Πολεμικοί ανταποκριτές: Από Α’ Βαλκανικό Πόλεμο στην Ουκρανία

Must Read

Η γειτονιά μας, τα Βαλκάνια, έχουν μια πρωτιά. Αποτελούν την πρώτη ευρείας κλίμακας κάλυψη ενός πολέμου. Έγινε εδώ, άρχισε το 1912. Μέχρι τότε οι πολεμικοί ανταποκριτές θύμιζαν περισσότερο τον Όμηρο, παρά τον Θουκυδίδη που είχε ζήσει από κοντά και είχε μετάσχει στον Πελοποννησιακό Πόλεμο.

Μπορεί να ζούσαν από κοντά τα γεγονότα, αλλά μέχρι να στείλουν στις εφημερίδες τους τις ανταποκρίσεις είχαν χάσει κάθε ίχνος επικαιρότητας. Προτιμούσαν να περιγράφουν αναλυτικά τι γινόταν σε μια μάχη.

Για να φθάσει το ρεπορτάζ στην εφημερίδα και να τυπωθεί, ανάλογα με την απόσταση, μπορούσε να περάσει και μήνας!

Το 1912 τα πράγματα είχε αλλάξει. Υπήρχε τηλέγραφος, η φωτογραφία άρχιζε να κερδίζει έδαφος, έστω κι αν οι φωτογραφικές μηχανές ήταν μεγάλες και δύσχρηστες.

Ζωγρασφική απεικόνιση των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν οι πρώτοι κινηματογραφιστές στο Μέτωπο σε γαλλικό περιοδικό.

Γύρω στους 300 δημοσιογράφους, φωτογράφους και οπερατέρ (το νέο… φρούτο της εποχής) διασκορπίστηκαν στα μέτωπα του πολέμου. Οι μισοί από αυτούς πήγαν στη Βουλγαρία, περιμένοντας ίσως μια επέμβαση της Τσαρικής Ρωσίας, άλλοι 45 πήγαν στη Σερβία και οι υπόλοιποι στην Ελλάδα.

Κι επειδή η ιστορία κάνει κύκλους ο Λέον Τρότσκι ήταν κι αυτός στα Βαλκάνια και κάλυψε τον πόλεμο για Ουκρανική εφημερίδα.

Οι Έλληνες και ξένοι δημοσιογράφοι δεν προωθήθηκαν αμέσως. Η κυβέρνηση τους έδωσε «πάσο» για το Μέτωπο μόνο μετά τη νίκη στο Σαραντάπορο. Φορούσαν την επιγραφή «ΕΦ», δηλαδή «Εφημερίδα».

Μεταξύ των απεσταλμένων και η ελληνικής καταγωγής Έλεν Βιτιβίλια – Λεν (το αληθινό της όνομα ήταν Ελένη Κανδύλη και είχε γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη). Μαζί με τον σύζυγός της Ζακ Λεν έστειλαν συγκλονιστικές ανταποκρίσεις τόσο στη «Φιγκαρό», όσο και στο «Ιλιουστρασιόν». Στις ανταποκρίσεις εκτός από τη σκληρότητα του πολέμου έκαναν γνωστές τις θηριωδίες σε βάρος των αμάχων, όπως επτά προκρίτων των Σερρών που βρέθηκαν κατακρεουργημένοι.

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι ήταν το πρελούδιο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που ακολούθησε αμέσως μετά. Σε αυτούς δοκιμάστηκαν πολλά από τα νέα όπλα και εφαρμόστηκαν στρατηγικές. Οι έμπειροι πολεμικοί ανταποκριτές έγιναν περιζήτητοι από τις μεγάλες εφημερίδες. Η σύγκρουση πια για τους Ευρωπαίους αναγνώστες γινόταν… μέσα στο σπίτι τους κι όχι σε κάποια, περίπου, εξωτική περιοχή όπως τα Βαλκάνια.

Χρόνια αργότερα, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι φωτογράφοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Ήταν πόλεμος της εικόνας. Η βία, το αίμα ήταν στην πρώτη σελίδα, όχι με σκίτσα, όπως συνέβαινε μέχρι τότε, αλλά «ζωντανό».

 

Το πραγματικό πολεμικό ρεπορτάζ έγινε στο Βιετνάμ. Και ήταν τηλεοπτικό. Οι ρεπόρτερ των μεγάλων δικτύων και οι εικονολήπτες έβαλαν στα σπίτια των Αμερικανών όλη τη φρίκη του πολέμου. Βίντεο δεν υπήρχε. Οι λήψεις ήταν σε φιλμ.

Αυτή ήταν η μία όψη. Υπήρξαν καταγγελίες ότι η παρουσία του φωτογραφικού φακού ή της μηχανής λήψης οδήγησαν σε ακραίες ενέργειες, όπως η εν ψυχρώ δολοφονία ενός υπόπτου ως συνεργάτη των Βιετκόνγκ (οι αντάρτες στο νότο) μπροστά στους δημοσιογράφους. Οι αυτόπτες μάρτυρες παραδέχτηκαν ότι εάν δεν ήταν εκεί, ο Νοτιοβιετναμέζος δεν θα είχε πυροβολήσει!

Ρεπορτάζ όπως αυτό με την εκκένωση της Σαϊγκόν έμειναν στην ιστορία

Το Αμερικανικό Πεντάγωνο κατηγόρησε τους δημοσιογράφους ότι, έστω και άθελά τους, έπαιζαν το παιχνίδι των Βορείων. Έδειχναν τη διαφθορά και τη βία στο Νότο, αλλά δεν είχαν πρόσβαση και στο αντίπαλο στρατόπεδο. Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που στον Πόλεμο στον Κόλπο εφαρμόστηκε για πρώτη φορά ένα νέο σύστημα: Η «ενσωματωμένη δημοσιογραφία». Για λόγους ασφαλείας, υποτίθεται, οι δημοσιογράφοι αποτελούσαν μέρος στρατιωτικών ομάδων. Αυτές ακολουθούσαν τον στρατό κι οι δημοσιογράφοι έβλεπαν ότι ήθελαν οι αξιωματικοί να τους δείξουν. Τα fake news έδωσαν και πήραν. Ο κορμοράνος είναι το διασημότερο από αυτά.

Ίδια τακτική ακολουθήθηκε και στο Αφγανιστάν.

Τώρα στην Ουκρανία οι πολεμικοί ανταποκριτές έχουν μεγάλο εχθρό τον χρόνο και τα βίντεο των κινητών τηλεφώνων. Χιλιάδες ανεβαίνουν καθημερινά στα ΜΚΔ. Ο έλεγχος για την αυθεντικότητά τους είναι αδύνατος. Οι αντιμαχόμενοι δίνουν τη δική τους μάχη, όχι στην ενημέρωση, αλλά στην παραπληροφόρηση. Η δουλειά τους γίνεται ακόμα πιο δύσκολη. Είναι άμεσα εξαρτημένοι από τις τηλεπικοινωνίες και οι πληροφορίες που φθάνουν σε αυτούς είναι αδύνατο να ελεγχθούν. Και φυσικά επειδή αυτός ο πόλεμος έχει να κάνει με υπερδυνάμεις είναι εξαιρετικά δύσκολη η διασταύρωση κάθε πληροφορίας.

 

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Tο newsbreak.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

Περισσότερα Βίντεο

Latest News

Διαβάζονται τώρα

More Articles Like This