.

Στο τελευταίο γράμμα του ο Βαγορής (το χαϊδευτικό του) έγραφε τα εξής: «Θ’ ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να ‘ναι το τελευταίο μου γράμμα. Μα, πάλι, δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το καθετί. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα, τι αύριο; Ολοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ωρα 7.30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί».

Ο εστεμμένος με θάνατο και πίκρα Έλληνας ήταν και πολλά υποσχόμενος ποιητής. Μια στροφή από το ποίημα «Την Ελλάδα αγαπώ», το οποίο έχει μελοποιηθεί από τον αξέχαστο Μάριο Τόκα, έχει ως εξής: «Την Ελλάδα αγαπώ αλλά κι εσένα/μ’ έναν έρωτα μεγάλο, αληθινό,/τα γαλάζια σου τα μάτια, τα θλιμμένα,/τον καθάριο της θυμίζουν ουρανό».
Αυτός ήταν ο νέος, εστεμμένος ήρωας και μάρτυρας και βασιλιάς της μοίρας του Ευαγόρας Παλληκαρίδης.

*Το κείμενο δημοσιεύτηκε πέρυσι, σαν σήμερα, ως φόρος τιμής στο αμούστακο παλικάρι που σήκωσε στα χέρια του, με προθυμία και χαρά, το βάρος της απόφασης να αγωνιστεί για την Ελλάδα. Καλοί φίλοι, εκλεκτοί Ελληνες από την Κύπρο ζήτησαν την αναδημοσίευσή του, όπερ και εγένετο…