Ιστορία Τεκτονισμού – Η εξέλιξη της Μασονίας από το 1099 (α’ μέρος)

Πριν την πρώτη εμφάνιση Τεκτονικού Τάγματος με τη σημερινή γνωστή του μορφή υπήρξαν οργανώσεις που προηγήθηκαν, ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο για την εμφάνιση του σύγχρονου Τεκτονισμού.

• Γράφει ο Τάκης Κάμπρας

Ιστορική αναδρομή

1099: Ιδρύθηκε το Τάγμα του «Ναού της Σιών» από τον Γοδεφρείδο ντε Μπουγιόν και η έδρα του ήταν αρχικά το αβαείο της Δέσποινας Μας του Όρους της Σιών στην Ιερουσαλήμ.

1118: Ιδρύεται το Τάγμα των Ιπποτών του Ναού. Το 1118 στην Ιερουσαλήμ, αμέσως μετά την πρώτη (Α’) σταυροφορία, ο Γάλλος ιππότης Hugues de Payens και 8 σύντροφοί του έδωσαν όρκους πενίας και πίστης στο Χριστό, συστήνοντας το πρώτο ιπποτικό-μοναστικό τάγμα με την επωνυμία «Φτωχοί ιππότες του Χριστού και του Ναού». Ο τότε Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, Βαλδουίνος ο Β’, τους υποστήριξε υλικά και οικονομικά και τους παραχώρησε ένα κατάλυμα για να στεγαστούν, με αντίτιμο την προστασία των προσκυνητών των Αγίων Τόπων. Το κατάλυμα που τους παραχωρήθηκε βρισκόταν στον χώρο όπου πιστευόταν πώς ήταν κάποτε χτισμένος ο Ναός του Σολoμώντα. Από εκεί πήραν και το όνομα με το οποίο έμειναν στην ιστορία.

1136: Στη Σκωτία, κατά τη διάρκεια της οικοδόμησης της Melrose Abbey Church, περιοδεύοντες Τέκτονες αφήνουν τα σημεία τους λαξευμένα σε πέτρες.

1140: Kilwinning. Ιδρύεται το παλαιό Αβαείο της πόλης, αφιερωμένο στον Άγιο Ουίνινγκ από περιοδεύοντες Τέκτονες, οι οποίοι θεωρούνται και ιδρυτές της πρώτης Στοάς της Σκωτίας.

1147: Η Αρχαία Στοά του Stirling στη Σκωτία ισχυρίζεται ότι εκπροσώπησε το σώμα των Τεκτόνων στις εργασίες ανέγερσης του Cambies Kenneth Abbey, που ιδρύθηκε από το βασιλιά Δαυίδ Α’ της Σκωτίας, όπως φαίνεται σε έγγραφο των αρχείων της πόλης Aberdeen με χρονολογία 1483. (Τα πρακτικά της Στοάς Ancient Stirling ξεκινούν από το 1670).

1173: Αποδίδεται ο τίτλος Magister στον William of Sens στη συνε­δρίαση των Τεκτόνων του Canterbury στην Αγγλία. Ο ίδιος τίτλος αποδίδεται στον William τον Englishman, ο οποίος σχεδίασε τον καθεδρικό ναό του Coventry, που χτίστηκε μεταξύ 1187 και 1199.

1244: Ο όρος Master Mason (Διδάσκαλος Τέκτων) περιλαμβάνεται σε γαλλικό έγγραφο.

1254: Ο Λουδοβίκος ο Θ’, ο επονομαζόμενος και Άγιος Λουδοβίκος, βασιλιάς της Γαλλίας, φέρεται να έχει ιδρύσει Αδελφότητα της Βασιλικής Αψίδος του Αγίου Τάφου.

1286: Σε έγγραφο αναφέρεται ότι ο Τζέιμς, λόρδος Στιούαρτ της Σκωτίας, δέχτηκε ως Τέκτονες τον Άγγλο κόμη του Γκλόστερ και τον Ιρλανδό κόμη του Όλστερ στη Στοά του Kilwinning. Το παλαιό Αβαείο της πόλης, αφιερωμένο στον  Άγιο Ουίνινγκ, ιδρύθηκε από περιοδεύοντες Τέκτονες το 1140, οι οποίοι θεωρούνται και ιδρυτές της πρώτης Στοάς της Σκωτίας. Στις παραδόσεις αυτές στηρίχτηκε η Μητέρα Στοά του Σκωτικού Τεκτονισμού Kilwinning. Στις αρχές του 15ου αιώνα, επί Βασιλείας Ιάκωβου του Β’, οι Σεντ Κλερ, βαρόνοι του Ρόσλιν, κληρονόμοι πάτρωνες του Σκωτικού Τεκτονισμού, τελούσαν εδώ τις ετήσιες συνελεύσεις τους και εξέδιδαν ιδρυτικά διπλώματα για άλλες Στοές στο Βασίλειο της Σκωτίας.

1307: Στις 13 Οκτωβρίου του 1307 με εντολή του Βασιλιά Φιλίππου της Γαλλίας, στην οποία συνηγόρησε αργότερα και ο Πάπας Κλήμης ο Ε’, συνελήφθησαν όλα τα μέλη του Τάγματος του Ναού στη Γαλλία, μεταξύ των οποίων και ο Μέγας Μάγιστρος Jacques de Molay, και ο Geoffrey de Charney. Επρόκειτο για μια καλά οργανωμένη επιχείρηση, η οποία κατάφερε να αιφνιδιάσει τους Ναΐτες. Τα μέλη του Τάγματος συλλαμβάνονται, βασανίζονται και οδηγούνται στην πυρά.

1314: Ο Jacques de Molay, Μεγάλος Διδάσκαλος του Τάγματος του Ναού, που είχε συλληφθεί το 1307, ανακάλεσε την ομολογία που είχε δώσει μετά από βασανιστήρια και διακήρυξε τόσο τη δική του αθωότητα όσο και το άδικο και ψευδές των κατηγοριών εναντίον ολόκληρου του τάγματος. Μετά από αυτή την ανάκληση της ομολογίας του, στην οποία τον ακολούθησε και ένας από τους υπαρχηγούς του, οδηγήθηκε στην πυρά, στις 19 Μαρτίου 1314. Ο Jacques de Molay, μέσα από την πυρά, καταράστηκε τον Πάπα και το Βασιλιά της Γαλλίας να εμφανισθούν ενώπιον του δικαστηρίου του Θεού σε σαράντα ημέρες. Η κατάρα του εισακούστηκε και στον προκαθορισμένο χρόνο και οι δύο έδωσαν λόγο στον Μεγάλο Δημιουργό.

1314: Το 1314 είναι το έτος ίδρυσης του Τεκτονισμού στη Σκωτία από τον βασιλιά Ρόμπερ ντε Μηρούς, ο οποίος πήρε και τον τίτλο του Μεγάλου Διδασκάλου του Βασιλικού Τάγματος του Ερεδώμ στο Kilwinning, σύμφωνα με τον Γάλλο ιστορικό Τορί και τον Άγγλο ιστορικό δρ. Όλιβερ.

1356: Ο Δήμαρχος του Λονδίνου και οι άλλες αρχές της πόλης θεσπίζουν κανονισμούς για το Σώμα των Τεκτόνων.

1375: Ιδρύεται η Εταιρία των Τεκτόνων της Πόλης του Λονδίνου, αν και ανεπίσημα προϋπήρχε. Η Εταιρία αντιπροσωπεύεται στη σύνοδο του Δη­μοτικού συμβουλίου του ίδιου έτους.

1376: Οι Τέκτονες που αποτελούν την Εταιρία του Λονδίνου αναφέρονται ως Ελευθεροτέκτονες. Η λέξη υπάρχει στο «Letter Book H» του Λονδίνου, με ημερομηνία 9 Αυγούστου.

1390: Χρονολογία στην οποία αποδίδεται το χειρόγραφο Regius. Το χειρόγραφο Regius ήταν ένα ποίημα που περιελάμβανε Τεκτονικούς και ηθικούς κανόνες.

1429: Η φράση «Μasons of the Lodge» (Τέκτονες της Στοάς) αναφέρεται στα αρχεία του Canterbury Cathedral.

1441: Τεχνίτες από την Ευρώπη, με εντολή του Σινκλέρ, έρχονται για να οικοδομήσουν το ναό του Ρόσλιν, διακοσμημένο με τεκτονικά σύμβολα καθώς και με το διάσημο γλυπτό του δολοφονημένου «Γιου της Χήρας». Στην περιοχή του έδινε στους τσιγγάνους την άδεια να δίνουν θεατρικές παραστάσεις και να αναβιώνουν κάθε Μάιο τελετές προς τιμήν του Πράσινου θεού της Γονι­μότητας και της Μέινι Μάριον, που έφθασαν ως εμάς μέσα από το θρύλο του Ρομπέν των Δασών. Ο Ιάκωβος Β’, βασιλιάς της Σκωτίας, διορίζει τον σερ Γουίλιαμ Σεντ Κλερ (αναφερόμενο και ως Σινκλέρ) προστάτη και υπερασπιστή των Σκώτων Τεκτόνων. Το αξίωμα αυτό παρέμεινε κληρονομικό στην οικογένειά του μέχρι την άνοδο του Ιάκωβου Στ’ στο θρόνο της Αγγλίας.

1459: Σύμφωνα με τον Αββά Γκραντινιέ, στις 25 Απριλίου 1459, σε συνεδρίαση του Ράτισμπον, αποφάσισαν ότι ο Αρχιτέκτων των έργων και οι διάδοχοι του ανακηρύσσονται Ισόβιοι Μεγάλοι Διδάσκαλοι των Γερμανών Ελευθεροτεκτόνων. Την απόφαση επικύρωσε ο Αυτοκράτωρ Μαξιμιλιανός και βάσει αυτής η «Υψηλή Καλύβη», δηλαδή η Μεγάλη Στοά του Στρασβούργου, ανελάμβανε δικαστική δικαιοδοσία εφ’ όλων των Γερμανικών Στοών. Το Στρασβούργο κατέχει στο Γερμανικό Τεκτονισμό την ίδια θέση που κατέχει η Υόρκη για τον Αγγλικό και το Kilwinning για τον Σκωτικό. Η ίδια χρονιά είναι και η χρονολογία των Συνταγμάτων του Στρασβούργου, των Γερμανών Λιθοδόμων, στο οποίο αναφέρονται σαφώς οι τρεις τεκτονικοί βαθμοί του Μαθητού, του Εταίρου και του Διδασκάλου. Περιέχουν την επίκληση των ονομάτων «του Πατρός και Υιού και Άγιου Πνεύματος, της Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας και των ευλογημένων δούλων της, των Αγίων Τεσσάρων Εστεμμένων Μαρτύρων». Ο Αρχιτέκτων Έριχ Φον Στάινμπαχ κάλεσε Ελευθεροτέκτονες από τη Γερμανία και την Ιταλία, για να βοηθήσουν στην ανέγερση του ναού της πόλης.

1462: Με τις διατάξεις Torgau Ordinances (Διατάξεις του Τοργκάου) των Γερμανών Λιθοξόων γίνονται μικρές τροποποιήσεις στα Συντάγματα του Στρασβούργου. Εδώ επαναλαμβάνεται ο σεβασμός τους προς τους Τέσσερις Εστεμμένους Μάρτυρες, που τους θεωρούν προστάτες Αγίους τους.

1464: Μια επιστολή του έτους αυτού στην Αγγλία, απευθύνεται στο «Σεβάσμιο και αδελφό μου Τζον Πάστον». Η συγκεκριμένη επιστολή έχει σταλεί εν όψει των Χριστουγέννων και του νέου έτους. Ο άγνωστος επιστολογράφος αναφέρεται στον «Διδάσκαλό μας, Thomas Babynghton, κύριο και ηγεμόνα του Τάγματος μας». Όλοι οι μελετητές της μεσαιωνικής Αγγλίας γνωρίζουν τα Paston letters, δηλαδή την αλληλογραφία της οικογένειας Πάστον στην περίοδο 1422-1509, η οποία αντανακλά την ιστορία της εποχής αυτής. Προφανώς, όλοι ή­ταν μέλη ενός τάγματος του «Holy Order of the Temple of Syon». Μερικά χρό­νια αργότερα, στις 4 Φεβρουαρίου 1482, η Μargaret, σύζυγος του Τζον Πά­στον, θυγατέρα και κληρονόμος του John Mauteby Squier, αφήνει στη διαθήκη της οδηγίες για τη διακόσμηση του τάφου της. Κάτω από τα οικόσημα του πατέρα της θέλει να χαραχτεί η φράση «In God is my trust».

Με ελάχιστες παραλλαγές θα συναντήσουμε αργότερα τη φρά­ση αυτή σε κάποιους ακόμα τάφους Τεκτόνων, ενώ με μια μικρή παραλλαγή θα στολίσει από το 16ΟΟ το οικόσημο της εταιρίας των Τεκτόνων του Λονδίνου «In the Lord is all our Trust». Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται στην ιστορία του Τεκτονισμού του R.F.Gould ,που εκδόθηκε το 1920. Ο R.F.Gould σημειώνει πως απευθύνθηκε στον Gairdener, τότε εκ­δότη και μελετητή των Paston Letters, ο οποίος όμως δεν μπόρε­σε να του δώσει παραπάνω πληροφορίες. Το γράμμα που προαναφέρεται φέρει αντί υπογραφής ένα εραλδικό σύμβολο που σημαίνει «πηγή». Κλείνει δε με τη φράση «Γραμμένο στο Ναό της Σιών».

Ο Gairdener δεν γνώριζε αν υπήρξε ποτέ κάποιο τάγμα της Σιών. Γνώριζε, όμως, ότι σύμφωνα με το Dugdale’s Origines Juridicales κάποιος Thomas Babyngton είχε εκλεγεί στη θέση του λέκτορα στο Inner Temple. Μέλη του ήταν σίγουρα και πολλά άτομα από το στενό κύκλο του Πάσιον.

Το Inner Temple ιδρύθηκε από Ναΐτες Ιππότες στην Αγγλία, επιβίωσε των παπικών διωγμών και από το 1350 παραμένει μέχρι σήμερα κέ­ντρο διδασκαλίας νομικών. Το έμβλημα του ήταν ως το 16ο αιώνα το ίδιο με των Ναϊτών, δηλαδή δυο ιππότες πάνω σε ένα άλογο, αλλά σε κυανό φόντο. Στη συνέχεια, η απεικόνιση των δυο ιπποτών αντικαταστάθηκε από ένα ζευγάρι φτερά και το άλογο μεταβλήθηκε σε Πήγασο.

Αυτό που δεν γνώριζαν στις αρχές του 20ού αιώνα και αποδείχτηκε αργότερα ήταν ότι υπήρξε πράγματι Τάγμα του «Ναού της Σιών». Ιδρύ­θηκε το 1099 από τον Γοδεφρείδο ντε Μπουγιόν και η έδρα του ή­ταν αρχικά το αβαείο της Δέσποινας Μας του Όρους της Σιών στην Ιερουσαλήμ.

Τα τελευταία 27 χρόνια έχει αναπτυχθεί μια απίθανη βιβλιογραφία γύρω από το τάγμα της Σιών, το οποίο υποτίθεται ότι από μια εποχή και μετά μετονομάστηκε σε Ηγουμενείο της Σιών.

Είναι βέβαιο πως είχε στενή σχέση με το Τάγμα των Ιπποτών του Ναού κα­θώς και με πρόσωπα που σχετίζονταν με τον Τεκτονισμό. Το γεγονός ότι αναφέρεται στα Paston Letters, τα οποία δεν συνδέονται διόλου με τον Τεκτονισμό ή με οποιαδήποτε ομάδα ενασχολούμενη με τον εσωτερισμό, προσθέτει απροσδόκητα κάποια στοιχεία για μια περίοδο του Τεκτονισμού, για την οποία ελάχιστα γνωρίζουμε.

1475: Όλοι οι Τέκτονες της Σκωτίας συγχωνεύονται σε ένα σωματείο υπό την αι­γίδα των Αρχών του Εδιμβούργου, σε τελετή που έγινε στο Saint Mary’s Chapel.

1479: Ο όρος Μaster Mason ακολουθεί το όνομα του William Orchard στο Magdalen College της Οξφόρδης.

1495: Η λέξη «Ελευθεροτέκτων» εμφανίζεται για πρώτη φορά σε διά­ταξη με νομοθετικό περιεχόμενο που φέρει τη σφραγίδα του Ερρί­κου του 7ου (ΙΙ,c.xxii).

1536: Αγγλία. Ο ηγούμενος και η συνέλευση του Bath τοποθετούν τον John Multon στο «Γραφείο του Μάγιστρου όλων των εργασιών, που κοινώς καλούνται Ελευθεροτεκτονισμός».

1537: Εταιρία των Τεκτόνων του Λονδίνου αναφέρεται ως Εταιρία των Ελευθεροτεκτόνων (Company of Freemasons).

1563: Συγγραφή του Brother Book των Γερμανών Λιθοξόων. Από αυτό μαθαίνου­με ότι είχαν μυστικό χαιρετισμό και χειραψία, που όμως ποτέ δεν έ­πρεπε να περιγραφεί γραπτά.

1578: Αγγλία. Οι λογαριασμοί του κτιρίου του Corpus Christi College κάνουν διάκριση ανάμεσα στους «Πρακτικούς» και τους «Ελεύθερους» Τέκτονες.

1583: Χρονολογία κατά την οποία η Μεγάλη Στοά της Αγγλίας αποδέχεται ότι αναφέρεται στο παλαιότερο χρονολογημένο έγγραφο Συντάγματος, με την αυστηρά τυπική έννοια του όρου.

1583: Σε συμβολαιογραφικό έγγραφο της Σκωτίας, με αυτή τη χρονολογία αναφέρεται η Στοά Saint Mary του Dundee.

1583: Ο Γουίλλιαμ Σόου, σύμβουλος του Ιάκωβου Στ’ (μετέπειτα Ιάκωβου Α’ της Αγγλίας), διορίζεται «Διδάσκαλος των Βασιλικών Έργων» και «Γενικός Επόπτης των Τεκτόνων».

1598: Έκδοση στη Σκωτία του Καταστατικού Χάρτου του Σόου, νόμων και κωδίκων που δημοσιεύτηκαν από τον ίδιο, ο οποίος αναφέρεται ως «Κύ­ριος των Βασιλικών Έργων και Γενικός Επόπτης των Τεκτόνων». Σε αυτά γίνεται ιδιαίτερη μνεία στη Στοά Kilwinning, που αποκαλείται Head Lodge (Ηγετική Στοά), και στο προβάδισμά της απέναντι στη Στοά του Εδιμβούργου Saint Mary’s Chapel, που για λόγους σκοπιμότητας, σύμφωνα με το έγγραφο, πήρε το προβάδισμα ως Κύρια (Principal) Στοά. Αναφέρεται ακόμη στους «Μαθητές, Εταίρους και Διδασκάλους» με τους ίδιους όρους όπως τους γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, δηλαδή Entered Apprentice, Fellow Craft και Master Mason. Το ιδιόχειρο αντίγραφο του κανονισμού σώζεται στο αρχαιότερο βιβλίο πρακτικών της Στοάς Saint Mary’s Chapel υπ’ αριθμ.1 στο Εδιμβούργο.

1598: Με τη χρονολογία αυτή έχουμε αρχεία της Στοάς Aitchison’s Heaven της Σκωτίας, η οποία δεν υφίσταται πλέον.

1599: Έκδοση στη Σκωτία των δευτέρων κανονισμών του Σόου. Η σπουδαιό­τητα έγκειται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά, και συγκαλυμμένα, γί­νεται αναφορά σε μια υπάρχουσα εσωτερική γνώση μέσα στην Αδελφότητα. Αποδεικνύει, επίσης, ότι η Μητέρα Στοά του Σκωτικού Τεκτο­νισμού, Lodge Mather Kilwinning υπ’ αριθμ. 0, υπήρχε και παρέμενε ενεργή εκείνη την εποχή. Δίνονται οδηγίες προς όλες τις Στοές, και όχι προς τους συνεταιρισμούς, ότι πρέπει να τηρούν γραπτά πρακτικά, να συγκαλούν τακτικές συνεδριάσεις σε συγκεκριμένες ημερομηνίες, καθώς και ετήσιες συνεδριάσεις. Αυτή είναι η αιτία που τα αρχαιότερα γνωστά πρακτικά χρονολογούνται από τότε. Σύμφωνα με τα αρχεία της Μεγάλης Στοάς της Σκωτίας, ο Γουίλιαμ Σόου μπορεί με ασφάλεια να θεωρηθεί πατέρας και ιδρυτής του σύγχρονου Ελευθεροτεκτονισμού.

1539: Προσπάθεια του βασιλιά της Γαλλίας, Φραγκίσκου του Α’, να εξολοθρεύσει κάθε είδους αδελφότητα.

1599: Xρονολογία που αναφέρεται στα πρώτα γνωστά πρακτικά της Στοάς Saint Mary’s Chapel, δηλαδή της Στοάς του Εδιμβούργου. Θεωρείται παγκοσμίως η αρχαιότερη αναφορά σε πρακτικά Στοάς, η οποία εξακολουθεί να λειτουργεί χωρίς διακοπή μέχρι σήμερα.

1600: Ο John Boswell του Auchinlec, βοηθός του Γουίλιαμ Σόου, παρευρέθηκε στις 8 Ιουνίου αυτού του έτους σε συνεδρίαση της Στοάς Saint Mary’s Chapel στη Σκωτία. Πρόκειται για την παλαιότερη αυθεντική μαρτυρία παρουσίας μη τεχνίτη Τέκτονα σε Στοά. Η υπογραφή του Boswell ακολουθείται από ένα σταυρό μέσα σε κύκλο, σύμβολο που σχετίζεται με τους Ροδόσταυρους.

1602: Στο έγγραφο που είναι γνωστό ως «Προνόμιο των Σεντ Κλερ» επαναβεβαιώνεται υποταγή και αναγνώριση προς τον Γουίλιαμ Σίνκλερ και τους απογόνους του ως: επόπτες, προστάτες και δικαστές της Συντεχνίας των Τεκτόνων. Υπογράφεται οπό αντιπροσώπους Στοών του Εδιμβούργου.

1619: Στο βιβλίο πρακτικών της Εταιρίας των Τεκτόνων του Λονδίνου χρησιμοποιείται ο όρος «Αποδεδεγμένος» για να χαρακτηρίσει κάποια μέλη.

1620: Στα πρακτικά της Εταιρίας των Τεκτόνων του Λονδίνου αναφέρεται ότι η Στοά των Αποδεδεγμένων (Accepted) αποτελεί σώμα καθαρά ξεχωριστό από την Εταιρία, αλλά προσαρτημένο σε αυτήν ή­δη από το 1356. Ο Νίκολας Στόουν υπήρξε δάσκαλος της Εταιρίας κατά την περίοδο 1633-1634, με τον τίτλο Master Mason of the King. Το 1682, ο Ηλίας Άσμολ προσεκλήθη στη συνεδρίαση κάποιας Στοάς στο Τεκτονικό Μέγαρο του Λονδίνου, που θεωρείται με βεβαιότητα πως ήταν η Στοά των Αποδεδεγμένων, όπου και παρευρέθη στη μύηση έξι μελών, από το οποία δυο ήταν μέλη και της Εταιρίας των Τεκτόνων του Λονδίνου. Στα αρχεία της Στοάς των Αποδεδεγμένων συμπεριλαμβάνεται και έ­να βιβλίο Συνταγμάτων που έδωσε ο Ρόμπερτ Φλόυντ.

1620: Ξεκινά η τήρηση γραπτών αρχείων των συνεδριάσεων της Στοάς της Γλασκόβης.

1621: Η Εταιρία των Τεκτόνων της Γερμανίας  χρησιμοποιεί σημεία αναγνώρισης.  Χρήση σημείων αναφέρεται από τον Αββά Γκραντινιέ στο «Ιστορικά και Τοπογραφικά Δοκίμια», όπου μας πληροφορεί ότι ο Ντότσιγγερ, αρχιτέκτων του καθεδρικού ναού του Στρασβούργου, έδωσε το 1452 στους Διδάσκαλους οικοδόμους ιδιαίτερη λέξη και σημεία αναγνώρισης.

1630: Εκδίδεται στη Σκωτία ο δεύτερος «Καταστατικός Χάρτης των Σεντ Κλερ». Από τις υπογραφές φαίνεται ότι υπάρχουν νέες Στοές στο Νιαντί, τη Γλασκόβη, το Αιρ και το Στίρλιγκ.

1633: Ο John Stow αναφέρει στο Survey of London πως τα μέλη της Εταιρίας των Τεκτόνων του Λονδίνου αποκαλούνται και Ελευθεροτέκτονες.

1634: Στις 3 Ιουλίου 1634 ο υποκόμης Canada, γιος του κόμη του Stirling, συνοδευόμενος από τον αδελφό του Sir Antony Alexander και τον Sir Alexander Strachan, γίνονται Εταίροι της Αδελφότητας στη Στοά Saint Mary’s Chapel υπ’ αριθμ. 1, στη Σκωτία.

1637: Στις 13 Οκτωβρίου, σύμφωνα με το ημερολόγιο του κόμη Ροθς, στη Σκωτία, αναφέρεται για πρώτη φορά η «λέξη του Τέκτονα», η γνωστή ως «Λέξη αναγνώρισης». Τον επόμενο χρόνο, ο κόμης συνυπογράφει με άλλους εξέχοντες Σκώτους το λεγόμενο «Εθνικό Συμβόλαιο», με το οποίο διαμαρτύρονται για την κατάχρηση εξουσίας από το βασιλιά Κάρολο Α’, ο οποίος είχε διατάξει την κατάργηση του σκωτικού κοινοβουλίου. Για να καταστείλει την αντίδραση αυτή ο Κάρολος εισέβαλε στη Σκωτία.

1638: Ο Henry Adamson από το Περθ παρουσιάζει στο Εδιμβούρ­γο το ποίημα του «Θρηνωδία των Μουσών», στο οποίο περιλαμβάνο­νται οι στίχοι: «For we, Brethren of the Rosie Cross, we have the Mason’s word and the second sight» (Διότι εμείς, Αδελφοί του Ρόδινου Στουρού, έχουμε τη Λέξη των Τεκτόνων και τη Δεύτερη Όραση).

1641: Ο Σκωτικός στρατός καταλαμβάνει το Νιουκάστλ. Στις 20 Μαΐου της ίδιας χρονιάς γίνεται η πρώτη καταχωρημένη μύηση σε αγγλικό έδαφος. Ο σερ Ρόμπερτ Μόρεϊ, γενικός διοικητής του εκτός Σκωτίας στρατού, μυείται στην Αρχαία Στοά του Εδιμβούργου Saint Mary’s Chapel. Στην μύηση παρίσταται και ο στρατηγός Αλεξάντερ Χάμιλτον, ο οποίος είχε μυηθεί ένα χρόνο πριν, στις 20 Μαΐου 1640. 0 Μόρεϊ υπηρέτησε σε πολλά δημόσια αξιώματα, μεταξύ άλλων και ως Υπουργός Οικονομικών της Σκωτίας, κερδίζοντας την αποδοχή όλων για την ανυστεροβουλία του και τις υψηλόφρονες προθέσεις του. Ήταν πασίγνωστος χημικός και μαθηματικός και μεγάλος προστάτης των Ροδόσταυρων. Θεωρούσε τη “Βασιλική Εταιρία ως το μεγαλύτερο επίτευγμα του. Η Φράνσις Τέιτς γράφει για τον Μόρεϊ ότι «έκανε τα περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο για την ί­δρυση της Βασιλικής Εταιρίας αλλά και για να πεισθεί ο Κάρολος Β’ να τη θέσει υπό την αιγίδα του».

1642: Πρώτη χρονολογία στα γραπτά αρχεία της Στοάς Mather Kilwinning της Σκωτίας.

1652: Στη σύνοδο πρεσβυτεριανών στο Κελσώ της Γαλλίας, στις 24 Φεβρουα­ρίου, ανακοινώνεται ότι εκπρόσωποι της Εκκλησίας έγιναν Ελευθεροτέκτονες.

1652: Αποκάλυψη μυστικών εθίμων κατά τη διάρκεια της εισδο­χής νέων μελών στο Γαλλικό Compagnonnage (Εταιρισμός). Το 1655 καταδικάζονται ως ασεβείς από το θεολογικό Πανεπιστήμιο των Παρισίων.

1655-56: Η Εταιρία των Ελευθεροτεκτόνων του Λονδίνου μετονομάζεται σε «Σεβασμία Εταιρία των Τεκτόνων του Λονδίνου».

1658: Η Στοά του Scoon & Perth της Σκωτίας επιβεβαιώνει σε έγγραφα της ότι ο Τζον Mάϊλιν, «Διδάσκαλος» της Στοάς του Scoon, μύησε κατόπιν επιθυ­μίας του την Αυτού Μεγαλειότητα, τον Ιάκωβο Στ’, ως «ελεύθερο άντρα, Τέκτονα και Εταίρο». Η μύηση αυτή πρέπει να έγινε τη 15η Απριλίου 1601, όταν ο Ιάκωβος επισκέφτηκε επίσημα το Περθ. Αναφέρεται, επίσης, και στο «Ναό των Να­ών», από τον οποίο προήλθε η πρώτη Στοά της Σκωτίας Kilwinning. Από αυτή δημιουργήθηκε το Αβαείο καθώς και η δεύτερη Στοά της Σκωτίας, του Scoon & Perth. Τρίτη Στοά σε σειρά αρχαιότητας είναι η Stirling.

1658: H Στοά Scoon & Perth (Σκωτία) χαρακτηρίζεται στο πρακτικό της ως «Ελεύθερη Στοά».

1665: Ένας απολογισμός πεπραγμένων της Εταιρίας Τεκτόνων του Λονδίνου αυτού του έτους σώζεται με τη χρονολογία αυτή, ενώ ένας ακόμη χρονολογείται ως το 1676. Και οι δυο περιέχουν αντίγραφα των Συνταγμάτων και καταλόγους μελών που χαρακτηρίζονται Αποδεδεγμένοι Τέκτονες.

1670: Τα πρακτικά της Στοάς Ancient Stirling της Σκωτίας ξεκινούν από αυτό το έτος. Η Στοά, όμως, αναφέρεται στα αρχεία της κωμόπολης του Αberdeen από το 1483.

1670: Από τους 49 Δασκάλους της Στοάς Αberdeen της Σκωτίας, που αναφέρονται στα αρχεία, λιγότερο από το ένα τέταρτο ασχολούνταν με το οικοδομικό επάγγελμα. Ανάμεσα στα μέλη της είναι κληρικοί, χειρουργοί, έμποροι και τρεις ευγενείς. Ένας από αυτούς ήταν ο ηλικιωμένος Gilbert, δέκατος κό­μης του Εrrol, ο οποίος είχε μυηθεί σε νεαρή ηλικία.

1672: Ο John, κόμης του Cassilis, εκλέγεται επικεφαλής της Στοός Kilwinning της Σκωτίας. Τον διαδέχεται ο Sir Alexander Cunningham και αυτόν ο Alexander κόμης του Eglinton. Επόπτης της Στοάς το 1678 είναι ο λόρδος W. Cochran.

1675: Όπως αναφέρει ο Waite, τότε πιστεύεται πως δημιουργήθηκε το Τάγμα των Μαύρων Αδελφών, που ανέπτυξε δραστηριότητα στη Γερμανία και που χρησιμοποιούσε τα τυπικά του Καδός. Ο Παγγών αναφέρει ότι ο βαθμός του Καδός (Kadosh) δημιουργήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1118, ενώ ο Mackey θεωρεί ότι ο βαθμός αυτός παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη Λυών το 1743.

1677: Η υπ’ αριθμ. 2 Στοά Canongate Kilwinning της Σκωτίας λαμβάνει το ιδρυτικό δίπλωμα από τη μητέρα Στοά Kilwinning,, υπ’ α­ριθμ. 0, στις 20 Δεκεμβρίου του 1677, και μνημονεύεται στα πρακτικά με την ίδια ημερομηνία της Στοάς Kilwinning. Στις αρχές του 17ου αιώνα συμπεριλάμβανε στα μέλη της τους πρώτους μεταξύ των ευγενών της Σκωτίας. Η ανεπιτυχής επανάσταση του 1715 έστειλε στην εξορία ό­σους διέφυγαν το θάνατο στο πεδίο της μάχης. Με τη σύγχυ­ση που επακολούθησε, τα αρχεία χάθηκαν ή καταστράφηκαν. Το αρχεία που υπάρχουν αρχίζουν ως εξής: «Canongate, 13 Φεβρουαρίου 1735, 5735 α.φ.Χ. (δηλαδή, αφή φωτός Κό­σμου). Η Στοά συνελθούσα σύμφωνος προς την αναστολή υ­ποδεικνύει…», επιβεβαιώνοντας την παράδοση που ισχύει και σήμερα, πως μια Στοά, ό,τι και να συμβεί ποτέ δεν κλείνει, απλά μόνο αναστέλλει τις εργασίες της.

1688: Γαλλία: Στις 25 Μαρτίου 1688 δημιουργείται η πρώτη Στοά, για την οποία έχουμε γραπτά στοιχεία στη Γαλλία από μέλη του Βασιλικού Ιρλανδικού Συντάγματος, που ακολούθησε τον Κάρολο Β’ στην εξορία.

1690: Στα αρχεία της Στοάς Μelrose της Σκωτίας  χρησιμοποιείται η λέξη «Fellowcraft» (Εταίρος).

1691: Δημιουργείται στην Αγγλία η Στοά της Χήνας και της Εσχάρας του Saint Paul’s Churchyard.

1693: Στην ετήσια τελετουργία των Τεκτόνων του Halberstadt στη Γερμανία παρίσταται ο Βασιλικός Πρίγκιπας. Στη διάρκεια της αναφέρθηκαν οι λέξεις επικοινωνίας μεταξύ των Γερμανών Λιθοδόμων.

1700: Η Εταιρία Τεκτόνων του Λονδίνου (Mason’s Company) και η στοά Society of Freemasons χώρισαν αυτή τη χρονιά.

1703: Ιδρύεται στην Αγγλία η Στοά του Alnwick.

1704: Χρονολογία του παλαιότερου καταλόγου Τεκτόνων της Ancient York Lodge στην Αγγλία, στα μέλη της οποίας δεν περιλαμβάνεται κανένας Επαγγελματίας Τέκτονας, αλλά μόνο θεωρητικοί.

1707: Αυτοκρατορική απόφαση καταργεί την κυριαρχία της Στοάς του Στρασβούργου στους Γερμανούς Λιθοδόμους.

1716: Αγγλία. Στην εισαγωγή της δεύτερης έκδοσης των Συνταγμάτων του, που έγινε το 1738, ο Άντερσον γράφει: «Αφού τέλειωσε η επανάσταση το 1716, οι λίγες στοές του Λονδίνου σκέφτηκαν να συσπειρωθούν κάτω από ένα Μεγάλο Διδάσκαλο σαν το κέντρο της Ένωσης και της Αρμονίας». Οι στοές αυτές, που τα ονόματα τους προέρχονταν από το μέρος στο οποίο συνεδρίαζαν, ήταν: Της μπυραρίας Χήνας και της Εσχάρας στο Saint Paul’s Churchyard, της μπυραρίας Crown στο Parker’s Lane, κοντά στο Drurylane, της ταβέρνας Appletree στην Charles Street του Covent Garden και της ταβέρνας Rummer and Grapes στο Channel Row του Westmister.

Αυτοί και μερικοί παλαιοί αδελφοί συναντήθηκαν στην ταβέρνα Appletree και προεδρεύοντος του παλαιοτέρου Διδασκάλου Τέκτονος Master Mason (που σήμερα αποκαλείται Master of the Lodge, δηλαδή Σεβάσμιος Στοάς) ανακήρυξαν εαυτούς ως Μεγάλη Στοά «Pro Tempore in Due Form». Στη συνέχεια αναβίωσαν την Τριμηνιαία Επικοινωνία των Αξιωματικών των Στοών (την οποία ονόμασαν Μεγάλη Στοά) και αποφάσισαν να οργανώσουν την Ετήσια Σύνοδο και Εορτασμό και να επιλέξουν ανάμεσα τους ένα Μεγάλο Διδάσκαλο, ώστε να τιμώνται από την πα­ρουσία ενός ευγενούς αδελφού στην κεφαλή τους. Ακολούθως, την ημέρα του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, κατά το τρίτο έτος της βασιλείας του Γεωργίου του Α’ (24 Ιουνίου 1717), η Σύνοδος των Ελευθέρων και Αποδεδεγμένων Τεκτόνων συνήλθε στην μπυραρία της Χήνας και της Εσχάρας. Πριν από το δείπνο, ο προεδρεύων παλαιότερος Διδάσκαλος Τέκτονας πρότεινε έναν κατάλογο ενδεδειγμένων υποψηφίων. Και οι Αδελφοί, διά ανατάσεως της χειρός εξέλεξαν τον Antony Sayer, Gentleman, «Μεγάλο Διδάσκαλο των Τεκτόνων». Από αυτή την ημερομηνία ξεκινά η ιστορία του παγκόσμι­ου σύγχρονου Τεκτονισμού.

1725: Ο Τσάρλς Ράντκλιφ, εξώγαμος εγγονός του Κάρολου Β’, γίνεται Μέγας Διδάσκαλος των Γαλλικών Στοών. Θα παραμείνει στη θέ­ση αυτή για περισσότερο από 10 χρόνια.

1726: Η αρχαιότερη παρουσία του βαθμού του Διδασκάλου Τέκτονος αναφέρεται στα πρακτικά της Στοάς του Dumparton Kilwinning Lodge, υπ’ αριθμ. 18, στη Σκωτία, με ημερομηνία 29 Ιανουαρίου 1726. Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι τα τέλη του 17ου αιώνα, η Στοά της Γλασκώβης αποτελούνταν από επαγγελματίες οικοδόμους. Η λέξη, όμως, που έδιναν δεν γινόταν δε­κτή ούτε από Μαθητές Τέκτονες. Αναγνωρίζονταν μόνο μετά την εισδοχή τους σε Στοά θεωρητικών Τεκτόνων. Κατά τον 17ο αιώνα οι επαγγελματίες Τέκτονες των σκωτικών Στοών ονομάζονταν Domatics, σε αντίθεση με μη επαγγελματίες – γενικά άτομα καταξιωμένα ηθικά και κοινωνικά – που ονομάζονταν Geomatics. Οι τελευταίοι αυτοί ήταν γνωστοί και ως Gentlemen Masons, Theorical Masons, Architect Masons και Honorary Members.

1731: Γερμανία. Ο πρίγκιπας Φραγκίσκος των Αψβούργων και της Λωραίνης, μετέπειτα αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μυείται στον Τεκτονισμό στη Χάγη από τον Τζον Ντεζαγκιλιέ. Είναι ο πρώτος Ευρωπαίος πρίγκιπας που έγινε Τέκτονας και ανακοίνωσε δημόσια αυτή την ιδιότητα.

1738: Ο Πάπας Κλήμης ΧΙΙ αφορίζει τον Τεκτονισμό.

1740: Ελλάδα. Πραγματοποιείται η πρώτη εγκατάσταση τεκτονικής στοάς επί ελληνικού εδάφους στην Κέρκυρα, που βρισκόταν τότε υπό Ενετική κατοχή. Το όνομα της στοάς ήταν Beneficenza (Αγαθοεργία) και συνεδρίαζε στα ιταλικά ως παρακλάδι της Στοάς της Βερόνας.

1744: Ιδρύεται ελληνική τεκτονική στοά στην Κωνσταντινού­πολη, όπως αναφέρεται από τον Καίσαρα Δαπόντε, ο οποίος αποκαλεί τους Τέκτονες «Κονιάτες» και καταγράφει τα ονόματα των μελών της. Για τη Στοά αυτή, της οποίας, δυστυχώς, το όνομα δεν διασώθηκε, γίνεται μνεία στον υπ’ αριθμ. 254 κώδικα της Μονής Ξηροποτάμου στο Άγιο Όρος, όπου μάλιστα υπάρχει και περίληψη του τυπικού του πρώτου βαθμού των Τεκτόνων της εποχής εκείνης.

1765: Ιδρύεται στη Μόσχα από τον Πέτρο Μελισσηνό και τον λοχαγό του ρωσικού πυροβολικού, Γεώργιο Παπαζώλη, μυστική εταιρία με σκοπό τη διάδοση στο ρωσικό στρατό της ιδέας της απελευθέρωσης της Ελλάδας.

1782: Ελλάδα. Σύμφωνα με ντοκουμέντα που διατηρούνται ως τις μέρες μας ο Ιστορικός Τεκτονικός Τύπος Μισραΐμ λειτουργεί στην Ζάκυνθο.

1784: Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ηγεμόνας της Βλαχίας, που είχε μυηθεί προηγουμένως στην Αυστρία, ιδρύει τεκτονική στοά στην Οδησσό, με σκοπό την απελευθέρωση των υπόδουλων λαών της Βαλκανικής από τους Τούρκους.

1787: Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ιδρύει στη Ρωσία τη μυστική εταιρία «Φοίνιξ», με σκοπό την απελευθέρωση των υπόδουλων στους Τούρκους βαλκανικών λαών.

1796: Ιταλία. Σύμφωνα με ντοκουμέντα που διατηρούνται ως τις μέρες μας ο Ιστορικός Τεκτονικός Τύπος Μισραΐμ λειτουργεί στην Βενετία.

1797: Έλληνες ιδρύουν στη Βιέννη, το 1797, τη στοά των «Καλών Εξαδέλφων», με πρωτοστατούντα τον Αντώνη Κυριαζή, γνωστό και ως Ρήγα Φεραίο ή Βελεστινλή. Τις κινήσεις αυτές ακολουθούν και άλλοι Έλληνες και έτσι την περίοδο εκείνη ιδρύονται στοές στο Βελιγράδι, στην Αθήνα, στη Σόφια και σε άλλες μεγάλες πόλεις, με κύριο σκο­πό την απελευθέρωση των Ελλήνων από τους Τούρκους. Οι περισσότερες, όμως, από αυτές σβήνουν εύκολα από την αντίδρα­ση τόσο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και της συμμάχου της τότε Αυστρίας.

1800: Στις αρχές του 1800 στην Κέρκυρα λειτουργούν πλέον δύο στοές, η ιταλόφωνη Beneficenza (Αγαθοεργία) και η γαλλόφωνη Philogenie, που ιδρύθηκε το 1807 από τη Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας και το 1809 μετονομάστηκε σε Saint Napoleon.

1801: Ιταλία. Ο Filalete Abraham, βαρώνος Tassoni di Modena, αφυπνίζει τον Τεκτονικό Τύπο Μισραΐμ στην Βενετία.

1801: Οι «Gentlemen of Charleston», στις 31 Μαΐου 1801, εγκατέστησαν το Πρώτο Ύπατο Συμβούλιο του Κόσμου, ορίζοντας τον John Mitchell ως Κυρίαρχο Μεγάλο Ταξιάρχη Θεμελιωτή.

1804: Παρίσι. Πολλοί από τα μέλη του Πρώτου Υπάτου Συμβουλίου πήγαν στο Παρίσι, έχοντας αρχηγό τον Alessando Augusto de Grasse-Tilly ως Κυρίαρχο Μεγάλο Ταξιάρχη Θεμελιωτή του Υπάτου Συμβουλίου, περιβεβλημένο, κάτω από τους κανόνες του Συντάγματος του 1786, με την εξουσιοδότηση να οργανώσει Ύπατα Συμβούλια σε όσα κράτη δεν υπήρχαν.

1805: Ιταλία. Ο Κόμης Alessando Augusto de Grasse-Tilly φτάνει στο Μιλάνο, για να εγκαταστήσει το πρώτο Ύπατο Συμβούλιο του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου. Στις 16 Μαρτίου του 1805, οι Alessando Augusto de Grasse-Tilly, Pyron, Vidal και Renier συνέταξαν και υπέγραψαν στο Μιλάνο τη Συντακτική Πράξη ίδρυσης του Υπάτου Συμβουλίου του 33ου . Το πρωτότυπό της βρίσκεται σήμερα στα αρχεία του Τάγματος στην Ρώμη. (Ύπατο Συμβούλιο του 33ου, του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου της Ιταλίας). Χάρις σε αυτό το αδιαφιλονίκητο και υψηλής αξίας έγγραφο, ο Αρχαίος και Αποδεδεγμένος Σκωτικός Τύπος της Ιταλίας κατέστη από πλευράς αρχαιότητας ο τρίτος στον κόσμο, μετά τον Μητρικό του 1801 και τον Γαλλικό του 1804.

1807: Κέρκυρα. Ίδρυση της Στοάς Philogenie από την Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας.

1808: Ισπανία. Ο Alessando Augusto de Grasse-Tilly (εκ των ιδρυτών του Σκωτικού Τύπου στη Ιταλία) εγκαθιστά Ύπατο Συμβούλιο στην Ισπανία. Το 1817 και στις Βρυξέλλες.

1810: Λευκάδα. Ιδρύεται από τη Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας η στοά «Ένωση» στη Λευκά­δα, στην οποία λίγα χρόνια μετά μυείται ένας από τους ιδρυτές της Φι­λικής Εταιρίας, ο Εμμανουήλ Ξάνθος.

1810: Ο Διονύσιος Ρώμας ιδρύει την πρώτη Ελληνική Τεκτονική Αρχή με τίτλο «Γαληνότατη Ανατολή της Ελλάδος κατ’ Ανατολή Κερκύρας 1811», με πρώτο Μεγάλο Διδάσκαλο το Δούκα του Σάσεξ, ο οποίος δύο χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε Μέγας Διδάσκαλος της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας.

1813: Παρίσι. Το έτος 1813 ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Καποδίστρια Τεκτονικό Κέντρο με την ονομασία “Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον”, στο οποίο συνδυαζόταν η τεκτονική εργασία με τη μυστική προετοιμασία για την απελευθέρωση της Ελλάδος.

1814: Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1814 ιδρύεται στην Οδησσό της Ρωσίας, από τους Νικόλαο Σκουφά, Αθανάσιο Τσακάλωφ και Εμμανουήλ Ξάνθο, η «Εταιρία των Φιλικών». Στην αρχή καθόρισαν τρεις βαθμούς: 1° των Βλάμηδων ή των Αδελφοποιτών, 2° των Συστημένων, 3° των Ιερέων. Στη συνέχεια προστέθηκαν και ακόμη τέσσερις βαθμοί: 4^ο των Ποιμένων, 5^ο των Αρχιποιμένων, 6^ο των Αφιερωμένων, 7ο των Αρχηγών των Αφιερωμένων. Στο τέλος, προστέθηκε και ο βαθμός των «Μεγάλων Ιερέων των Ελευ­σίνιων», γι’ αυτούς που αποτελούσαν την Ανώτατη Αρχή.

1815: Στην Κέρκυρα, σύμφωνα με υπάρχοντα στοιχεία, εργάζονται τρεις στοές: η «Ειρήνη», η «Αγαθοεργία-Φιλογένεια» και ο «Πυθαγόρας», ενώ στη Ζάκυνθο ιδρύεται μία ακόμη Στοά με τίτλο «Αναγεννηθείς Φοίνιξ». Στη στοά αυτή μυήθηκε μεταξύ άλλων και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, που καταδιωκόμενος από τους Τούρκους είχε καταφύγει στα Επτάνησα. Ο ίδιος, μάλιστα, έφτασε μέχρι το βαθμό του ταγματάρχη στον υπό αγγλική προστασία Ελληνικό στρατό, που είχε τότε συσταθεί στα Ιόνια νησιά.

1819: Ογδόντα περίπου Τέκτονες έμποροι αποφασίζουν και ιδρύουν στις 21 Δεκεμβρίου 1819 μια στοά στη Σμύρνη, κάτω από την αθώα ονομασία «Εμπορική Ιωνική Λέσχη». Ο σκοπός της μυστικότητας αυτής ήταν η βοήθεια του Ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα.

1839: Γαλλία. Ίδρυση του Ιστορικού Τύπου της Μέμφιδας στο Παρίσι από τον Etienne Marconis.

1845: Θάνατος του Alessando Augusto de Grasse-Tilly (εκ των ιδρυτών του Σκωτικού Τύπου στη Ιταλία).

1848: Ιταλία (Βενετία). Αφύπνιση του Τύπου Μισραΐμ (που είχε στο μεταξύ τεθεί εν ύπνω) παράλληλα με την προκήρυξη της Ενετικής Δημοκρατίας.

1856: Αίγυπτος. Σύσταση στην Αλεξάνδρεια ενός Υπάτου Συμβουλίου του Τεκτονικού Τύπου Μέμφις με την ονομασία «Μεγάλη Ανατολή της Αιγύπτου». Η χάρτα εγκατάστασης από τον Marconis δίδει όλες τις ισχύες για τη σύσταση Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου. Μεγάλος Διδάσκαλος είναι ο Mαρκήσιος Joseph de Beauregard.

1860: Το 1860 ιδρύεται στη Ζάκυνθο η στοά «Αστήρ».

1862: Ιδρύεται στη Ζάκυνθο η στοά «Αστήρ της Ανατολής».

1862: Γαλλία. O Τεκτονικός Τύπος Μέμφις απορροφάται από την Μεγάλη Ανατολή.

1863: Αθήνα. Ιδρύεται από τη Μεγάλη Ανατολή της Ιταλίας η πρώτη στοά στην Αθήνα, με το διακριτικό όνομα «Πανελλήνιον», και αμέσως μετά η στοά «Αρχιμήδης» στην Πάτρα, «Ποσειδών» στον Πειραιά, οι «Παίδες Λωνίδου» στη Σύρο, η «Πρόνοια» στο Άργος, ο «Σκουφάς» στη Χαλκίδα και η «Ανεξαρτησία» στη Λαμία.

1864: Το 1864 οι επτά στοές που είχαν ιδρυθεί το 1863 συνενώνονται και, με έγγραφο τους προς την προϊστάμενη αρχή, τη Μεγάλη Ανατολή της Ιταλίας, ζητούν τη σύσταση Ανεξάρτητης Μεγάλης Ανατολής της Ελλάδας. Οι Ιταλοί επιτρέπουν κατ αρχήν την ίδρυση Ελληνικού Τεκτονικού Διευθυντηρίου, υπό την αιγίδα τους. Τη διοίκηση του Ελληνικού Τεκτονισμού, στο πρώτο συμβούλιο του Διευθυντηρίου που συστήνεται, αναλαμβάνουν οι τότε υπουργοί Σπήλιος Αντωνόπουλος και Δ. Μαυροκορδάτος, και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ν. Δαμασκηνός, με αναπληρωματικό μέλος τον επίσης καθηγητή Ι. Παπαδόκη. Το Διευθυντήριο, αμέσως μετά τη σύσταση του, αρχίζει να ιδρύει νέες στοές: Την «Ρήγας Φερραίος» στη Λαμία, την «Ποσειδωνία» στον Πειραιά, την «Πρόοδο» στο Άργος, την «Κέρκυρα» στην Κέρκυρα, την «Πρόμαχοι της Πατρίδος» και «Παίδες Μαραθωνομάχοι» στην Αθήνα.

1865: Αφύπνιση του Τεκτονικού Τύπου Μισραΐμ (που είχε στο μεταξύ και πάλι τεθεί εν ύπνω).

1866: Στις 16 Φεβρουαρίου 1866, το Ελληνικό Τεκτονικό Διευθυντήριο στέλνει νέα επιστολή στη Μεγάλη Ανατολή της Ιταλίας με την οποία ζητά και πάλι την άδεια για την ίδρυση ανεξάρτητης Τεκτονικής αρχής στην Ελλάδα.

1867: Στις 7 Απριλίου 1867 η Μεγάλη Ανατολή της Ιταλίας δίνει με έγγρα­φο της την άδεια για τη σύσταση της Μεγάλης Ανατολής της Ελλάδος. Ευθύς αμέσως, μετά τις εξελίξεις αυτές, το Διευθυντήριο εκλέγει προσωρινό διοικητικό συμβούλιο και προχωράει στη σύνταξη και ε­πικύρωση του πρώτου τεκτονικού συντάγματος.

1867: Ο Τεκτονικός Τύπος Μισραΐμ τίθεται και πάλι εν ύπνω. Δημιουργία, σε πλήρη νομιμότητα και επί Μεγάλου Διδασκάλου του Πρίγκηπα Halim Pascia, ενός Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου και Υπάτης Αρχής του Τύπου της Μέμφιδας. Το Κυρίαρχο Θυσιαστήριο της Γαλλίας διαλύεται.

1868: Θάνατος του Marconis, ιδρυτή του Τεκτονικού Τύπου της Μέμφιδας.

1869: O Tύπος Μέμφις τίθεται εν ύπνω.

1870: Αφύπνιση της Μεγάλης Ανατολής της Αιγύπτου από τον S.A.Zola. (Τεκτονικού Τύπου Μέμφις)

1872: Ο πρίγκιπας Δημήτριος Ροδοκανάκης, γόνος βασιλικής βυζαντινής οικογένειας, που ζούσε στην Αγγλία, στις 22 Ιουλίου 1872 ανακηρύχθηκε από τους Έλληνες Τέκτονες «Μέγας Διδάσκαλος» της Μεγάλης Ανατολής της Ελλάδος.

1874: O S.A.Zola γίνεται «Μεγάλος Ιεροφάντης» στη θέση του Marconis. (Τεκτονικού Τύπου Μέμφις)

1876: Αίγυπτος. Ίδρυση μίας Μεγάλης Συμβολικής Στοάς, της Μεγάλης Εθνικής Στοάς της Αιγύπτου. Στις 25 Οκτωβρίου, ο S.A.Zola απονέμει τους βαθμούς 95ο και 96ο στον Giuseppe Garibaldi και τον ονομάζει «Μεγάλο Διδάσκαλο d’onore ad vitam» του Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου της Αιγύπτου (Τεκτονικού Τύπου Μέμφις). Στις 15 Νοεμβρίου 1876, η Μεγάλη Ανατολή της Αιγύπτου αφήνει στον Salvatore Sottile, Mεγάλο Διδάσκαλο στην Μεγάλη Ανατολή του Παλέρμο», μία χάρτα σύστασης ενός Κυρίαρχου Γενικού Συμβουλίου για τη διοίκηση του Τύπου Μέμφις για την Ιταλία και την κοιλάδα του Παλέρμο.

1877: Η Μεγάλη Εθνική Στοά της Αιγύπτου καθίσταται ανεξάρτητη, αφήνοντας, όμως, στη Μεγάλη Ανατολή της Αιγύπτου τη διοίκηση των συμβολικών βαθμών του Τύπου Μέμφις.

 1880: Το Κυρίαρχο Θυσιαστήριο της Αιγύπτου (Τεκτονικού Τύπου Μέμφις) τίθεται εν ύπνω. Οι εργασίες εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα στο Μεγάλο Μυστικό Ναό.

1881: Μετά την εκλογή του Giuseppe Garibaldi ως Παγκόσμιου Μεγάλου Ιεροφάντη (Τεκτονικού Τύπου Μέμφις) για το Κυρίαρχο Θυσιαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αγγλίας και Ιρλανδίας, της Ιταλίας και της Ρουμανίας, η Αίγυπτος αναγνωρίζει αυτή τη νομιμότητα.

1883: Ο S.A.Zola παραιτείται και ονομάζει διάδοχο (του Τεκτονικού Τύπου Μέμφις) τον Ferdinando Francesco delli Oddi.

1890: O Salvatore  Sottile αφυπνίζει τον Τύπο Μέμφις στο Παλέρμο και καθίσταται Μεγάλος Διδάσκαλος του Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου για την Ιταλία.

1893: 4η Απριλίου. Ιδρύεται το Τεκτονικό Τάγμα «Le Droit Humain» ή «Το Ανθρώπινο Δίκαιο».

1900: Ο Salvatore Mortorana καθίσταται Μεγάλος Διδάσκαλος του Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου για την Ιταλία (Τεκτονικός Τύπος Μέμφις). O Ferdinando Francesco delli Oddi αναγνωρίζεται ως Μεγάλος Ιεροφάντης από τα Μεγάλα Θυσιαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών, Αγγλίας και Ιρλανδίας, Ρουμανίας, Ιταλίας, Ισπανίας και Αιγύπτου.

1901: Ο Paolo Figlia καθίσταται Μεγάλος Διδάσκαλος του Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου για την Ιταλία. (Τεκτονικός Τύπος Μέμφις)

1903: O Benedetto Trigona καθίσταται Μεγάλος Διδάσκαλος του Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου για την Ιταλία (Τεκτονικός Τύπος Μέμφις).

1906: Ο Τύπος Μέμφις τίθεται εν ύπνω.

1921: Αφύπνιση του Τύπου Μέμφις στο Παλέρμο μέσω των 3 Πατριαρχών: Giuseppe Sullirao, Giovanni Sottile και Reginald Gambier Mac Bean. O Reginald Gambier Mac Bean καθίσταται Μεγάλος Διδάσκαλος του Κυρίαρχου Θυσιαστηρίου για την Ιταλία και τις εξαρτώμενες περιοχές.

1923: Ιστορική συγχώνευση των Τύπων Μισραΐμ και Μέμφις από τον Edigio Allegri. Ο Reginald Gambier Mac Bean δίδει όλες τις ισχύες του μέσω διπλώματος στον Marco Edigio Allegri.

1925: Ο Τύπος Μισραΐμ και Μέμφις τίθεται εν ύπνω από τον Marco Edigio Allegri εξαιτίας των νόμων του Φασιστικού καθεστώτος της Ιταλίας, που απαγορεύουν τον Τεκτονισμό, προκειμένου να αφυπνισθεί σε πλέον πρόσφορο χρόνο.

1926: Εγκαθίσταται στην Αθήνα η Ελληνική Ομοσπονδία του Τεκτονικού Τάγματος «Le Droit Humain» ή «Το Ανθρώπινο Δίκαιο»

1933: Με εντολή της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, το 1933 η Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών συστήνει επιτροπή επτά καθηγητών που ανέλαβε την εξέταση του ζητήματος του Τεκτονισμού στην Ελλάδα. Ύστερα από επανειλημμένες συνεδριάσεις κατέληξε στο εξής πόρισμα, που υπέγραφαν οι έξι από τους επτά καθηγητές και το οποίο διαβίβασε στην Ιερά Σύνοδο: «α) Ο Μασονισμός δεν είναι θρησκευτική οργάνωσις, ουδέ σωματείον επιδιώκον θρησκευτικούς σκοπούς. Β) Ο Μασονισμός δεν έχει αντιθρησκευτικόν ούτε αντιχριστιανικόν χαρακτήρα. Γ) Αι ηθικοί αρχαί του Μασονισμού δεν δύνανται να θεωρηθώσιν αντιστρατευόμεναι προς τας του χριστιανισμού. Δ) Χαρακτηριστικόν στοιχείον της Μασονικής ηθικής είναι ο πόλεμος κατά του υλισμού. Ε) Η ελευθερία ερεύνης, την οποία ζητεί ο Μασονισμός, έχει και αυ­τή τα όρια της εφόσον δεν ανέχεται αθεΐαν και επιβάλλει την τήρησιν του ηθικού νόμου. Στ’) Ουδείς λόγος υπάρχει ίνα η Εκκλησία αναλάβη αγώνα κατά του Μασονισμού, ο οποίος αντενδεικνύεται και δη εις εποχήν κατά την οποίαν αγώνες υψίστης σπουδαιότητας εναντίον δεδηλωμένων εχθρών του κοινωνικού και θρησκευτικού καθεστώτος δέον να προκαλέσωσιν αμέριστον την προσοχήν της Εκκλησίας». Η Ιερά Σύνοδος, όμως, αντιπαρήλθε την εισήγηση αυτή και ασπάστηκε τις απόψεις του καθηγητή Π. Μπρατσιώτη, που μειοψήφησε, και προχώρησε σε επίσημη ανακοίνωση που υπέγραψαν 67 αρχιερείς, αντίθετης κατεύθυνσης απ’ όσα κατέθεσε η επιτροπή των καθηγητών της Θεολογικής Σχολής.

1936: Η «Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος», που είχε ιδρυθεί στις 7 Απριλίου 1867, με την άδεια του Ιταλικού Διευθυντηρίου, μετονομάζεται, μετά από τροποποίηση του Συντάγματός της, σε «Μεγάλη Στοά της Ελλάδος».

1945: Έτος σταθμός για τον Τεκτονισμό. Ο Marco Edigio Allegri ενώνει τους Τύπους Μισραΐμ και Μέμφις και δημιουργεί τον Αρχαίο και Αρχέγονο Ανατολικό Τύπο των Μισραϊμ και Μέμφις, ιδρύοντας το Κυρίαρχο Μεγάλο Θυσιαστήριο της Αδριατικής, (Superum), τον Κυρίαρχο Μυστικιστικό Ναό, το Έξοχο Κονσιστόριο των βαθμών 30° 90° και το Κυρίαρχο Περιστύλιο των Ορφικών. Περιλαμβάνει Συμβολικούς, Φιλοσοφικούς και Ιλλουμινιστικούς βαθμούς.

1949: Ο Marco Egidio Allegri θέτει τον Τύπο Μισραΐμ και Μέμφις σε ύπνο στα κατώτερα Δώματα και περνάει στην Αιώνια Μεγάλη Πυραμίδα, αφήνοντας διαθήκη υπέρ του Ottavio Ulderisco Zasio.

1966: O Ottavio Ulderisco Zasio πεθαίνει, αφήνοντας διαθήκη υπέρ του Gastone Ventura (για τον Τύπο των Μισραΐμ και Μέμφις).

1971: O Gastone Ventura αφυπνίζει τον Τύπο των Μισραΐμ και Μέμφις σε όλα του τα Δώματα.

1986 (7 Ιουνίου): Ίδρυση της Εθνικής Μεγάλης Στοάς της Ελλάδας.

1988 (26 Φεβρουαρίου): Ίδρυση της Μεγάλης Στοάς του Αρχαίου και Αποδεκτού Σκωτικού Τύπου.

1989: Αθήνα. Εγκατάσταση του Αρχαίου και Αρχέγονου Ανατολικού Τύπου Μισραϊμ και Μέμφις και του Γυναικείου Αιγυπτιακού Τύπου στην Ελλάδα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη).   

Πηγές: «Τα Αρχαία Τεκτονικά Χειρόγραφα» του Ιορδάνη Πουλκούρα, Αρχείο Τάγματος Μισραΐμ και Μέμφις, Αρχείο Π.Λ