Ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά πάρα πολλά είναι τα ανοιχτά μέτωπα, οι ανοιχτές υποθέσεις η διερεύνηση των οποίων δεν ολοκληρώθηκε κυρίως γιατί η κυβέρνηση ήθελε να μην αναδειχθούν οι ευθύνες της πριν από τις εκλογές και οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις με τις οποίες πάνε ο πρωθυπουργός και η Ν.Δ. στις εκλογές της 21ης Μαΐου.
- Από τον Πάνο Σώκο
Αντιμέτωπος πλέον με τη δυσάρεστη γι’ αυτόν πραγματικότητα, που ο ίδιος προκάλεσε, ο κ. Μητσοτάκης από την τραγωδία των Τεμπών και μετά ανακάλυψε το… πλεονέκτημα της συγγνώμης, της αυτοκριτικής και της αναγνώρισης λαθών –αυτός ο αλάθητος, που τα πάντα σωστά έλεγε ότι έκανε μέχρι τότε και δεν δεχόταν μύγα στο σπαθί του– και κάθε λίγο και λιγάκι αραδιάζει ένα σωρό δικαιολογίες, ζητώντας νέα τετραετή πίστωση χρόνου για να κάνει όσα δεν πρόλαβε και να διορθώσει όσα έκανε λάθος.
«Εκεί που αστοχήσαμε και κάναμε λάθη, πρώτος εγώ τα αναγνώρισα και ανέλαβα την ευθύνη. Δεν κρύφτηκα» είπε, μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης πριν από μερικές ημέρες στη Γλυφάδα όπου μίλησε κι αυτό επαναλαμβάνει κάθε λίγο και λιγάκι, χωρίς όμως να τα περιγράφει, ίσως γιατί δεν τα πιστεύει πραγματικά.
1. Οι υποκλοπές
Είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο της τετραετίας του Κυριάκου Μητσοτάκη, ίσως κι ένα από τα μεγαλύτερα των τελευταίων σαράντα χρόνων. Είτε μέσω της ΕΥΠ είτε μέσω του παράνομου λογισμικού Predator, η παρακολούθηση των συνομιλιών αρχηγού κόμματος (Ν. Ανδρουλάκης), δημοσιογράφων (Θαν. Κουκάκης κ.ά.), υπουργών, βουλευτών, επιχειρηματιών ήταν καθημερινή απασχόληση για μήνες ή και χρόνια για τους πράκτορες της ΕΥΠ, την πολιτική ευθύνη και εποπτεία της οποίας έχει ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Εννιά μήνες μετά, το σκάνδαλο δεν έχει διαλευκανθεί. Οι μόνοι που πολιτικά κρίθηκαν υπεύθυνοι και παραιτήθηκαν ήταν ο ανιψιός του Κυριάκου Μητσοτάκη, Γρηγόρης Δημητριάδης, τότε γενικός γραμματέας του πρωθυπουργού, και ο πρώην διοικητής της ΕΥΠ Παναγιώτης Κοντολέων. Από εκεί και πέρα το… σκότος!
Ο κ. Μητσοτάκης καλυπτόμενος πίσω από το εφεύρημα του απορρήτου επέβαλε την πλήρη συσκότιση του σκανδάλου παρά τις -και για πολλούς μήνες- καταιγιστικές αποκαλύψεις και τη συνεχή ενασχόληση της Ευρωβουλής με το θέμα. Η εξεταστική επιτροπή δεν έβγαλε στο φως την αλήθεια, ενώ η δικαστική διερεύνηση καρκινοβατεί.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης δήλωσε πριν από μερικές ημέρες ότι ένας από τους όρους που θα θέσει για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αν χρειαστεί, θα είναι και η εκ νέου διερεύνηση του σκανδάλου μέσω μια νέας εξεταστικής επιτροπής χωρίς αυτή τη φορά την επίκληση του απορρήτου.
2. Η τραγωδία των Τεμπών
Για πολλούς μπορεί να είναι και η… ταφόπλακα στην τετραετία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Θα φανεί στις εκλογές, είναι γεγονός όμως ότι μετά την τραγωδία τα δημοσκοπικά ποσοστά της Ν.Δ. κατέρρευσαν, ενώ η παραίτηση του αρμόδιου υπουργού Κώστα Καραμανλή δεν απάλλαξε την κυβέρνηση από τις μεγάλες ευθύνες της για το γεγονός ότι επί τέσσερα χρόνια δεν υλοποίησε το έργο της τηλεδιοίκησης στον σιδηρόδρομο.
Η δικαστική έρευνα έχει δρόμο ακόμα, ενώ η έρευνα της επιστημονικής επιτροπής, που όρισε η κυβέρνηση, δεν έχει καταλήξει ακόμα σε πόρισμα. Αμφίβολο αν θα συμβεί μέχρι την ημέρα των εκλογών, ενώ έχουν εκφραστεί από την αντιπολίτευση επιφυλάξεις για την αξιοπιστία αυτής της επιτροπής!
3. Το «βαθύ κράτος»
Η τραγωδία των Τεμπών ανέδειξε ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα που και ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να παραδεχθεί, χρησιμοποιώντας το όμως ως δικαιολογία. Μίλησε για το «βαθύ αναχρονιστικό και σκοτεινό κράτος», που μπλοκάρει κάθε εξέλιξη. Μόνο που αυτό το κράτος υποσχέθηκε να αλλάξει πριν από τέσσερα χρόνια, ωστόσο αδράνησε και τώρα το βρίσκει πάλι μπροστά του.
Η βελτίωση των υποδομών σε όλους τους τομείς παραμένει σε παλαιολιθικά επίπεδα και ο εκσυγχρονισμός περιορίστηκε μόνο στη λεγόμενη ψηφιακή διακυβέρνηση, με σημαντικές καινοτομίες για τη βελτίωση της εξυπηρέτησης του πολίτη αλλά δευτερεύουσες σε σχέση με όσα έχει ανάγκη η χώρα.
4. Διαφθορά
Ο πρωθυπουργός είπε την περασμένη Τετάρτη -σε παρέμβασή του στη Σύνοδο για τη Δημοκρατία, που διοργάνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν- ότι η κυβέρνησή του καταπολέμησε τη διαφθορά στη χώρα. Ουδέν αναληθέστερο, αφού τα φαινόμενα είναι πολλά και οι διεθνείς έρευνες άλλα αποδεικνύουν.
Το ειδικό Ευρωβαρόμετρο για τη διαφθορά, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2022, αναδεικνύει τα σοβαρά ελλείμματα εμπιστοσύνης των Ελλήνων πολιτών στους θεσμούς της Πολιτείας. Σύμφωνα με τα ευρήματά του: Το 98% θεωρεί τη διαφθορά ευρύτερα διαδεδομένη, δίνοντας στη χώρα μας τη θλιβερή πρωτιά μεταξύ των 27 εξεταζόμενων χωρών. Το 51% εκτιμά αύξηση της διαφθοράς κατά την τελευταία τριετία. Το 77% θεωρεί πως οι προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση για την πάταξη της διαφθοράς δεν είναι αρκετές.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον πίνακα διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας, η χώρα μας βαθμολογήθηκε με 49/100 και κατετάγη 17η στην Ε.Ε. και 58η παγκοσμίως, έναντι της 69ης θέσης το 2018. Ομως και μέσα στην κυβερνητική παράταξη τα φαινόμενα διαφθοράς είναι αρκετά: Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης αναγκάστηκε να θέσει εκτός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ. τον βουλευτή του Ανδρέα Πάτση για τις επαγγελματικές του δραστηριότητες -αν και βουλευτής- με τα «κόκκινα δάνεια».
Ο ίδιος εξανάγκασε σε παραίτηση τον βουλευτή του Θ. Χειμάρα επειδή -αν και βουλευτής- έκανε επιχειρηματικές δουλειές με το Δημόσιο, κάτι που απαγορεύεται κι από το Σύνταγμα. Επίσης, όπως αποκάλυψε η «δημοκρατία», ο βουλευτής Παν. Καππάτος εκπροσώπησε τράπεζα εις βάρος δανειοληπτών σε δίκες πλειστηριασμών – το παραδέχτηκε και ο ίδιος.
Ακόμα, η κυβέρνηση καταγγέλλεται από την αντιπολίτευση για απευθείας αναθέσεις ύψους 9,5 δισ. ευρώ από το 2019 και μετά, ενώ ο τρόπος με τον οποίο μοιράστηκαν τα λεφτά της λίστας Πέτσα στα ΜΜΕ, με τη μερίδα του λέοντος σε όσα είναι φιλικά προς την κυβέρνηση και το «Σκοιλ Ελικικού» μέσα στην πανδημία, είναι ακόμα μερικά παραδείγματα διαχείρισης δημόσιου χρήματος.
5. Πανδημία – θάνατοι
Το σοβαρό θέμα που μένει ανοιχτό για διερεύνηση για την επόμενη περίοδο και στο οποίο η κυβέρνηση δεν έχει δώσει σαφείς απαντήσεις είναι οι 35.000 θάνατοι από την πανδημία, που αναλογικά σε σχέση με χώρες της Ε.Ε, φέρνουν την Ελλάδα στις πρώτες θέσεις της θνησιμότητας και αναδεικνύουν τις μεγάλες κυβερνητικές ευθύνες.
6. Ανασυγκρότηση του ΕΣΥ
Οι δυσάρεστες εμπειρίες από τη διαχείριση της πανδημίας και της υγειονομικής κρίσης, οι 35.000 θάνατοι, οι τεράστιες ελλείψεις σε ΜΕΘ ανέδειξαν με τον πλέον απόλυτο τρόπο την ανάγκη για διαμόρφωση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού ΕΣΥ, με βασικές κατευθύνσεις την πρόληψη, τις διαρθρωτικές αλλαγές, την ενίσχυση με υποδομές και προσωπικό, την ψηφιακή τεχνολογία και την υψηλή εξειδίκευση, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των ασθενών.
Η κυβέρνηση δεν προχώρησε στην ενίσχυση του ΕΣΥ, περιορίστηκε σε μια απλή διαχείριση και έχει αφήσει το θέμα, όπως έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός, για την επόμενη τετραετία. Ομως, όπως έχει καταγγείλει η αντιπολίτευση αλλά και όπως φάνηκε κι από τα αρχικά σχέδια, με τις αλλαγές της η κυβέρνηση στοχεύει κυρίως στην παράδοση του ΕΣΥ στους ιδιώτες και στην περαιτέρω αποδυνάμωση του δημόσιου χαρακτήρα του.
7. Δημοσιονομικοί στόχοι
Ακόμη ένα δύσκολο έργο το οποίο αφήνει ανοιχτό η κυβέρνηση και θα πρέπει να φέρει σε πέρας η επόμενη είναι να οριστικοποιήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τους δημοσιονομικούς στόχους της χώρας μέχρι και το 2027. Η Επιτροπή έχει δώσει επισήμως το περιθώριο σε χώρες που βρίσκονται σε εκλογική διαδικασία να διαπραγματευτούν με μια νέα κυβέρνηση.
Τον Σεπτέμβριο αναμένεται να αρχίσει η σχετική διαπραγμάτευση, και το δύσκολο στάδιο για την Ελλάδα ως υπερχρεωμένη χώρα θα είναι η ποσοτικοποίηση των στόχων για το 2024-2027.
8. Ταμείο Ανάκαμψης
Οσο κι αν η κυβέρνηση πανηγύρισε για τα πολλά χρήματα του Ταμείου από το 2021 μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει απορροφήσει μόνο 3 δισ. πόρων. Αυτό σημαίνει ότι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να απορροφήσει περίπου το 90% των πόρων που πρόκειται να διατεθούν μέχρι τα μέσα του 2026 προς την Ελλάδα.
9. Επενδυτική βαθμίδα
Η ελληνική οικονομία αναβαθμίζεται αργά αλλά σταθερά από τους διεθνείς οίκους αλλά δεν έχει φθάσει ακόμα στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, που είναι ο μεγάλος στόχος. Ο πρωθυπουργός ελπίζει ότι ο στόχος θα επιτευχθεί μέχρι το φθινόπωρο, ενώ οι πιο αισιόδοξοι στην κυβέρνηση μιλάνε ακόμα και για τον Απρίλιο.
10. Εθνικά θέματα
Οσο κι αν υποστηρίξει κανείς βασίμως πως τα εθνικά θέματα δεν μπορεί να κλείσουν εύκολα λόγω της επιθετικότητας και των προκλήσεων της γείτονος, εντούτοις αυτό που κυριάρχησε εντός της κυβέρνησης είναι η «μυστική διπλωματία» που άσκησε ο ίδιος ο πρωθυπουργός εν αγνοία και του αρμόδιου υπουργού Νίκου Δένδια, με αποκορύφωμα τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη πριν από δύο χρόνια. Ο κ. Δένδιας δήλωσε τότε άγνοια για το τι συζητήθηκε, ενώ ποτέ δεν ανακοινώθηκε κάτι σχετικό.
Επίσης, οι αποκαλύψεις του Κωστή Χατζηκωστή, που δημοσίευσε και η «ΕΣΤΙΑ», για τις μαρτυρίες του Νίκου Αναστασιάδη ότι ο πρωθυπουργός δεν ήθελε γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ για να κατευνάσει τους Τούρκους, είναι ένα θέμα μυστικής διπλωματίας και ανοιχτό για το μέλλον, παρά τις διαψεύσεις του πρώην Προέδρου της Κύπρου.
Επίσης, το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο η κυβέρνηση δεν μπόρεσε να αποτρέψει αλλά ούτε και να ακυρώσει στη συνέχεια, είναι ένα ανοιχτό μέτωπο.
11. Ανασυγκρότηση βόρειας Εύβοιας
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η sυνολική επένδυση του κράτους για την ανασυγκρότηση της βόρειας Εύβοιας, που καταστράφηκε με τις πυρκαγιές του 2021, προσεγγίζει τα 700.000.000 ευρώ, με 300.000.000 ευρώ για δράσεις ανακούφισης και άμεσης αποκατάστασης που υλοποιήθηκαν αμέσως μετά την πυρκαγιά του 2021 και άλλα 390.000.000 ευρώ για τη χρηματοδότηση του σχεδίου «Εύβοια Μετά».
Ομως ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς, αφού η επίσημη παράδοση της μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού (masterplan) για την ανασυγκρότηση έγινε τον περασμένο Ιανουάριο και τα έργα ακόμα δεν έχουν αρχίσει.
12. Ασφάλεια – Αστυνομία
Μια σοβαρή ανοιχτή υπόθεση εγκληματικότητας είναι η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, η διερεύνηση της οποίας είναι στο σκοτάδι. Τον περασμένο Σεπτέμβριο η χήρα του δημοσιογράφου με ανάρτησή της τόνιζε ότι πέρασαν 17 μήνες και εκείνη ακόμα περιμένει να μάθει επιτέλους την αλήθεια για τη δολοφονία του συζύγου της.
Η διαφθορά στο εσωτερικό της Αστυνομίας είναι το άλλο μεγάλο θέμα που παραμένει σε εκκρεμότητα, θέμα που ανέδειξε και ο ίδιος ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, με τις αλλαγές στην ιεραρχία που έκανε τους τελευταίους μήνες, με αποκορύφωμα την καρατόμηση του πρώην αρχηγού τη ΕΛ.ΑΣ. Κ. Σκούμα, και τις οποίες απέδωσε στην προσπάθεια κάθαρσης. Η εγκληματικότητα παραμένει σε υψηλά επίπεδα, αν και στατιστικώς δείχνει να μειώνεται.
Θέματα στον χώρο της αστυνομικής προστασίας, που που η κυβέρνηση δεν ολοκλήρωσε ή και δεν προώθησε, είναι η Πανεπιστημιακή Αστυνομία, η δημιουργία επιχειρησιακού κέντρου στη Μύκονο και η τοποθέτηση καμερών στο νησί, κ.ά.
