Θα δημιουργηθεί άλλο ένα ιδιωτικό μονοπώλιο με άλλοθι την πολυετή απαξίωση του ΔΕΔΔΗΕ ή θα υπάρξει σχέδιο ιδιωτικοποίησης που θα οδηγεί σε μια πιο ανοικτή αγορά και σε καλύτερες υπηρεσίες προς τους καταναλωτές;
Αυτό αναρωτιούνται στην αγορά ενέργειας με αφορμή τις τελευταίες δηλώσεις και διαρροές κυβερνητικών αξιωματούχων, σύμφωνα με τις οποίες στις αρχές του φθινοπώρου θα οριστικοποιηθεί το σχέδιο πώλησης του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, της κρατικής εταιρίας που διαχειρίζεται το δίκτυο μεταφοράς στη μέση και χαμηλή τάση, και αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα.
«Μη σας ξεγελούν οι δηλώσεις ότι το Δημόσιο θα διατηρήσει το 51%» λένε στην αγορά και συνεχίζουν: «Ο ιδιώτης και κάτοχος του 49% θα έχει τον πρώτο λόγο στην καθημερινή λειτουργία της εταιρίας. Διαφορετικά δεν πρόκειται να επενδύσει».
Στην κυβέρνηση φαίνεται ότι κινούνται προς την πολιτικά πιο διαχειρίσιμη επιλογή «πώλησης μειοψηφικού πακέτου» του ΔΕΔΔΗΕ, αντί για την εφαρμογή σχεδίου διάσπασης της εταιρίας σε 5-6 τοπικές επιχειρήσεις που στη συνέχεια θα πωλούνταν. Έτσι, θα υπήρχαν αρκετοί περιφερειακοί «νέοι ΔΕΔΔΗΕ» σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, όπως συμβαίνει σε αρκετές χώρες της Ευρώπης. Ορισμένοι θεωρούν ότι έτσι θα υπήρχε και μεγαλύτερος ανταγωνισμός και συνεπώς καλύτερες υπηρεσίες.
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) υποστηρίζουν ότι για να προχωρήσει η πώληση του μειοψηφικού πακέτου του ΔΕΔΔΗΕ θα χρειαστεί πρώτα να καταγραφεί, να αποτιμηθεί και στη συνέχεια να μεταβιβαστούν τα πάγια περιουσιακά στοιχεία που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ (και ανήκουν στην ΔΕΗ) σε μια νέα εταιρία. Αυτή η νέα εταιρία θα διαθέσει το 49% των μετοχών της σε ιδιώτη, ο οποίος θα υπογράψει συμφωνία μετόχων με αυξημένα δικαιώματα και δυνατότητες παρέμβασης. Όπως, δηλαδή, συμβαίνει με τους Κινέζους της State Grid, οι οποίοι έχουν σήμερα μόλις το 24% του ΑΔΜΗΕ (της εταιρίας που διαχειρίζεται το δίκτυο υψηλής τάσης στη μεταφορά ενέργειας), αλλά συνδιοικούν.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση συζητά με τους Κινέζους ώστε να αυξήσουν το ποσοστό τους στον ΑΔΜΗΕ, κάτι που δεν θα περάσει εύκολα από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τελευταίες ζητούν να πωληθεί το επιπλέον ποσοστό μέσω διαγωνισμού, αλλά οι Κινέζοι έχουν -ούτως ή άλλως- δικαίωμα πρώτης άρνησης.
Τα στοιχεία για την κατάντια του ΔΕΔΔΗΕ είναι ενδεικτικά. Οι επενδύσεις στο δίκτυο μεταφοράς μειώθηκαν τα τελευταία χρόνια στο μισό, παρά το γεγονός ότι μεγάλο τμήμα του θεωρείται πεπαλαιωμένο. Από περίπου 304.000.000 ευρώ ετησίως, που ήταν το 2012, περιορίστηκαν το 2018 σε μόλις 150.000.000 ευρώ. Ο περιορισμός των επενδύσεων αποτυπώθηκε στον μέσο χρόνο εξυπηρέτησης των νέων πελατών της ΔΕΗ, ο οποίος υπερδιπλασιάστηκε στο ίδιο χρονικό διάστημα και έφτασε τις 34 ημέρες το 2018 από 16 ημέρες το 2012.
Μέσα σε μια χρονιά, δηλαδή κατά το δωδεκάμηνο του 2018, αυξήθηκε κατά 21% η μέση διάρκεια των διακοπών ρεύματος και έφτασε τα 119 λεπτά ανά πελάτη ετησίως από 98 λεπτά. Την ίδια χρονική περίοδο, αυξήθηκε και η συχνότητα των διακοπών ηλεκτροδότησης, σε 1,6 ανά πελάτη από 1,5 ανά πελάτη ετησίως. Μόνο οι βλάβες το 2019 ξεπέρασαν τις 850.000.
Δεν είναι τυχαίο ότι παλαιότερα, παρότι οι μετασχηματιστές και οι διακόπτες φορτίου ήταν πιο καινούργιοι, ήταν υποχρεωτική η συντήρησή τους κάθε χρόνο. Στη συνέχεια, η συντήρηση ορίστηκε να γίνεται κάθε τρία χρόνια και από φέτος δόθηκε εντολή να υλοποιείται ανά τετραετία!
Ο ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρές ελλείψεις υλικών, που επιδεινώνουν περαιτέρω την κατάσταση. Δεν του λείπουν μόνο οι κολόνες, θέμα που απασχολεί εδώ και μήνες τη Δικαιοσύνη. Πρόκειται για τους ξύλινους στύλους που είχαν εγκατασταθεί για μία δεκαετία στο δίκτυο, οι οποίοι αποδείχθηκε ότι σάπιζαν πρόωρα, και εγκυμονούν κινδύνους τόσο για το τεχνικό προσωπικό όσο και για τους πολίτες. Ο φάκελος της υπόθεσης έχει σταλεί στον εισαγγελέα από το 2018.
Από τον ΔΕΔΔΗΕ λείπουν και άλλα υλικά που είναι απαραίτητα για να γίνουν επισκευές στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως μετρητές, ασφάλειες, καλώδια παροχών κ.λπ.
Ετσι, η χώρα μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με μια καταστροφή και να μην υπάρχει εξοπλισμός για την αποκατάσταση των βλαβών!
Όσον αφορά τα υλικά, από περίπου 12 εταιρίες που προμήθευαν διακόπτες φορτίου στους υποσταθμούς, έχει μείνει μόνο μία.
Δεν έχει ρολόγια για νυχτερινό ρεύμα!
Η δυσάρεστη κατάσταση αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις αιτήσεις για νυχτερινό ρεύμα, αφού δεν διαθέτει τα αντίστοιχα ρολόγια (μετρητές), με αποτέλεσμα τα νοικοκυριά να περιμένουν επί μήνες.
Την εικόνα απαξίωσης συμπληρώνουν οι ελλείψεις προσωπικού, καθώς ο ΔΕΔΔΗΕ, μια εταιρία με προσωπικό που φτάνει τις 6.500, διαθέτει μόλις 2.142 τεχνίτες για 7.500.000 παροχές ηλεκτρικού ρεύματος.
