Στο τόσο πηγαίο και ζεστό χαμόγελο της Βικτόρια Χίσλοπ, αλλά και στην εκφραστική της δεινότητα αποτυπώνονται συγχρόνως το μεγάλο λογοτεχνικό της ταλέντο και η αγάπη της για την Ελλάδα, τους ανθρώπους και τον πολιτισμό της. Εξάλλου, η ίδια μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στην Αγγλία και την Ελλάδα.
Η Βικτόρια Χίσλοπ γεννήθηκε στο Λονδίνο. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στην Οξφόρδη και έχει εργαστεί στον εκδοτικό χώρο, αλλά και ως δημοσιογράφος, προτού στραφεί στη συγγραφή. Αντλώντας έμπνευση από μια επίσκεψη στη Σπιναλόγκα, την εγκαταλειμμένη αποικία των λεπρών, στα ανοιχτά της Κρήτης, έγραψε «Το Νησί», το 2005.
Το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε 35 γλώσσες και έχει πουλήσει πάνω από 5.000.000 αντίτυπα, ενώ είχε μεταφερθεί με επιτυχία και στην τηλεοπτική οθόνη.
Η ίδια αναδείχτηκε κορυφαία πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας στα British Books Awards και απέσπασε πολλές διακρίσεις στη Γαλλία. Επίσης, το μυθιστόρημά της «Το Νήμα» συμπεριελήφθη στη βραχεία λίστα των British Book Awards.
Η Βικτόρια μίλησε στο «ENJOY» της «κυριακάτικης δημοκρατίας» για το νέο της συγκλονιστικό μυθιστόρημα, το «Όσοι αγαπιούνται», όπου αναφέρεται στην ιστορία μιας οικογένειας, καθώς ξεδιπλώνεται η ιστορία της Ελλάδας από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Εμφύλιο και τη δικτατορία του 1967 έως τις ημέρες μας.
- Στο καινούργιο σας βιβλίο αναφέρεστε σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο της ελληνικής Ιστορίας, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο. Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να εστιάσετε την προσοχή σας και να ερευνήσετε εκείνη την εποχή;
Η νεότερη ελληνική Ιστορία με απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια. Ίσως οφείλεται στο ότι συνέβησαν πολλά ασυνήθιστα και άσχημα γεγονότα στη χώρα, σε σχέση με την Αγγλία, που το αντίστοιχο διάστημα το εσωτερικό της δεν επηρεάστηκε στον ίδιο βαθμό, αφού όποιοι αγώνες έγιναν εκτός συνόρων. Μπορεί να χάσαμε πολλούς άντρες κατά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, αλλά αυτό δεν συνέβη μέσα στην Αγγλία και πιστεύω ότι το τραύμα βιώθηκε διαφορετικά. Η Ελλάδα τον 20ό αιώνα έζησε δραματικές στιγμές. Προσωπικά, ως συγγραφέας, προσπαθώ να καταλάβω πώς βίωσαν οι άνθρωποι τα γεγονότα, και ιδιαίτερα τον αντίκτυπο που είχαν στις γυναίκες.
- Η συγγραφή ενός βιβλίου κατά πόσο μπορεί να συμβάλει στο να κλείσουν οι πληγές και τα τραύματα που έχει αφήσει πίσω της η Ιστορία; Έχει η λογοτεχνία έναν θεραπευτικό χαρακτήρα;
Πιστεύω ότι η λογοτεχνία είναι ένα μέσο για να φτάσουν τα γεγονότα σε όσους δεν θα επέλεγαν να διαβάσουν ένα ακαδημαϊκό ιστορικό βιβλίο. Αν μπορεί να δράσει θεραπευτικά; Θα έλεγα ότι το διάβασμα σίγουρα μπορεί να έχει τέτοιον χαρακτήρα και κάποιες φορές μας επιτρέπει να δούμε καταστάσεις σε ένα φανταστικό και υποθετικό επίπεδο, κατανοώντας εκείνους που υπέφεραν στο παρελθόν.
Δείτε επίσης: Η Βικτόρια Χίσλοπ βγάζει το… λάδι της στο «Νησί»
- Το γεγονός ότι δεν είστε Ελληνίδα σάς δημιούργησε δυσκολίες, επέδρασε στον τρόπο συγκέντρωσης όλου του απαραίτητου υλικού για την ανασύνθεση της ιστορικής περιόδου στην οποία αναφέρεστε στο νέο σας βιβλίο, έτσι ώστε να αποτυπώσετε με πληρότητα τα συναισθήματα και το κλίμα εκείνης της περιόδου;
Κατά κάποιον τρόπο, ναι, υπήρξαν δυσκολίες στη συγκέντρωση υλικού. Όμως, υπάρχει μεγάλη αγγλική βιβλιογραφία και, από την άλλη, το φωτογραφικό αρχείο δεν χρήζει γλωσσικής γνώσης. Όσο για τα συναισθήματα, νομίζω ότι όποιος κι αν επισκεφθεί το Μουσείο Καλαβρύτων θα νιώσει το ίδιο για τη σφαγή και την καταστροφή του χωριού. Οι φωτογραφίες των ανθρώπων και η μουσική υπόκρουση «αγγίζουν» κάθε επισκέπτη. Είναι πέρα και πάνω από την εθνότητα.
- Το «Νησί» ως βιβλίο έκανε μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό ήταν έκπληξη για εσάς;
Ναι, σίγουρα ήταν έκπληξη! Το να γράψεις για ένα λεπροκομείο δεν προμηνύει εμπορική επιτυχία. Θα έλεγα ότι άνοιξε ένα κεφάλαιο της Ιστορίας που δεν είχε εξερευνηθεί ιδιαίτερα πριν. Πιστεύω ότι ο τρόπος που ο κόσμος έβλεπε τη Σπιναλόγκα μέχρι τότε άλλαξε. Ίσως γιατί εξανθρώπισα τα πρόσωπα που έζησαν εκεί.
- Δεν μπορώ παρά να σας το θέσω με τον πιο απλό τρόπο: Γιατί αγαπάτε τόσο πολύ την Ελλάδα;
Την αγαπώ εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Πρώτη φορά επισκέφθηκα την Ελλάδα τη δεκαετία του ’70, ως έφηβη, και ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά! Πρώτα απ’ όλα, ήταν όλα εκείνα που κάθε τουρίστας λατρεύει σε αυτή τη χώρα: ο καταγάλανος ουρανός, η ζεστή, καθαρή θάλασσα, τα υπέροχα τοπία, το φαγητό, ο πολιτισμός και η Ιστορία. Και, ακόμη και έπειτα από 40 χρόνια, συνεχίζω να τα αγαπώ όλα αυτά, όμως έχουν προστεθεί και άλλοι λόγοι, με πιο σημαντικό τη ζεστασιά των ανθρώπων. Πλέον έχω πολλούς Έλληνες φίλους!
- Ποιες διαφορές έχετε παρατηρήσει στην Ελλάδα που γνωρίσατε για πρώτη φορά πριν από 40 χρόνια με τη σημερινή πραγματικότητα της χώρας;
Η Αθήνα της δεκαετίας του ’70 ήταν πολύ διαφορετική, πιο χαοτική, χωρίς μετρό. Από την άλλη, η περιφέρεια και τα νησιά συνεχίζουν να είναι το ίδιο όμορφα.
- Εάν είχατε την ευκαιρία να μιλήσετε με έναν Έλληνα πολιτικό, τι ακριβώς θα του λέγατε; Και τι θα του ζητούσατε να πράξει για το καλό της χώρας αυτής;
Έχω μεγάλη λίστα! Οικολογικά, η Ελλάδα θα έπρεπε να είναι στην πρώτη γραμμή! Το καθαρό περιβάλλον είναι πολύ σημαντική για όλον τον κόσμο, αλλά, όταν η Ελλάδα βασίζεται τόσο πολύ στον τουρισμό, είναι θέμα ακόμα μεγαλύτερης σημασίας. Οι πλαστικές σακούλες θα έπρεπε να έχουν απαγορευθεί, το ίδιο τα πλαστικά ποτήρια του καφέ και τα καλαμάκια. Πρόκειται για καταστροφή. Χρειάζεται άμεση νομοθεσία. Σπάνια βλέπω κάποιον στην Ελλάδα με επαναχρησιμοποιούμενο ποτήρι καφέ. Στο Λονδίνο σε κοιτάζουν αποδοκιμαστικά εάν δεν έχεις το δικό σου ποτήρι. Το ίδιο και τα πλαστικά μπουκάλια του νερού: καταλήγουν στη θάλασσα, η οποία είναι πια γεμάτη με πλαστικά σωματίδια και δεν είναι ωραίο να κολυμπάς μαζί τους, αλλά ούτε για τα ψάρια να ζουν εκεί. Πριν από λίγες ημέρες -με την απεργία των οδοκαθαριστών-, ο μισός δρόμος στο σπίτι μου είχε καλυφθεί από έναν σωρό πλαστικών σε μέγεθος μικρού βουνού! Ήταν λυπηρό και καταθλιπτικό, αλλά και ενδεικτικό τού πόσο πολύ πλαστικό χρησιμοποιεί μια μικρή γειτονιά καθημερινά. Κάθε χρόνο μοιράζομαι την αγωνία φίλων που τα παιδιά τους εισέρχονται στο πανεπιστήμιο και μπαίνουν σε έναν κυκεώνα αναζήτησης σπιτιού – τις περισσότερες φορές να καταλήγουν να νοικιάζουν κάποιο πανάκριβο διαμέρισμα ή να μένουν σε συγγενείς. Υπάρχουν πολλές ατέλειες στη Βρετανία, όμως τα πανεπιστήμια προσφέρουν στέγη στους φοιτητές. Είναι μέρος της φοιτητικής ζωής να μένεις με άλλους φοιτητές και να βρίσκεσαι κοντά στον τόπο όπου σπουδάζεις. Και πριν από το πανεπιστήμιο υπάρχουν τεράστια έξοδα και το άγχος των φροντιστηρίων. Τα σχολεία από μόνα τους θα έπρεπε να παρέχουν στα παιδιά τα εφόδια που χρειάζονται και όχι η εξωσχολική φοίτηση! Τα παιδιά περνούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας τους στο σχολείο και συνεχίζουν να μελετούν μέχρι αργά τη νύχτα. Αυτό καταδεικνύει το πρόβλημα της Παιδείας και πρέπει να αντιμετωπιστεί.
- Οι δικοί σας φόβοι, προβληματισμοί και ανησυχίες ως άτομο πόσο εύκολο είναι να διοχετευτούν και να εκφραστούν μέσα από ένα λογοτεχνικό κείμενο;
Είναι πολύ εύκολο, και μάλιστα αποτελεί εκπληκτική ψυχοθεραπεία!
- Έχουν υπάρξει στιγμές όπου έχετε νιώσει ότι η εξέλιξη της υπόθεσης ενός βιβλίου δεν μπορεί να προχωρήσει; Και ότι η έμπνευσή σας δεν ανταποκρίνεται στην επιθυμία να προχωρήσει η συγγραφή;
Μέχρι στιγμής, όχι. Εκτός από μία φορά, που σκέφθηκα ότι θα έπρεπε να γράψω ένα μυθιστόρημα όπου οι χαρακτήρες μου να είναι Άγγλοι και δεν μπόρεσα.
- Ερχόμενοι στα θέματα της δικής σας πατρίδας, της Μεγάλης Βρετανίας, ποια είναι η γνώμη που έχετε σχηματίσει για το Brexit;
Απόλυτα απογοητευτική. Τη στιγμή που σας απαντώ, η Ευρωπαϊκή Ένωση έδωσε παράταση μέχρι τις 31 Ιανουαρίου. Έχουμε βαρεθεί όλοι και ντρεπόμαστε για τον τρόπο που οι πολιτικοί μας χειρίζονται το θέμα. Φαίνεται σαν να μη γνωρίζουν τι κάνουν – και φαίνεται έτσι, γιατί έτσι είναι! Το δημοψήφισμα ήταν ένα τεράστιο λάθος και αυτή τη στιγμή το πληρώνουμε. Εύχομαι με όλη μου την καρδιά να μην είχε συμβεί και να ξυπνήσω μια μέρα και να ήταν απλά ένα κακό όνειρο. Είμαι πρώτα Ευρωπαία. Αυτή είναι η ταυτότητά μου.
- Πώς θα σας φαινόταν η ιδέα να γράψει ένας Έλληνας βιβλίο σχετικά με τα γεγονότα του Brexit;
Εξαιρετική! Εύχομαι να το κάνει κάποιος. Νομίζω πως θα μοιάζει με μαύρη κωμωδία!
- Στη σημερινή εποχή διακρίνετε σημεία ανάκαμψης στην παγκόσμια αγορά του βιβλίου; Αυξάνονται παγκοσμίως οι αναγνώστες;
Αλίμονο, αλλά όχι. Νομίζω ότι η τηλεόραση, το Instagram και το facebook κλέβουν τους αναγνώστες. Είναι λυπηρό, γιατί πιστεύω στη δύναμη της γραφής. Το μόνο κομμάτι που φαίνεται να αναπτύσσεται στην Αγγλία, αλλά και σε άλλες χώρες -όχι όμως στην Ελλάδα- είναι το audio book (ηχογραφημένο βιβλίο). Είναι πολύ δημοφιλές σε άλλες χώρες.
- Ποιο είναι το μυστικό για τη συγγραφή ενός καλού και επιτυχημένου βιβλίου;
Να γράψεις για κάτι με το οποίο είσαι παθιασμένος. Αν δεν σε ενθουσιάζουν το θέμα, η ιστορία, οι χαρακτήρες, ο αναγνώστης θα το καταλάβει αμέσως.
