Τον εφιαλτικό τρόπο ζωής των Ελλήνων καταγράφουν τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., τα οποία αναδεικνύουν τη φτωχοποίηση των πολιτών. Πρόκειται για μια τελείως διαφορετική εικόνα από αυτή που επιχειρεί να παρουσιάζει η κυβέρνηση, την ώρα που το οικονομικό επιτελείο πανηγυρίζει για τα στοιχεία που δείχνουν αύξηση του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το α’ τρίμηνο του 2022, αλλά και ενίσχυση των καταθέσεων.
Ωστόσο η ΕΛ.ΣΤΑΤ. σημειώνει πως σχεδόν 3 στους 10 πολίτες της χώρας είναι βυθισμένοι στη φτώχεια, που μεταφράζεται σε 2.971.200 άτομα. Αξίζει να σημειωθεί πως το κατώφλι της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 5.251 ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.028 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, και ορίζεται στο 60% του διάμεσου συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο εκτιμήθηκε σε 8.752 ευρώ, ενώ το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της χώρας εκτιμήθηκε σε 17.089 ευρώ.
Την ώρα που οι τιμές των ενοικίων έχουν εκτοξευτεί, τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. αποκαλύπτουν πως ένα μεγάλο μέρος των πολιτών αδυνατεί να πληρώσει το ενοίκιο ή τη δόση του δανείου. Συγκεκριμένα, το 25% των πολιτών δυσκολεύεται να πληρώσει τη δόση του στεγαστικού δανείου για την πρώτη κατοικία, ενώ το 26,3% δεν μπορεί να πληρώσει πάγιους λογαριασμούς, όπως ηλεκτρικό ρεύμα, νερό και φυσικό αέριο.
Μάλιστα, ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση για όσους πρέπει να πληρώσουν δόσεις πιστωτικών καρτών ή δόσεις δανείου για οικοσκευή, διακοπές, κ.ά. ή αγορές με δόσεις. Σε αδυναμία γι’ αυτές τις δαπάνες είναι το 34,9% των πολιτών.
Στερούνται τη βασική διατροφή
Εν έτει 2022 ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών στερείται τη βασική διατροφή, αφού ο οικογενειακός προϋπολογισμός δεν αρκεί για την προμήθεια των συγκεκριμένων προϊόντων. Το 33,8% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει ότι στερείται διατροφή που περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των μη φτωχών νοικοκυριών εκτιμάται σε 6,1%.
Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία είναι ότι 1 στους 2 πολίτες αδυνατεί να καλύψει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους 410 ευρώ. Το 81,7% των φτωχών νοικοκυριών και το 37,6% των μη φτωχών δηλώνει οικονομική δυσκολία να καλύψει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους, περίπου, 410 ευρώ.
Το 79,8% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει αδυναμία πληρωμής μίας εβδομάδας διακοπών, ενώ το 36,7% των φτωχών νοικοκυριών δηλώνει οικονομική αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση τον χειμώνα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των μη φτωχών νοικοκυριών ανέρχεται σε 12,8%.
Περισσότεροι από τους μισούς αγοράζουν μόνο τα απαραίτητα
Επτά στους δέκα Έλληνες (6 στους 10 πέρυσι) δηλώνουν ότι ξοδεύουν λιγότερα χρήματα σε προϊόντα που δεν είναι πρώτης ανάγκης, ενώ πάνω από τους μισούς καταναλωτές (51% από 43% πέρυσι) αγοράζουν μόνο τα απαραίτητα.
Αυτό προκύπτει από την έρευνα Future Consumer Index Ελλάδα 2022, που παρουσίασε η ΕΥ Ελλάδος, που δείχνει ότι οι Έλληνες καταναλωτές βιώνουν έντονα τις οικονομικές επιπτώσεις της παρούσας συγκυρίας (πόλεμος, ενεργειακή κρίση, πανδημία), έχοντας μάλιστα μόλις αφήσει πίσω τους μια δεκαετή περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής. Γενικά, η ελληνική κοινωνία υιοθετεί μια στάση αναμονής και αυτοπεριορισμού, επιλέγοντας να μειώσει την κατανάλωση, τουλάχιστον προσωρινά, μέχρι να λήξει η φάση της παγκόσμιας αβεβαιότητας.
Στο περιβάλλον αυτό η τιμή αναδεικνύεται και φέτος, με διαφορά, ως το σημαντικότερο αγοραστικό κριτήριο, τόσο για το σήμερα (78%) όσο και για την επόμενη τριετία (78%). Η έρευνα καταγράφει την περαιτέρω αποδυνάμωση της σχέσης του καταναλωτή με τις μάρκες που παρατηρήθηκε στη διάρκεια της πανδημίας.
Το 47% των καταναλωτών δηλώνει ότι οι μάρκες αποτελούν σήμερα λιγότερο σημαντικό κριτήριο κατά τις αγοραστικές του αποφάσεις, ενώ το 56% των ερωτώμενων (41% πριν από έναν χρόνο) αναφέρει ότι έχει αλλάξει τα brands που αγοράζει, είτε για να μειώσει τα έξοδά του είτε γιατί επιλέγει προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας ή για να υποστηρίξει την τοπική οικονομία ή τα καταστήματα της γειτονιάς του.
Στοιχεία-σοκ για τα παιδιά σε πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ
Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία για τις συνθήκες διαβίωσης των παιδιών τόσο στην Ελλάδα όσο και στις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ. Στη χώρα μας το 10% των παιδιών έως 15 ετών αντιμετωπίζει στέρηση τροφής στο σπίτι του, όταν στον ΟΟΣΑ το ποσοστό είναι 6% κατά μέσο όρο.
Το 8,8% των παιδιών στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις αγαθών και το 46% εντοπίζει τις ελλείψεις σε ορισμένα αγαθά στο σπίτι του. Όμως, μόνο το 4% των παιδιών στην Ελλάδα δεν έχει ίντερνετ στο σπίτι!
Τα παραπάνω καταγράφονται σε έκθεση του ΟΟΣΑ «Ξεκινώντας άνισα: Πώς είναι η ζωή για τα μειονεκτούντα παιδιά;» Συνολικά το 13% των παιδιών στις χώρες του ΟΟΣΑ ζουν σε σχετική εισοδηματική φτώχεια και το ποσοστό αυξάνεται περισσότερο από 20% σε χώρες όπως η Ισπανία, η Τουρκία και οι ΗΠΑ. Ειδικά στην Ευρώπη, περισσότερο από το 10% των παιδιών με χαμηλό εισόδημα συνεχίζουν να ζουν σε στέγαση πολύ κακής ποιότητας.
Σύμφωνα με την έκθεση, η πλειονότητα των παιδιών στην Ελλάδα διατηρεί την υγεία της και απολαμβάνει τη στήριξη της οικογένειάς της, αλλά μόλις το 16% των παιδιών 11-15 ετών γυμνάζεται μέτρια ή έντονα τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα. Και ενώ σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο, η βρεφική θνησιμότητα φτάνει το 3,7 ανά 1.000 γεννήσεις, όταν στην Ισλανδία η βρεφική θνησιμότητα είναι μόλις 1,1 τοις χιλίοις, με την Κολομβία να καταλαμβάνει τη χειρότερη θέση, με 17,3 τοις χιλίοις.
Πάντως, το 78% των παιδιών νιώθει ότι έχει πλήρη υποστήριξη από την οικογένειά του σε επίπεδο ψυχοκοινωνικό, το 63% θεωρεί ότι η ζωή του έχει νόημα και σκοπό, όμως, μόνο το 30,5% των παιδιών δηλώνει ικανοποιημένο με τη ζωή του.
