Σε «υπαρξιακό κίνδυνο» βρίσκεται η βιομηχανία της Ελλάδας, όπως τονίζουν σε ανακοίνωση -«καταπέλτη» 9 βιομηχανικές οργανώσεις της χώρας (ΣΕΒ, ΣΒΕ, ΕΒΙΚΕΝ, Ελληνική Παραγωγή, ΣΒΑΠ, ΣΒΘΣΕ, ΣΘΕΒ, ΣΕΒΠΔΕ, ΣΒΣΕ).
Μέσω της επιστολής τους προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, οι βιομηχανικές οργανώσεις ζητούν να λάβει άμεσα μέτρα η κυβέρνηση, ενώ παραθέτουν προτάσεις που θα μειώσουν το κόστος της ενέργειας.
Όπως επισημαίνουν οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας, η ένταση της ενεργειακής κρίσης δημιουργεί υπαρξιακή κρίση στις επιχειρήσεις, την ώρα μάλιστα που η ΕΕ «περιορίζεται σε κενές ανακοινώσεις για βιομηχανική στρατηγική ενώ επιμένει σε τιμωρητικές πολιτικές που απειλούν ευθέως τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας (ιδίως ενεργοβόρου) βιομηχανίας και αντιστρατεύονται τους ίδιους τους κλιματικούς της στόχους».
Στις προτάσεις περιλαμβάνεται η αλλαγή του μοντέλου στήριξης με τον καθορισμό μιας τελικής τιμής - στόχου και την προσαρμογή των επιδοτήσεων ώστε να επιτυγχάνεται αυτή, αντί για το εφαρμοζόμενο μοντέλο ανακοίνωσης μέτρων στήριξης σε περίπου μηνιαία βάση που «οδηγεί - κατά τους εκπροσώπους της βιομηχανίας - σε αδυναμία έστω και βραχυπρόθεσμης πρόβλεψης του τελικού ενεργειακού κόστους».
Προτείνεται ακόμη η άρση των εμποδίων για την εφαρμογή των διμερών συμβολαίων PPAs (Purchase Power Agreements) που αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας στις επιχειρήσεις, διευκόλυνση επιχειρήσεων στην εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης επενδύσεων σε ΑΠΕ και ενεργειακή αποδοτικότητα (αγορά νέου εξοπλισμού, εκσυγχρονισμό υφιστάμενων υποδομών, ψηφιοποίηση και χρήση εναλλακτικών και ανανεώσιμων μορφών ενέργειας). Σε σχέση με τα δίκτυα η βιομηχανία ζητά αναβάθμιση των υποδομών, για καλύτερη ποιότητα ηλεκτροδότησης και διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για νέες συνδέσεις ΑΠΕ ενώ επισημαίνει ότι από τον Αύγουστο του 2021 έχουν αυξηθεί >150% οι Χρεώσεις Συστήματος (ΑΔΜΗΕ) χωρίς ταυτόχρονα να έχουν μειωθεί οι ΥΚΩ και προτείνει άμεση επαναφορά των χρεώσεων στα προ κρίσης επίπεδα για όσο διάστημα διαρκεί αυτή, καθώς και μείωση των ΥΚΩ βάσει των διασυνδέσεων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί.
Στην επιστολή, αναγνωρίζεται εξάλλου «η συνεχής προσπάθεια της πολιτείας για την άμβλυνση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης στις επιχειρήσεις. Προσπάθειες που περιλαμβάνουν (ενδεικτικά) τα χρηματοδοτικά εργαλεία για επενδύσεις ενεργειακής μετάβασης, τη συνεχή πίεση στην ΕΕ και την ανάληψη πρωτοβουλιών για την εξεύρεση ευρωπαϊκών λύσεων στην ενεργειακή κρίση, την εκκαθάριση του ΕΤΜΕΑΡ, την προώθηση πλαισίου για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, τις προσπάθειες για ταχεία έγκριση του νέου σχήματος αντιστάθμισης του κόστους έμμεσων εκπομπών, την αναγνώριση της σημασίας εξεύρεσης αποτελεσματικού μηχανισμού αντιστάθμισης του υπέρμετρου ενεργειακού κόστους για τις επιχειρήσεις».
Αναλυτικά η επιστολή τους:
«Είναι πλέον ορατές στην εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία οι επιπτώσεις της συνεχιζόμενης ενεργειακής κρίσης, με την εκτόξευση του κόστους του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού, σε συνδυασμό με την αδυναμία πρόβλεψης εξέλιξης των τιμών ακόμα και σε βραχυπρόθεσμη βάση.
Μετά από μια μεγάλη περίοδο θετικών ρυθμών, η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα κινείται τους τελευταίους μήνες σε χαμηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κινδυνεύει να χαθεί η θετική δυναμική που κατάφεραν να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις και ειδικά η βιομηχανία τα τελευταία χρόνια, με σημαντική αύξηση της προστιθέμενης αξίας, των εξαγωγών καθώς και της απασχόλησης, η οποία το Γ’ Τρίμηνο ξεπέρασε τις 425.000 χιλιάδες άμεσες θέσεις εργασίας (μεταποίηση και εξορυκτική δραστηριότητα, με ετήσια αύξηση 2,4%).
Η ένταση των προβλημάτων, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και για τη βιομηχανία έντασης ενέργειας, λαμβάνει πια διαστάσεις υπαρξιακού κινδύνου. Ενδεχόμενη επιβράδυνση της βιομηχανικής δραστηριότητας θα επιβάρυνε περαιτέρω τις ήδη σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, ιδίως στο πεδίο των εισοδημάτων και της απασχόλησης.
Στην παρούσα συγκυρία πρόσθετο λόγο ανησυχίας για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ειδικά της ελληνικής βιομηχανίας συνιστά το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες, και εν απουσία κοινής πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, τα Κράτη Μέλη ξεδιπλώνουν όλο και περισσότερο αποτελεσματικά μέτρα στήριξης της βιομηχανίας τους για την αντιστάθμιση του υψηλού ενεργειακού κόστους, αξιοποιώντας, μεταξύ άλλων, και το Ευρωπαϊκό Προσωρινό Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης.
Το γεγονός αυτό θέτει σε κίνδυνο την εσωτερική αγορά, δημιουργώντας πρόσθετες ανισότητες μεταξύ των χωρών, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετική δημοσιονομική θέση στην οποία βρίσκονται τα κράτη μέλη ως προς τη δυνατότητα να αξιοποιούν την εκτεταμένη χαλάρωση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων που συντελείται. Συγχρόνως, σημαντικοί εμπορικοί εταίροι της Ευρώπης ακολουθούν μία «επιθετικά» υποστηρικτική βιομηχανική πολιτική (βλ. US Inflation Reduction Act), τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση (προς το παρόν τουλάχιστον) περιορίζεται σε κενές ανακοινώσεις για βιομηχανική στρατηγική ενώ επιμένει σε τιμωρητικές πολιτικές που απειλούν ευθέως τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας (ιδίως ενεργοβόρου) βιομηχανίας και αντιστρατεύονται τους ίδιους τους κλιματικούς της στόχους!
Ελπίζουμε ότι σύντομα οι φωνές (της Προέδρου και μελών της Επιτροπής αλλά και αρχηγών κρατών-μελών) θα μεταφραστούν σε απτές πρωτοβουλίες.
Οι εκπρόσωποι του βιομηχανικού κόσμου προτείνουν άμεσα μέτρα:
- Αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους, για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν οι επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Αυτό μπορεί να γίνει με την υιοθέτηση μιας τιμής στόχου (ανάλογης άλλων χωρών της ΕΕ) και της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
- Εξαίρεση διμερών συμβολαίων PPAs (Purchase Power Agreements) από το μηχανισμό αποζημίωσης (ΕΕΑΕΗ) καθώς αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας στις επιχειρήσεις.
- Επιτάχυνση της έγκρισης του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs (Green Pool) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
- Διευκόλυνση επιχειρήσεων στην εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, μέσα από δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην υψηλή τάση.
- Άμεση αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου ενέργειας, για καλύτερη ποιότητα στην ηλεκτροδότηση και διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για νέες συνδέσεις ΑΠΕ.
- Σημαντικά κίνητρα για την υποστήριξη μεγαλύτερου εύρους επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση, ως απάντηση σε επενδυτικές πολιτικές άλλων χωρών, όπως το US Inflation Reduction Act
- Οι εκπρόσωποι του βιομηχανικού κόσμου είναι έτοιμοι να συνεχίσουν τη διαβούλευση με την Πολιτεία για την εξειδίκευση και ταχεία εφαρμογή των μέτρων αυτών».