Ενώ από το 2019 και έπειτα, έστω με πολύ μικρά βήματα, μισθωτοί και συνταξιούχοι είδαν μικρή αύξηση στα εισοδήματά τους, που βέβαια σε καμία περίπτωση δεν αρκεί για να καλύψει τις τεράστιες αυξήσεις λόγω του πληθωρισμού, οι πλέον ευάλωτοι συμπολίτες μας παραμένουν καταδικασμένοι στη φτώχεια. Το τελευταίο παράδειγμα ήταν αυτό με τις αυξήσεις στις συντάξεις, οι οποίες δόθηκαν με τρόπο που εν τέλει προκάλεσε μεγάλη δυσαρέσκεια.
Την ίδια στιγμή στα ίδια πολύ χαμηλά επίπεδα παρέμειναν σχεδόν όλα τα προνοιακά επιδόματα που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ. Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι μέχρι και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με σύσταση που εξέδωσε μόλις την περασμένη εβδομάδα κάλεσε τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να προχωρήσουν σε αυξήσεις των επιδομάτων, ώστε να βοηθήσουν τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες να αντιμετωπίσουν την ολοένα αυξανόμενη ακρίβεια.
Ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) συστάθηκε το 2018, με στόχο να συγκεντρώσει σε έναν εποπτευόμενο φορέα του υπουργείου Εργασίας όσο το δυνατόν περισσότερες από τις παροχές προς τους ευάλωτους συμπολίτες μας, οι οποίες ήταν διασκορπισμένες μεταξύ κεντρικού κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
Οι παροχές είναι:
- το επίδομα παιδιού (Α21),
- το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης σε ανασφάλιστους υπερήλικες,
- η παροχή στους ανασφάλιστους υπερήλικες, η χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας και τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου των ανωτέρω προσώπων,
- οι παροχές και οι υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας,
- το επίδομα κίνησης σε παραπληγικούς, τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους,
- το διατροφικό επίδομα σε νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και σε αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος,
- η οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά αναπηρία,
- η οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά νοητική αναπηρία,
- η οικονομική ενίσχυση παραπληγικών – τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου,
- η ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή, δρεπανοκυτταρική, μικροδρεπανοκυτταρική κ.λπ.) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία κ.λπ.), Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS),
- η οικονομική ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων,
- η οικονομική ενίσχυση ατόμων με αναπηρία όρασης,
- η οικονομική ενίσχυση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση,
- η εισοδηματική ενίσχυση ασθενών και αποθεραπευμένων χανσενικών και μελών των οικογενειών τους,
- το Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες,
- η εισοδηματική ενίσχυση Οικογενειών Ορεινών Μειονεκτικών Περιοχών,
- η Κάρτα μετακίνησης Πολυτέκνων,
- το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης.
Πού έγιναν αυξήσεις και πόσο με το «καλημέρα» του 2023
Με βάση τον νόμο του 2017, μέσω του οποίου χορηγήθηκαν οι αυξήσεις στις συντάξεις, το υπουργείο Εργασίας εξέδωσε αναλυτική εγκύκλιο για τις παροχές, οι οποίες «συμπαρασύρθηκαν» και από την 1η Ιανουαρίου του 2023 διαμορφώθηκαν ως εξής:
- Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31/12/2022 ανερχόταν σε 768 ευρώ, αναπροσαρμόζεται αυτόματα και από 1ης/1/2023 ανέρχεται στο ποσό των 827,52 ευρώ.
- Το κατώτατο όριο της σύνταξης λόγω θανάτου αυξάνεται από 1ης/1/2023 σε 387,90 ευρώ, από 360 ευρώ που ήταν ως το 2022.
- Η βασική σύνταξη του ΟΓΑ, η οποία έως 31/12/2022 ανερχόταν σε 360 ευρώ, από 1ης/1/2023 αυξάνεται σε 387,90 ευρώ. Το ποσό αυτό είναι πλήρες και καταβάλλεται σε περίπου 35.000 παλαιούς συνταξιούχους. Σημειώνεται ότι από το 2003 και μετά η βασική σύνταξη του ΟΓΑ μειώνεται κατά 4% ετησίως για τους νέους κατ’ έτος συνταξιούχους. Για το 2023 η σωρευτική μείωση έχει φτάσει στο 84%. Ετσι όσοι αποχωρήσουν το 2023 με ένσημα ΟΓΑ θα πάρουν από τη βασική σύνταξη 62 ευρώ, ενώ το μεγαλύτερο ποσό θα το έχουν από τη σύνταξη, βάσει εισφορών.
- Η σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα που καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΑ και έως 31/12/2022 ανερχόταν σε 360 ευρώ αυξάνεται από 1ης/1/2023 σε 387,90 ευρώ. Η αναπροσαρμογή αφορά τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις έως 31/12/2022, καθώς με τον νόμο 4387/2016 η σύνταξη ανασφάλιστου από τον ΟΓΑ μετατράπηκε σε επίδομα ανασφάλιστου υπερήλικα, που καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΑ. Το επίδομα του ανασφάλιστου υπερήλικα από τον ΟΠΕΚΑ (πλήρες ποσό) αυξάνεται επίσης στα 387,90 ευρώ από 1ης/1/2023 τόσο για παλιούς όσο και για νέους δικαιούχους.
- Το επίδομα απολύτου αναπηρίας παλαιών ασφαλισμένων, ήτοι ασφαλισμένων πρώτη φορά μέχρι και 31/12/1992, καθώς και των τυφλών δικαιούχων, ανεξαρτήτως ημερομηνίας πρώτης ασφάλισης, αυξάνεται κατά 7,75% για τα ήδη καταβαλλόμενα επιδόματα. Το επίδομα ισούται με το 50% της καταβαλλόμενης σύνταξης. Για τις νέες απονομές η αύξηση του επιδόματος θα προέλθει μέσα από την αύξηση της σύνταξης. Το ανώτατο όριο του επιδόματος ισούται με το 20πλάσιο του τεκμαρτού ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη την 31η/12/2011 και ανέρχεται σε 671,40 ευρώ.
- Το επίδομα απολύτου αναπηρίας νέων ασφαλισμένων (από 1ης/1/1993 και μετά) αυξάνεται από 173,34 ευρώ σε 186,77 ευρώ από 1ης/1/2023. Η αύξηση του επιδόματος αφορά τόσο τα ήδη καταβαλλόμενα επιδόματα όσο και τις νέες απονομές από 1ης/1/2023.
- Το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους λόγω αναπηρίας του κλάδου κύριας ασφάλισης του ΟΓΑ ισούται με το 50% της εκάστοτε σύνταξης και, ως εκ τούτου, αυξάνεται λόγω της αύξησης συντάξεων. Το κατώτατο όριο του επιδόματος αντιστοιχεί σε 248,28 ευρώ και δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων. Τέλος, το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους λόγω γήρατος τυφλούς του ΟΓΑ αυξάνεται από 1ης/1/2023 -με βάση την αύξηση της βασικής σύνταξης- στα 387,90 ευρώ.