Για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι μια πρωτόγνωρη διαδικασία. Σχεδόν 20 χρόνια τώρα η παρασκηνιακή μάχη για την ηγεσία δεν έκρυβε εκπλήξεις. Πρώτα έβγαινε ο «λευκός καπνός» από το «στενό» κόμμα για τον επόμενο «εκλεκτό» κι έπειτα άνοιγαν τα φώτα για την εσωκομματική κάλπη.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Η εκλογή προέδρου έμοιαζε με μια απλή, τυπική, άσκηση χαμηλού ανταγωνισμού χωρίς απρόοπτα. Οι σύνεδροι μέχρι το 2022 ή από πέρυσι τα μέλη δεν αντιμετώπιζαν σοβαρά διλήμματα, αφού όποια επιλογή έμοιαζε καλά οριοθετημένη.
Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπει σε μια άγνωστη γι’ αυτόν αλλά συνηθισμένη διαδικασία για τα άλλα δύο κόμματα εξουσίας. Το 2015-16 η Ν.Δ. βίωσε μια δραματική περίοδο με τέσσερις υποψηφίους, ραδιουργίες, πολλές ανατροπές και κάμποσα «αλληλομαχαιρώματα» δελφίνων, μέχρι να οδηγηθεί το κόμμα στην προεδρία Μητσοτάκη. Στα τέλη του 2021 ήταν η σειρά των «6» συνδιεκδικητών του ΠΑΣΟΚ να παλέψουν, με μπηχτές και ευκαιριακές συμμαχίες, για την καρέκλα της Χαριλάου Τρικούπη, στην οποία τελικά κάθισε ο Ανδρουλάκης.
Οι κάλπες στον ΣΥΡΙΖΑ θα ανοίξουν στις 8 π.μ. στα 570 εκλογικά τμήματα της επικράτειας, όμως παραμένει άγνωστο πόσα από τα 130.000-150.000 μέλη θα επισκεφτούν σήμερα το παραβάν. Είναι η μέρα που θα φανεί κι αν πράγματι η αιφνίδια υποψηφιότητα Κασσελάκη «ζέστανε» τελικά όσους ψηφοφόρους δεν είχαν σκοπό να ψηφίσουν.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ αυτές οι εκλογές μοιάζουν με υπαρξιακό σταυροδρόμι. Το όνομα του προέδρου είναι το ευκολότερο από τα ερωτήματα ζωτικής σημασίας που καλείται το κόμμα να απαντήσει. Είναι το μόνο σίγουρο ότι αντι-Τσίπρας θα υπάρξει σήμερα ή στον β’ γύρο. Οι σπαζοκεφαλιές αρχίζουν από εκεί κι έπειτα.
Αυτό που θα απαντηθεί δυσκολότερα και σε βάθος χρόνου είναι αν θα διασφαλιστεί
η ενότητα στην Κουμουνδούρου την επόμενη μέρα των εσωκομματικών εκλογών και, κυρίως, πώς αυτή η αλλαγή ηγεσίας θα επηρεάσει ανοδικά ή καθοδικά τα ποσοστά του κόμματος. Αν, δηλαδή, θα διατηρήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ως «κόμμα εξουσίας» ή αν θα τον επαναφέρει στα ποσοστά ενός μικρού ή μικρομεσαίου σχηματισμού. Είναι αυτό το ασανσέρ τού «συν» – «πλην» από το 18% που τρομάζει και γοητεύει ταυτόχρονα καθέναν από
τους πέντε υποψηφίους.
Το προφίλ του «Big-5» δείχνει ασύμμετρο. Κανένας από τους υποψηφίους δεν μοιάζει με τον συνδιεκδικητή του για την προεδρία, κανείς τους δεν αποτελεί «κλώνο» του χαρισματικού και αρχηγικού Αλέξη Τσίπρα. Ολοι τους έχουν διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες, διαδρομές και επικοινωνιακά γκελ. Είναι και ο λόγος που
δεν μπορεί να χαρτογραφηθεί ο νέος δρόμος που θα ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ από την επομένη της εκλογής και μετά.
Οι 3+1 αρχηγοί και οι εσωκομματικές κάλπες
Ο ΣΥΡΙΖΑ ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2004 ως εκλογική συμμαχία κομμάτων και οργανώσεων με την ονομασία Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Αποτελεί την πολιτική συνέχεια
του Συνασπισμού. Από τον Ιούλιο του 2013 αποφασίστηκε ο μετασχηματισμός του σε ενιαίο
πολιτικό κόμμα. Από τις εκλογές θα προκύψει ο 4ος αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ. Προηγήθηκαν οι:
- ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: 1 Μαρτίου 2004 – 12 Δεκεμβρίου 2004
- ΑΛΕΚΟΣ ΑΛΑΒΑΝΟΣ: 12 Δεκεμβρίου 2004 – 10 Φεβρουαρίου 2008
- ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ: 10 Φεβρουαρίου 2008 – 29 Ιουνίου 2023
Ο Αλέξης Τσίπρας εξελέγη το 2008 πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 70%, ενώ στις εσωκομματικές εκλογές τον Ιούλιο του 2013 έλαβε 74%. Τότε ψήφισαν 3.412 σύνεδροι. Ο Τσίπρας έλαβε 74,08%, η Σίσσυ Βωβού 4,69% και ο Παναγιώτης Ηλιόπουλος 0,66%. Τα «λευκά» ανήλθαν στο 20,57%!
Στις -πρώτες «ανοιχτές» στα μέλη του κόμματος- εκλογές του Απριλίου 2022 ο Τσίπρας
ήταν ο μοναδικός υποψήφιος. Ελαβε 150.853 ψήφους, με ποσοστό 99,05%.
Εφη Αχτσιόγλου (38 ετών, πρώην υπουργός Εργασίας): Φρέσκια, υπερφιλόδοξη και «συστημική»
Η απόφαση του Τσίπρα να της δώσει το υπουργείο Εργασίας το 2016 είχε αιφνιδιάσει τους πάντες. Από τότε κιόλας, στα 31 της και ακόµα άγνωστη στο ευρύ κοινό, η Κουµουνδούρου είχε αρχίσει να την προµοτάρει ως το νέο ισχυρό χαρτί του ΣΥΡΙΖΑ. Από την ήττα του 2019 το όνοµά της «έπαιζε» σταθερά για την επόµενη µέρα. Η Αχτσιόγλου δεν έκρυψε ποτέ την προσωπική φιλοδοξία της να βρεθεί στην ηγεσία του κόµµατος. ∆ιαθέτει επικοινωνιακή φρεσκάδα, έχει την εµπειρία από τα τρία χρόνια στο υπουργείο, ο τηλεοπτικός φακός την «αγαπάει».
Παρά ταύτα, η δηµόσια παρουσία της, είτε στο πρόσφατο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είτε στις τηλεοπτικές εµφανίσεις της, δεν είναι δυναµική και ηγετική. Η ρητορική της ικανότητα δεν γοητεύει κι έτσι χάνεται ο πράγµατι συγκροτηµένος λόγος της. Η θητεία της στο υπουργείο Εργασίας «καπέλωσε» την αριστερή της ατζέντα. Το 2014 έλεγε ότι «το δίκιο το φτιάχνουν οι λαοί και όχι οι τεχνοκράτες της τρόικας», αλλά στη θητεία της λειτούργησε «συστηµικά» κι έφτασε να παραδεχτεί το 2017 ότι η τροπολογία της για τις απεργίες «ήταν απαίτηση του ∆ΝΤ».
Μόνη της µοιάζει δύσκολο να επιβληθεί ως αρχηγός στον «βαθύ ΣΥΡΙΖΑ», αλλά ίσως τη βοηθήσει ο Τσακαλώτος. Τα «συστηµικά» ΜΜΕ τής έχουν φερθεί µε το γάντι σε όλη την προεκλογική της καµπάνια, στην οποία έχει δίπλα της και τον Μαραντζίδη.
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΣΥΝ
- Επικοινωνιακή φρεσκάδα
- Συγκροτηµένη ατζέντα
- Εµπειρία δύσκολου υπουργείου
- Γκελ στον τηλεοπτικό φακό
- Με οργανωτικές ικανότητες
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΠΛΗΝ
- Περιορισµένη ρητορική ικανότητα
- Μη πειστική δυναµική ηγέτη
- Πολλά «ναι» στην τρόικα
- «Αγκαλιάστηκε» από συστηµικά ΜΜΕ
- Υπέρµετρες φιλοδοξίες
Ευκλείδης Τσακαλώτος (63 ετών, πρώην υπουργός Οικονοµικών): Ξέρει οικονομικά, δεν είναι για μπαλκόνι
Επί παντοκρατορίας Τσίπρα ο Τσακαλώτος περιοριζόταν στον ρόλο της εσωτερικής αντιπολίτευσης µέσω των «53». Ετσι, όταν αποχώρησε ο Αλέξης, ο πρώην ΥΠΟΙΚ ήταν υποχρεωµένος να βγει µπροστά, θέλοντας και µη. Ο ίδιος γνωρίζει ότι δεν θα θαµπώσει ποτέ µε τη ρητορική του ικανότητα. Το όπλο του είναι η αδιαµφισβήτητη γνώση των οικονοµικών, όµως ως υπουργός αποτέλεσε µία από τις αιτίες που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2019, λόγω των εξοντωτικών µέτρων που επέβαλε στη µεσαία τάξη. Από το 2004 που µπήκε στον ΣΥΡΙΖΑ ως υποψήφιος βουλευτής Πρέβεζας δείχνει να εµπιστεύεται µόνο τους εσωκοµµατικούς µηχανισµούς κι έτσι δεν είδε εξαρχής µε καλό µάτι τον ουρανοκατέβατο Κασσελάκη, όπως φάνηκε και στο συνέδριο.
Ωστόσο, ο Τσακαλώτος δεν µπορεί να τραβήξει και πολύ το σχοινί δηµοσίως, καθότι ο ίδιος είναι επενδυτής στην Goldman Sachs, ο δε Κασσελάκης ήταν υπάλληλος της αµφιλεγόµενης επενδυτικής τράπεζας. Στο συνέδριο παρουσίασε την πιο «αριστερή» ατζέντα από τους συνυποψηφίους του και ο λόγος του είχε συνοχή και στόχευση. Ωστόσο, δεν πείθει ότι µπορεί και να πράξει όσα λέει, όταν ήταν ο πιο πιστός υπουργός Οικονοµικών στην εφαρµογή των Μνηµονίων. Ο Τσακαλώτος καλείται να παίξει κόντρα ρόλο. Ενώ είναι καλός για πίσω από τις κοµµατικές κουίντες, αφού έχει βρει ήδη έναν κώδικα συνεννόησης και µε την Αχτσιόγλου, δεν διαθέτει τη λάµψη για πρωταγωνιστής στο σανίδι.
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΣΥΝ
- Καλή γνώση οικονοµίας
- Εµπειρία δύσκολου υπουργείου
- Συγκροτηµένος γραπτός λόγος
- Οργάνωση οµάδων εργασίας
- Θεωρητικός της «Αριστεράς»
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΠΛΗΝ
- Αποτυχηµένος ως υπουργός
- Απουσία ηγετικού προφίλ
- Φτωχή ρητορική ικανότητα
- ∆εν διαφηµίζει καλά τον εαυτό του
- ∆εν αγγίζει τον κεντρώο ψηφοφόρο
Στέφανος Κασσελάκης (35 ετών, επιχειρηµατίας): Νεόκοπος, αλαζόνας και χωρίς ατζέντα
Εµφανίστηκε σαν κοµήτης και ανακάτεψε την τράπουλα των εκλογών του ΣΥΡΙΖΑ. Εµφανώς στηριζόµενος από τον Πολάκη, σύντοµα υιοθέτησε τη δυσανεξία του Κρητικού γιατρού για τα ΜΜΕ. Κάθε ερώτηση που δεν αρέσει στον Κασσελάκη αντιµετωπίζεται µε επίθεση. Η αλήθεια είναι ότι ζωντάνεψε τις µέχρι τότε άτονες εκλογές, αλλά σήµερα θα φανεί αν έκανε γκελ στον κόσµο για να τον σπρώξει στην κάλπη ή αν όποιο ενδιαφέρον περιορίστηκε στα κουτσοµπολίστικα για το «νέο φρούτο» της ελληνικής πολιτικής σκηνής. Αν και ο ίδιος επιχείρησε να αυτοπαρουσιαστεί σαν διάφανο χαρτί, εξιστορώντας µας λεπτοµέρειες ακόµα και από τα παιδικά του χρόνια, τελικά το σενάριό του αποδείχτηκε ότι είχε «τρύπες».
Οταν ρωτήθηκε γι’ αυτές, απέφυγε να απαντήσει ή, ακόµα χειρότερα, έβγαλε έναν ακατανόητο εκνευρισµό. Κανείς δεν ξέρει ακόµα και σήµερα για τις εταιρίες του, πώς έβγαλε λεφτά, όπως λέει, τις δικαστικές περιπέτειες της οικογένειάς του, τι επαγγέλλεται.
Ακόµα κι έτσι, σε µια εποχή απελπισίας για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Κασσελάκης, µε τα επαγγελµατικά του βίντεο στα social media, άρχισε να φαντάζει για κάποιους σαν «µεσσίας». Στο συνέδριο πολλοί τον είδαν, λίγοι τον χειροκρότησαν. Εριξε και τα καρφιά του.
Ατζέντα δεν έχει, ούτε και γνώση της ελληνικής πολιτικής αλλά και της πολιτικής γενικότερα, όµως ακούστηκε ελκυστικό στο ακροατήριό του εκείνο το αλαζονικό «εγώ είµαι ο µόνος που µπορεί να κερδίσει τον Μητσοτάκη».
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΣΥΝ
- Φωτογενής στο γυαλί
- Εξυπνη αξιοποίηση στα social
- Επαγγελµατικά βίντεο
- Υψηλή αυτοπεποίθηση
- Αφθαρτος ως πρόσωπο
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΠΛΗΝ
- Μυθοπλαστικοί ισχυρισµοί
- Κενός πολιτικός λόγος
- ∆υσανεξία στην κριτική
- Βλέπει ως όχηµα τον ΣΥΡΙΖΑ
- Αγνοια πραγµατικότητας
Νίκος Παππάς (47 ετών, πρώην υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής): Ξέρει το… παιχνίδι, αλλά έπαιξε κι έχασε
Έχει τη βαθύτερη γνώση του ΣΥΡΙΖΑ από κάθε συνυποψήφιό του, αν και η υποψηφιότητά του αιφνιδίασε. Ο Παππάς ήταν πανίσχυρος επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ηταν το δεξί χέρι του Τσίπρα, αναλάµβανε τις δύσκολες ειδικές αποστολές κι ένιωθε παντοδύναµος. Ο Παππάς, γιος στελέχους του ΚΚΕ Εσωτερικού, οργανώθηκε από τα 19 στο κόµµα και, όταν επέστρεψε από τις σπουδές στη Σκοτία το 2008, ανέλαβε τη διεύθυνση του πολιτικού γραφείου του Τσίπρα.
Ο Παππάς εξελίχθηκε γρήγορα στο alter ego του µετέπειτα πρωθυπουργού, έγινε απόλυτος γνώστης των εσωκοµµατικών µηχανισµών. Αν οι εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ γίνονταν πριν από έξι εφτά χρόνια, µε απόντα τον Τσίπρα, τότε ο Παππάς µάλλον θα γινόταν αυτός πρόεδρος, κι εύκολα. Οµως τα πράγµατα άλλαξαν. Ο Παππάς, λόγω των τηλεοπτικών αδειών κι έτσι όπως κυνήγησε την υπόθεση η Ν.∆., έβαλε ουσιαστικά τον Τσίπρα σε ρόλο απολογούµενου απέναντι στον Μητσοτάκη. Ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ «υποβάθµισε» τις σχέσεις τους, αναπόφευκτα. Ο Παππάς από πανίσχυρος µετατράπηκε σε αδύναµο κρίκο, αντιµετωπίζοντας µηνύσεις, διώξεις και την καταδίκη του Ειδικού ∆ικαστηρίου. Είναι ο µόνος υποψήφιος από τους πέντε που είχε ατζέντα για τα εθνικά θέµατα, µε θέσεις ευθυγραµµισµένες στις πάγιες γραµµές της χώρας. Με την υποψηφιότητά του τώρα φαίνεται περισσότερο να επιδιώκει να πείσει ότι παραµένει ένας υπολογίσιµος παίκτης στο κόµµα, παρά να κερδίσει.
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΣΥΝ
- Γνώση µηχανισµών ΣΥΡΙΖΑ
- Εµπειρία δύσκολου υπουργείου
- Με ατζέντα για τα εθνικά θέµατα
- Εµπειρία διαχείρισης κρίσεων
- Εµπειρία παιχνιδιών εξουσίας
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΠΛΗΝ
- Η καταδίκη του Ειδ. ∆ικαστηρίου
- Φθορά από υπόθεση τηλ. αδειών
- Πλήγµα αξιοπιστίας
- Υποβαθµισµένη επιρροή στο κόµµα
- Μικρό γκελ στον κόσµο
Στέφανος Τζουμάκας (77 ετών, πρώην υπουργός ΠΑΣΟΚ): Παρωχημένος μεν, αληθινός δε
Όταν υπέβαλε υποψηφιότητα, σχεδόν όλοι γέλασαν. Από τότε έως σήµερα θεωρείται σταθερά πέµπτο φαβορί στην κούρσα. Οµως όσοι τον παρακολούθησαν αυτό το διάστηµα διαπίστωσαν ότι είναι ο µοναδικός από τους υποψηφίους που έχει καθαρά πολιτικό λόγο. Και, εξίσου βασικό, ότι τόλµησε να κάνει την πιο σκληρή εσωκοµµατική κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ. Οταν οι άλλοι υποψήφιοι διακήρυτταν θεωρίες για το πώς θέλουν το κόµµα, ο Τζουµάκας στο συνέδριο τους έλεγε «δεν έχουµε κόµµα». Ισως επειδή δεν είναι ΣΥΡΙΖΑ, αφού προέρχεται από το παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ, να βλέπει καθαρότερα τι πάει στραβά στην Κουµουνδούρου.
Οι προτάσεις του µπορεί να µη θεωρούνται αριστερές, αλλά κάποιες ακούγονται ριζοσπαστικές, όπως για την επιστροφή της χώρας στην παραγωγικότητα. Ως άνθρωπος που γεννήθηκε σε εποχές που δεν υπήρχαν ούτε καν κοµπιούτερ και τηλεοράσεις, πολύ περισσότερο social media, δεν παίζει σύµφωνα µε τους επικοινωνιακούς κανόνες τού σήµερα, µε συνέπεια να δείχνει εκτός εποχής. Είναι, όµως, αυθεντικός, δεν κρύβει τα συναισθήµατά του, έστω κι αν ξεφεύγει µερικές φορές, και τουλάχιστον ξέρει από κανονική πολιτική. Ηταν, άλλωστε, τρεις φορές υφυπουργός και υπουργός του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Αρτινός µπορεί να µη µιλάει πάντα σύγχρονα κι επικοινωνιακά και τα ποσοστά του θα είναι λογικά χαµηλά, αλλά σε ένα κόµµα που ψάχνει όπως όπως τον προσανατολισµό του, ίσως τελικά να είναι χρήσιµη η φωνή του. Ως συνειδησιακό καµπανάκι.
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΣΥΝ
- Μεγάλη πολιτική εµπειρία
- Ξεκάθαρος πολιτικός λόγος
- Θάρρος εσωκοµµατικής κριτικής
- Αυθεντική, όχι «στηµένη» παρουσία
- Ριζοσπαστικές προτάσεις
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΠΛΗΝ
- Ντεµοντέ επικοινωνιακά
- Μη αξιοποίηση social media
- ∆εν θεωρείται ΣΥΡΙΖΑ
- Αγνοια σύγχρονων προβληµάτων
- Χάνει στον συµβολισµό για «κάτι νέο»
