Πολλούς ήρωες αξίζει να τους γνωρίζουμε και να τους τοποθετούμε στη θέση που τους αξίζει στην ιστορία μας. Κάποιοι όμως, άγνωστοι οι περισσότεροι, πρέπει να μπουν επικεφαλής του πάνθεων των ηρώων. Όχι βέβαια ότι ο ηρωισμός ζυγίζεται, αλλά υπάρχει και η… ηλικιακή διαφορά!!
Φανταστείτε λοιπόν ένα εντεκάχρονο να πολεμάει στην πρώτη γραμμή. Ή καλύτερα μην το φανταστείτε γιατί πρόκειται για πραγματικό γεγονός.
- Γράφει ο Τάκης Κάμπρας
Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος. Αυτό είναι το ονοματεπώνυμο του μικρότερου, ιστορικά καταγεγραμμένου στρατιώτη που πολέμησε ποτέ σε πεδίο μάχης. Ο 11χρονος, τότε Αναστάσιος, έφυγε το 1940 με τον πατέρα του για το αλβανικό μέτωπο. Την ιστορία του «μικρού Αναστάσιου Χαραλαμπόπουλου» την αφηγείται ο Έλληνας Υφυπουργός Τύπου σε δήλωση του στην γαλλόφωνη εφημερίδα Messager d’ Athenes.
Στη διάρκεια του Ελληνο-ιταλικού πολέμου
Ο Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος είχε συγκλονίσει. Το 1940 σε ηλικία 13 ετών είχε ενταχθεί στον Ελληνικό Στρατό. Στην ιστορία του αναφέρθηκε ο Έλληνας Υφυπουργός Τύπου σε δήλωσή του στην γαλλόφωνη εφημερίδα «Messager d΄ Athenes». Η δήλωση του, που είχε τεθεί κάτω από την φωτογραφία του παιδιού, ήταν η ακόλουθη: «Ο μικρός Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος που έφυγε με τον πατέρα του προήχθη σε Δεκανέα δι΄ εξαιρέτους υπηρεσίας».
Αλλά και άλλες εφημερίδες της εποχής εκείνης έδωσαν χώρο από το πρωτοσέλιδό τους στον μικρό Αναστάσιο Χαραλαμπόπουλο, όπως ήταν η εφημερίδα «Ακρόπολις», η οποία αναφέρθηκε στον μικρό Αναστάσιο Χαραλαμπόπουλο με τον τίτλο «Ο μικρότερος Δεκανεύς του κόσμου».
Η Ιστορία έχει ως εξής: Μέσα στο τραίνο που μετέφερε στρατιώτες, όταν στάθμευσε στην Κοζάνη, βρέθηκε ένας πιτσιρικάς ανάμεσα στις αποσκευές. Δήλωσε ότι ήθελε να μεταβεί στο μέτωπο μαζί με τον πατέρα του, που βρισκόταν μέσα στο ίδιο τραίνο και ότι τίποτε στον κόσμο δεν θα τον έπειθε να γυρίσει στο σπίτι του. Ο πατέρας του τον πήρε στον Λόχο του. Σύντομα ο μικρός Αναστάσιος δέχθηκε το βάπτισμα του πυρός.
Πολέμησε με τους μεγάλους στην πρώτη γραμμή και παρέλασε με τα πρώτα τμήματα του Ελληνικού Στρατού, κατά την είσοδό τους στην πόλη της Κορυτσάς. Αργότερα ένα κρυολόγημα τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει τον Λόχο του και να διακομισθεί για ανάρρωση στα μετόπισθεν, σε ένα χάνι-ξενοδοχείο. Σύμφωνα με μαρτυρίες στο χάνι εντόπισε ύποπτες κινήσεις ενός πελάτη, που κλινόταν στο δωμάτιό του και χειριζόταν ένα παράξενο μηχάνημα.
Ο υποψιασμένος Αναστάσιος ειδοποίησε τον ξενοδόχο κι αυτός με την σειρά του τη τοπική χωροφυλακή. Τελικά αποδείχθηκε ότι ο ύποπτος πελάτης ήταν Αλβανός κατάσκοπος, που έδινε πληροφορίες για τις θέσεις των Μονάδων του Ελληνικού Στρατού στην περιοχή. Για τις προσφερθείσες προς την πατρίδα υπηρεσίες του απονεμήθηκε ο βαθμός του Δεκανέα.
Παρά τις προσπάθειες του Γενικού Επιτελείου Στρατού, της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού και της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού για εντοπισμό του μικρού ήρωα Αναστασίου, που σήμερα θα ήταν 88 ετών, δυστυχώς δεν ανεβρέθηκε.
Γυρίζουμε μερικά χρόνια πίσω και πάμε στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο. Εκεί συναντάμε ένα άλλο Ελληνόπουλο που έδρεψε δάφνες. Ένα χρόνο μεγαλύτερο από τον Χαραλαμπόπουλο. Είναι ο Γεράσιμος Ραφτόπουλος ετών 12 με καταγωγή το Φισκάρδο της Κεφαλονιάς το 1900 και συγκεκριμένα στον οικισμό τότε των Μεσοβουνίων) και εργαζόταν στο σπίτι ενός πλούσιου, στην Πύλο.
Η μητέρα του έμενε στον Πειραιά και ο πατέρας του ήταν αρτοποιός στην Ύδρα.)
Μόλις ξέσπασε ο Α΄Βαλκανικός Πόλεμος έφυγε από το νησί για τον Πειραιά με απώτερο σκοπό να υπηρετήσει την πατρίδα. «Η πατρίδα, μας καλεί σ’ επιστράτευση. Χρειάζομαι τα χρήματα για να φύγω» είπε στ’ αφεντικό του και μόλις πληρώθηκε, έφυγε αμέσως στην Αθήνα όπου παρουσιάστηκε στο στρατολογικό γραφείο, το οποίο κατακλύζονταν με εθελοντές απ’ όλη την Ελλάδα και την ομογένεια.
«Εσύ μικρέ τι δουλειά έχεις εδώ; Ο πόλεμος είναι μόνο για άντρες. Έχεις χρόνια μπροστά σου για να καταταγείς στο στρατό» είπαν στο δωδεκάχρονο αγόρι, το οποίο χωρίς να απογοητευθεί, πήγε στον σταθμό του Πειραιά και χώθηκε κρυφά στο βαγόνι με τους στρατιώτες με προορισμό τη Λάρισα.
Εκεί παρουσιάσθηκε στον Διοικητή του 18ου Συντάγματος και ζήτησε να ενταχθεί σε Μονάδα, προκειμένου να πολεμήσει για την πατρίδα. Ο Διοικητής αρχικά γέλασε, αλλά τελικά τον πήρε ως «παιδί του Συντάγματος». Αφού ο μικρός ήθελε τόσο πολύ να πολεμήσει θα τον έβαζαν να κάνει ανώδυνες βοηθητικές εργασίες, όπως αγγελιοφόρου για μεταφορά εγγράφων ως και άλλες, που δεν θα έθεταν σε κίνδυνο τη ζωή του. Όμως ο μικρός είχε άλλα σχέδια στο μυαλό του και κυρίως να αποδείξει ότι ο ρόλος του δεν θα ήταν διακοσμητικός.
Το βάπτισμα του πυρός το έλαβε στη μάχη της Ελασσόνας. Όλοι εντυπωσιάσθηκαν με το 12χρονο ήρωα, που πολεμούσε με θάρρος, τόλμη και αποφασιστικότητα ως έμπειρος στρατιώτης και που μάλιστα πολεμώντας, άρπαξε ως λάφυρο από τους Τούρκους ένα όπλο τύπου «Μαρτίνι». Στη συνέχεια πολέμησε στην κρίσιμη μάχη του Σαρανταπόρου. Για το θάρρος του στη μάχη αυτή ο μικρός Γεράσιμος έλαβε δώρο ένα όπλο «Manlicher-Schonauer».
Στη μάχη όμως του Κιλκίς-Λαχανά, τον Ιούνιο του 1913, η τύχη δεν ήταν με το μέρος του. Ήταν μια λυσσώδης μάχη, σώμα με σώμα. Οι Μονάδες του Ελληνικού Στρατού είχαν μεγάλες απώλειες, λόγω του γυμνού και οργανωμένου με ορύγματα εδάφους της περιοχής. Η νίκη των Ελληνικών στρατευμάτων ήταν σπουδαία, αλλά το κόστος σε ανθρώπινες ζωές ήταν πολύ μεγάλο.
Οι νεκροί και τραυματίες ανήλθαν σε 8828 άνδρες, μεταξύ των οποίων και πέντε νεκροί Συνταγματάρχες. Ο Γεράσιμος συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Βουλγάρους. Δεν φοβήθηκε όμως και κυρίως δεν πτοήθηκε. Ένα βράδυ κατάφερε να σκοτώσει τρεις Βούλγαρους από το απόσπασμα φρουράς του και να δραπετεύσει. Εξαφανίσθηκε μέσα στη νύκτα και επέστρεψε στη Μονάδα του. Επιστρέφοντας βρήκε έναν τραυματισμένο εύζωνα και τον μετέφερε, σώζοντάς τον από βέβαιο θάνατο.
Για την ανδρεία του προήχθη στον βαθμό του Δεκανέα την 28η Αυγούστου 1913 σε ηλικία 13 ετών. Δυστυχώς όμως κανένας δεν έμαθε τι απέγινε αργότερα, και αυτός ο μικρός ήρωας.
Υ.Γ . Οι προσπάθειες του Γενικού Επιτελείου Στρατού, της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού και της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, για εντοπισμό των μικρών αυτών ηρώων, δυστυχώς απέβησαν άκαρπες.