Οι σημερινές εκλογές στη Γερμανία θα μπορούσαν, τουλάχιστον για τις ελληνογερμανικές σχέσεις, να θεωρηθούν οι πιο προβλέψιμες των τελευταίων δεκαετιών.
- Από τον Γιώργο Χαρβαλιά
Αναλύσεις που προδικάζουν δραματικές αλλαγές, επειδή θα πάρουν την πρωτιά οι Σοσιαλδημοκράτες και, τάχα μου, θα στρίψουν το τιμόνι προς τα λαϊκά στρώματα, μαζί με τους Πρασίνους, διακρίνονται είτε από εντυπωσιακή αφέλεια είτε από σκόπιμη πρόθεση αποπροσανατολισμού της ελληνικής γνώμης. Αυτής που, όπως εξήγησε τις προάλλες ο Γερμανός πρέσβης, έμαθε -για κακή της τύχη- να μην αγαπά τη Μέρκελ.
Θα πρέπει τώρα να συνηθίσει στην ιδέα ότι η Μέρκελ εξακολουθεί να κυβερνά, έστω και από το σπίτι της. Γιατί όποια κυβέρνηση συνασπισμού και να προκύψει από τις κάλπες, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι τουλάχιστον στο θέμα του χρέους και της δημοσιονομικής πολιτικής θα ακολουθήσει με ευλάβεια τα αχνάρια των προηγούμενων. Υποτιμάται, δυστυχώς, η διακομματική συναίνεση στη σύγχρονη πολιτική σκηνή της Γερμανίας και δίνεται συχνά η εντύπωση ότι η στρατηγική εκπονείται από πρόσωπα: τη Μέρκελ, τον Σόιμπλε, τον Σολτς, την ταλαίπωρη κυρία των Πρασίνων και πάει λέγοντας.
Πρόκειται για λάθος ανάγνωση. Στα σπουδαία θέματα, όπως η οικονομική ηγεμονία στην Ευρωπαίκή Ένωση, η διασφάλιση των γερμανικών εξαγωγών, η επιβολή του μοντέλου αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και το Μεταναστευτικό, οι Γερμανοί πολιτικοί, του συστημικού τουλάχιστον φάσματος, ομονοούν απόλυτα.
Ο προσανατολισμός της Γερμανίας γύρω από αυτά τα ζητήματα «ζωτικού εθνικού συμφέροντος» δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε στο ελάχιστο, στον βαθμό που οποιοσδήποτε συσχετισμός δυνάμεων στο μετεκλογικό σκηνικό αναδείξει κυβέρνηση αποδεκτή από το σύστημα. Είτε η ισχυρή συνιστώσα αυτής είναι οι Σοσιαλδημοκράτες είτε οι Χριστιανοδημοκράτες ή, τέλος, οι Πράσινοι.
Ενδεχόμενη «oρατή» αλλαγή θα μπορούσε να υπάρξει μόνο αν στο νέο κυβερνητικό σχήμα είχε λόγο είτε η «τίμια» γερμανική Αριστερά είτε η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία, που θα επαναπροσδιόριζε, αν μη τι άλλο, τη θέση του Βερολίνου στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Αλλά αυτό δεν προβλέπεται.
Ειδικά η συμμετοχή του Die Linke σε μια κεντροαριστερή κυβέρνηση συνασπισμού θα ήταν ευλογία συνολικά για τον ευρωπαϊκό Νότο, και ειδικά για την Ελλάδα, καθώς είναι και το μόνο γερμανικό κόμμα που έχει πάρει σαφή θέση γύρω από το καυτό θέμα των πολεμικών επανορθώσεων. Αλλά, παρότι προβάλλεται στα γερμανικά ΜΜΕ ως «σενάριο εργασίας», δεν παίζει ούτε ως σενάριο… επιστημονικής φαντασίας. Το βαθύ πολιτικοεπιχειρηματικό κατεστημένο, η ελίτ των βιομηχάνων που καθορίζει την πολιτική της νεότερης Γερμανίας από την εποχή του Βίσμαρκ, δεν θα το επιτρέψει.
Το ίδιο αυτό σύστημα φαίνεται ότι έχει αποφασίσει μια παρένθεση στην πρωτοκαθεδρία των Χριστιανοδημοκρατών, γιατί τα 16 χρόνια Μέρκελ κούρασαν. Στην αρχή, η οικονομική και μιντιακή ολιγαρχία της Γερμανίας φλέρταρε ακόμη και με μια «πράσινη» παρένθεση. Ακριβώς γιατί οι σημερινοί Πράσινοι δεν έχουν καμία σχέση με τα παιδιά των λουλουδιών που σχημάτιζαν ανθρώπινες αλυσίδες έξω από τα πυρηνικά εργοστάσια στη δεκαετία του ’80. Η επανάσταση ανήκει στο παρελθόν. Οι Πράσινοι έδωσαν, άλλωστε, διαπιστευτήρια εθνικιστικής νομιμοφροσύνης στον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας. Είναι στυγνοί πραγματιστές, προσανατολισμένοι στις «πράσινες» μπίζνες που ταιριάζουν απόλυτα στις επιδιώξεις του γερμανικού εξαγωγικού λόμπι. Και πιο ρωσοφοβικοί ατλαντιστές ακόμη και από τους Χριστιανοκοινωνιστές, την πιο συντηρητική βαυαρική συνιστώσα του CDU.
Η δημοσκοπική τους εκτόξευση ήταν, χωρίς αμφιβολία, τεχνητή. Επιδοτούμενη από το «μιντιακό σύστημα», με τη σιωπηρή ανοχή του βιομηχανικού τομέα. Στην πορεία, όμως, φάνηκε ότι το σχήμα δεν τραβάει. Η αρχηγός, μια νεαρά «θείτσα», έδειξε ότι δεν διαθέτει ηγετικά χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να εγγυηθούν ευαίσθητες ισορροπίες, όπως συνέβαινε με τη Μέρκελ. Επιπρόσθετα, διάφορες τρελίτσες που εκστόμισε, όπως η απαγόρευση πτήσεων εσωτερικού για την καταπολέμηση της ρύπανσης, έκαναν τους επιχειρηματίες να μετανιώσουν για την επιλογή τους. Και την κόντυναν με την ίδια ευκολία που την ανέδειξαν. Τα συστημικά μέσα αίφνης «ανακάλυψαν» λογοκλοπές στα βιβλία της, ανακρίβειες στο βιογραφικό της, ότι έκρυβε εισοδήματα στο «πόθεν έσχες», άφηνε απλήρωτους λογαριασμούς, και να είστε βέβαιοι ότι, αν χρειαζόταν, θα έβρισκαν και ληγμένες κλήσεις για παρκάρισμα προκειμένου να της ανακόψουν τον δρόμο. Αλλά δεν ήθελαν να τη θέσουν και εντελώς εκτός μάχης. Ο σχεδιασμός ήταν να την αφήσουν για «μπαλαντέρ», όπως ακριβώς υπήρξαν οι Πράσινοι του Γιόσκα Φίσερ, που αποδείχτηκαν πειθήνια όργανα για την ισοπέδωση της Σερβίας.
Το νέο πουλέν πλέον είναι ο υπουργός Οικονομικών της Μέρκελ, άχρωμος, άοσμος και… λαδιάρης, όπως αποδεικνύει η (έμμεση) ανάμιξή του στο κορυφαίο σκάνδαλο της Wirecard, όταν κάποιοι επιτήδειοι «μάνατζερ» άρπαξαν 2 δισ. από τη φοβερή και τρομερή start-up της ηλεκτρονικής πλατφόρμας πληρωμών που διαφήμιζε η καγκελάριος, ως μοναδικό «κελεπούρι» στους Κινέζους.
Ο Ολαφ Σολτς, η «προσωποποίηση της πλήξης», σύμφωνα με το «Σπίγκελ», έγινε τελικά η κεντρική επιλογή του συστήματος για να μη διαταραχθούν οι ισορροπίες. Είναι πιθανόν σειρά του αρχηγού των Σοσιαλδημοκρατών να πάρει τη σκυτάλη στο άκρως ανιαρό rotation των συστημικών Γερμανών πολιτικών, που κρατάει από την εποχή του Αντενάουερ. Ο υποψήφιος των Χριστιανοδημοκρατών Αρμιν Λάσετ, ένας φιλότουρκος κεντροδεξιός πολιτικός δεύτερης κατηγορίας που έκανε πλάτες στη Μέρκελ για το Μεταναστευτικό, αποδείχτηκε «κουτσό άλογο» και δεν μπόρεσε να κάνει «γκελ» στο γερμανικό συντηρητικό κοινό που προτιμούσε τον Βαυαρό Μάρκους Ζέντερ, έναν άλλον περίεργο, ο οποίος διαπρέπει στα κακόγουστα γερμανικά καρναβάλια όταν ντύνεται… Μέριλιν Μονρόε. Αυτός ο τελευταίος είχε προτείνει την έξωση της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Το αν θα διασωθούν οι Χριστιανοδημοκράτες με ένα ευπρεπές φώτο φίνις μένει να αποδειχθεί και θα καθορίσει τη συμμετοχή τους στη νέα κυβέρνηση.
Όπως επίσης το αν, αντί για τους Πρασίνους, θα δούμε τελικά ως «μπαλαντέρ» το διαχρονικό «όπλο της αγοράς», το νεοφιλελεύθερο κόμμα του Γκένσερ, τους Ελεύθερους Δημοκράτες, που καταποντίστηκαν στα χέρια του Φίλιπ Ρέσλερ, ενός Γερμανοβιετναμέζου αντικαγκελάριου ο οποίος, αν θυμάστε, την εποχή του πρώτου Μνημονίου είχε βαλθεί να κάνει την Ελλάδα απέραντο φωτοβολταϊκό πάρκο. Οι προτεραιότητες σήμερα δεν έχουν αλλάξει. Ολα τα κόμματα έχουν παρεμφερή ατζέντα: ανεμογεννήτριες, ηλεκτροκίνηση και ενίσχυση με κάθε τρόπο των ήδη υπετροφικών γερμανικών εξαγωγών. Μπορούν, συνεπώς, να συνυπάρξουν όλα μαζί, χωρίς να παίζει ρόλο αν στη νέα κυβέρνηση θα συμμετέχουν οι Πράσινοι ή οι Ελεύθεροι Δημοκράτες. Για την Ελλάδα, άλλωστε, όλα αυτά δεν έχουν καμία απολύτως σημασία. Αν υπάρχει αφελής που νομίζει ότι υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Μέρκελ θα είναι πιο χαλαρός με τις υποχρεώσεις των χωρών του Νότου, είναι -ξαναλέω- είτε αφελής είτε εγκάθετος για να χαίδέψει αυτιά, μήπως και αγαπήσουμε τους Γερμανούς. Στην πραγματικότητα, με οποιοδήποτε σχήμα προκύψει, έρχονται σφίξιμο των λουριών και απότομο «στένεμα» της δημοσιονομικής χαλάρωσης. Το λεγόμενο «tapering», που θα φέρει σε πολύ δύσκολη θέση οικονομίες όπως η ελληνική, οι οποίες ξεχείλωσαν το δημόσιο χρέος την περίοδο του κορονοϊού.
Η Γερμανία, που σήμερα σκοπίμως κάνει τον ψόφιο κοριό, θα ξαναπιάσει τη σκυτάλη από το «κλαμπ των φειδωλών», που έστησε αριστοτεχνικά το προηγούμενο διάστημα για να γκρινιάζουν ότι ξεφεύγει το χρέος. Μπροστά, δε, στο φάντασμα του πληθωρισμού που έρχεται και δημιουργεί υπαρξιακό σοκ στους Γερμανούς, θα ληφθούν ακραία μέτρα. Ο Σόιμπλε, που, μήνες τώρα, κραυγάζει ότι το «παραξηλώσαμε», θα φαντάζει Αρσακειάδα μπροστά σε αυτά που έρχονται. Γιατί, μη γελιέστε, οι Γερμανοί σήμερα δεν ψηφίζουν «αλλαγή». Μέρκελ ψηφίζουν, «δαγκωτό».
