Στο ιατρείο μας έρχονται όλο και περισσότερα ζευγάρια τα οποία επιθυμούν την απόκτηση ενός παιδιού αλλά συναντούν δυσκολίες.
Η διερεύνηση της υπογονιμότητας αφορά στο ζευγάρι και όχι μόνο στον άνδρα ή στη γυναίκα. Υπάρχει μια σειρά από εξετάσεις τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες, αλλά πρέπει να τονίσουμε ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και γι’ αυτό χρειάζεται εξατομικευμένη προσέγγιση.
Κατ’ αρχάς είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι ένα ζευγάρι είναι καλό να επισκεφθεί το γυναικολόγο για περαιτέρω έλεγχο στους 12 μήνες από τη στιγμή που έχει ξεκινήσει την προσπάθειά του για τεκνοποίηση αν η γυναίκα είναι κάτω των 35 ετών. Για τις γυναίκες άνω των 35 ετών συνιστάται επίσκεψη στην περίπτωση που οι προσπάθειες δεν έχουν φέρει το αναμενόμενο αποτέλεσμα μετά από 6 μήνες.
Τα χρονικά αυτά όρια μεταβάλλονται σε ειδικές περιπτώσεις αν π.χ. είναι γνωστό ότι υπάρχει κάποια γυναικολογική πάθηση που μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στη σύλληψη όπως η ενδομητρίωση ή οι πολυκυστικές ωοθήκες. Σε αυτές τις περιπτώσεις προτείνουμε το ζευγάρι να απευθυνθεί νωρίτερα στο γυναικολόγο.
Οι βασικές εξετάσεις διερεύνησης της υπογονιμότητας είναι οι εξής:
Ορμονικές εξετάσεις και εξέταση AMH
Για να εξετάσουμε πόσο «δυνατές» είναι οι ωοθήκες γίνονται αιματολογικές εξετάσεις τις πρώτες μέρες του κύκλου (2η έως και 4η ημέρα του κύκλου) που ελέγχουν τις ορμόνες FSH, LH και οιστραδιόλη. Ανάλογα με την περίπτωση, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ή την κληρονομικότητα ο γιατρός μπορεί να ζητήσει και εξετάσεις του θυρεοειδούς, της προλακτίνης και των ανδρογόνων.
Μια από τις σημαντικότερες εξετάσεις στη διερεύνηση υπογονιμότητας είναι η ΑΜΗ που μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε μέρα του κύκλου. Η ΑΜΗ δείχνει την ποιότητα και το απόθεμα των ωαρίων και είναι πιο αξιόπιστη από τις άλλες ορμονικές εξετάσεις για να μας δείξει τη δυναμική των ωοθηκών.
Έλεγχος ωορρηξίας
Η ωορρηξία σε μια γυναίκα με σταθερό κύκλο πραγματοποιείται συνήθως 14 ημέρες πριν την περίοδο. Μπορεί να διαπιστωθεί με διακολπικό υπερηχογράφημα, με τεστ ωορρηξίας στα ούρα, με εξέταση προγεστερόνης στο αίμα την 21η μέρα του κύκλου (για κύκλο 28 ημερών) ή απλά με μέτρηση της θερμοκρασίας.
Έλεγχος σαλπίγγων
Για να μπορέσει μια γυναίκα να συλλάβει πρέπει οι σάλπιγγές της να είναι διαβατές. Ο έλεγχος της διαβατότητας των σαλπίγγων γίνεται με την υστεροσαλπιγγογραφία που είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος.
Υπερηχογράφημα
Το διακολπικό υπερηχογράφημα κατέχει σημαντικότατο ρόλο στη διερεύνηση της γυναικείας υπογονιμότητας. Μας δίνει πληροφορίες για την μορφολογία της μήτρας και για την ύπαρξη ή όχι παθολογίας όπως ινομυώματα, πολύποδες ενδομητρίου, διάφραγμα μήτρας, δίκερως μήτρα κλπ. που μπορεί να ευθύνονται για υπογονιμότητα.
Επίσης, αξιολογούμε την ύπαρξη παθολογίας στις ωοθήκες όπως η ενδομητρίωση ή άλλες κύστεις ωοθηκών που επηρεάζουν τη λειτουργία τους καθώς και τον αριθμό ωοθυλακίων που αντικατοπτρίζουν τη δυναμική/ απόθεμα των ωοθηκών.
Υστεροσκόπηση
Υστεροσκόπηση είναι η μέθοδος της ενδοσκοπικής χειρουργικής με την οποία ελέγχεται το εσωτερικό της κοιλότητα της μήτρας, δηλαδή το ενδομήτριο. Η υστεροσκόπηση μας επιτρέπει να εξετάσουμε το σχήμα της κοιλότητας της μήτρας, την ύπαρξη ενδομήτριας παθολογίας (π.χ. πολύποδας ενδομητρίου), την τραχηλική κοιλότητα και τα στόμια των σαλπίγγων στη μήτρα. Η επέμβαση διενεργείται με τη βοήθεια ενός λεπτού τηλεσκοπίου (υστεροσκόπιο) που εισάγεται μέσω του κόλπου και του τραχήλου στην ενδομητρική κοιλότητα, χωρίς τομές.
Λαπαροσκόπηση
Πρόκειται για μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία πραγματοποιείται τομή ελάχιστων εκατοστών για να εισέλθει ειδική κάμερα και να εξεταστούν η μήτρα, οι σάλπιγγες, οι ωοθήκες και τα υπόλοιπα όργανα της πυέλου και της κοιλιάς. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει τη διάγνωση και άμεση αποκατάσταση πιθανής παθολογίας στις ωοθήκες όπως ενδομητρίωση, λύση συμφύσεων στις σάλπιγγες και αφαίρεση υδροσάλπιγγας και ινομυωμάτων.
Ανδρική υπογονιμότητα
Για τη διευκρίνιση πιθανής υπογονιμότητας του ανδρός πραγματοποιείται σπερμοδιάγραμμα. Ιδανικά λαμβάνονται 2 δείγματα σε διάστημα 30 ημερών. Ελέγχουμε την κινητικότητα, την ποιότητα και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων που καθορίζουν πόσο «ικανό» είναι το σπέρμα να οδηγήσει σε γονιμοποίηση.
Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να προτείνουμε και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως ο έλεγχος κατακερματισμού του DNA του σπέρματος και έλεγχος του οξειδωτική stress.
Μην παραλείψετε να προγραμματίστε το ραντεβού σας με τη Δρ. Ιωάννα Τσουμπού. Στο ιατρείο μας διαθέτουμε υπερσύγχρονο εξοπλισμό που μαζί με την επιστημονική κατάρτιση της ιατρού και την κλινική της εμπειρία θα σας βοηθήσουν να πάρετε τις σωστές αποφάσεις. Για εμάς τελικά αυτό που έχει σημασία είναι ο άνθρωπος που αποτελεί και το επίκεντρο των υπηρεσιών που προσφέρουμε.
Γυναικολόγος – Μαιευτήρας Χειρουργός Ιωάννα Τσουμπού
