Πολιτισμικοί και οικονομικοί παράγοντες, διαχρονικές παθογένειες του κράτους και της αγοράς εργασίας και τεχνολογικές εξελίξεις έχουν δημιουργήσει ένα ιδιότυπο τοπίο στον τομέα της απασχόλησης στη χώρα μας. Μέσα σ’ αυτό, οι Έλληνες προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάγκη για οικονομική σταθερότητα και την επιθυμία να ακολουθήσουν μια καριέρα που αντικατοπτρίζει τα όνειρα και τους στόχους τους.
Αυτό, τουλάχιστον, καταδεικνύουν τα ευρήματα ποικίλων ερευνών που αποτυπώνουν το μεταβατικό στάδιο ανάμεσα στα τραύματα του πρόσφατου παρελθόντος και την ανακάμπτουσα ελπίδα για το μέλλον, στο οποίο βρίσκονται οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα του 2025.
Τα θεμέλια της σταθερότητας έχουν κλονιστεί
Παραδοσιακά στη χώρα μας, η έννοια της επαγγελματικής επιτυχίας ήταν στενά συνδεδεμένη με τη σταθερότητα και την οικονομική ασφάλεια, εξ ου και η μέση ελληνική οικογένεια ονειρευόταν να μπει το παιδί της στο δημόσιο.
Ωστόσο, με την παγκοσμιοποίηση και τις τεχνολογικές εξελίξεις, το μοντέλο αυτό άρχισε να φθείρεται, για να έρθει η περασμένη δεκαετία και να επιφέρει μεγαλύτερους τριγμούς στο οικοδόμημα, αποδεικνύοντας ότι ακόμα και οι φαινομενικά ασφαλέστερες επιλογές δεν είναι άτρωτες στις επιπτώσεις μιας οικονομικής κρίσης.
Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια δεν εξακολουθούν να αποτελούν κίνητρα επαγγελματικών επιλογών ή ότι το δημόσιο και η μονιμότητά του έπαψαν να θεωρούνται οικονομικό καταφύγιο. Όπως προκύπτει από έρευνα της διαΝΕΟσις, ακόμα και σήμερα σχεδόν το 1/3 των Ελλήνων θα επέλεγε την εργασία στον δημόσιο τομέα, αν του δινόταν η ευκαιρία.
Στην ίδια έρευνα (Τι πιστεύουν οι Έλληνες – 2024), το 52,3% απάντησε ότι θα προτιμούσε μια δουλειά με µέτριο µισθό και µικρές προοπτικές εξέλιξης αλλά σταθερότητα, υπερτερώντας του 44,3% που θα διάλεγε τις μεγάλες αποδοχές και τις υψηλές προοπτικές έναντι της εργασιακής ασφάλειας. Αυτό, όμως, που δεν δείχνουν τα συγκεκριμένα νούμερα είναι το σταδιακό κλείσιμο της ψαλίδας από το 2015, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 64,2% και 34,5%.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την έρευνα Workmonitor 2025 της Randstad, σημαντικό ρόλο στην καριέρα άνω του 70% των Ελλήνων εργαζομένων παίζει η ευελιξία που παρέχεται ως προς τις ώρες ή τον χώρο εργασίας. Η αμοιβή παραμένει κορυφαία προτεραιότητα για το 85% των ερωτηθέντων, αλλά για το 84% εξίσου καθοριστικό ρόλο παίζει η ισορροπία προσωπικής – επαγγελματικής ζωής. Ένα ακόμα ενδιαφέρον στατιστικό είναι ότι το 52% δήλωσε πως έχει παραιτηθεί από εργασία επειδή το περιβάλλον ήταν τοξικό.
Τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η παραδοσιακή ανάγκη για σταθερότητα παραμένει μεν ισχυρή, αλλά χάνει σταδιακά έδαφος έναντι άλλων αναγκών και κινήτρων. Οι Έλληνες αναζητούν πλέον όλο και περισσότερο την ευελιξία, την ποιότητα ζωής και τη θετική εργασιακή κουλτούρα στην καριέρα τους, ακόμα κι αν αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερο ρίσκο.
Τα πιο δημοφιλή επαγγέλματα σήμερα
Παγκόσμια έρευνα του www.jobseeker.com αποκάλυψε τα επαγγέλματα που πρωταγωνιστούν στα όνειρα των ανθρώπων σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Στη λίστα των 10 πιο δημοφιλών βρίσκουμε κατά σειρά πιλότους, αεροσυνοδούς, μοντέλα, ψυχολόγους, influencers, γιατρούς, εκπαιδευτικούς, δικηγόρους, πυροσβέστες και επιχειρηματίες.
Με βάση τις αναζητήσεις των χρηστών του διαδικτύου, το μόντελινγκ είναι η προτιμώμενη επιλογή καριέρας στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες 24 χώρες της Ευρώπης, σε χώρες της Ασίας, της Αφρικής, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
Οι νέες γενιές των Ελλήνων δεν έχουν, όμως, μόνο αυτό το κοινό με συνομηλίκους τους σε όλο τον κόσμο. Μοιράζονται, επίσης, την επιθυμία η δουλειά τους να υπηρετεί έναν σκοπό με τον οποίο να συντάσσονται, όπως μας δείχνουν το FutURe Barometer της Merck και η έρευνα 2024 Gen Z and Millennial της Deloitte.
Με βάση τις δύο αυτές έρευνες, οι νέοι έχουν περισσότερη φιλοδοξία και μεγαλύτερο αίσθημα περιβαλλοντικής και κοινωνικής ευθύνης σε σχέση με τους γονείς και τους παππούδες τους. Δεν βλέπουν τη δουλειά μόνο ως μέσο βιοπορισμού, αλλά και ως ένα πεδίο προσωπικής έκφρασης και συνεισφοράς σε κάτι μεγαλύτερο.
Για τους Gen Zs και τους Millennials, παγκοσμίως και στην Ελλάδα, η ιδανική δουλειά αναγνωρίζει τη σημασία της ψυχικής υγείας, ευνοεί την ισορροπία προσωπικής – εργασιακής ζωής και προσφέρει επαγγελματική ανάπτυξη, ευελιξία και προνόμια πέραν του μισθού.
Η τεχνολογία, το παρόν και το μέλλον της εργασίας
Πίσω από την μόντελινγκ ως κορυφαία dream job στην Ελλάδα και αλλού, κρύβεται μάλλον ένα παιδί της τεχνολογίας: τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που έχουν κάνει τον χώρο πιο προσβάσιμο, δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερους ανθρώπους να δοκιμάσουν την τύχη τους σε κάτι που, μέχρι πρόσφατα, δεν αφορούσε παρά τους ελάχιστους που πληρούσαν τις αυστηρές του προδιαγραφές.
Ο ρόλος της τεχνολογίας δεν περιορίζεται, ωστόσο, στον επαναπροσδιορισμό επαγγελμάτων όπως το μόντελινγκ. Είναι πιο ουσιαστικός, διαμορφώνοντας το παρόν και το μέλλον της εργασίας σε πολλαπλά επίπεδα: από τα υβριδικά και εξ αποστάσεως μοντέλα εργασίας που κατέστησε εφικτά έως τον μαρασμό επαγγελμάτων και τη δημιουργία νέων που θα πρωταγωνιστήσουν τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με την Έκθεση για το Μέλλον των Επαγγελμάτων 2025 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η διεύρυνση της ψηφιακής πρόσβασης αναμένεται να είναι η τάση που θα έχει την ισχυρότερη επίδραση στον μετασχηματισμό της αγοράς εργασίας έως το 2030. Προς την ίδια κατεύθυνση θα λειτουργήσουν οι τεχνολογικές εξελίξεις, ιδίως στα πεδία της τεχνητής νοημοσύνης, της επεξεργασίας πληροφοριών, της ρομποτικής και της αυτοματοποίησης.
Αντίστοιχα, οι θέσεις εργασίας που σχετίζονται με την τεχνολογία είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες σε ποσοστιαία βάση. Αφορούν ειδικούς σε big data, μηχανικούς fintech, ειδικούς τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης, μηχανικούς λογισμικού και εφαρμογών, ειδικούς αποθήκης δεδομένων, UI/UX designers κ.ά.
Τα τελευταία χρόνια, η χώρα μας έχει καταστεί μαγνήτης τεχνολογικών επενδύσεων που συμβάλλουν στην οικονομική αναγέννησή της. Σύμφωνα όμως με τα στοιχεία της έκθεσης για την Ελλάδα, υπάρχουν σοβαρά κενά δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας, τα οποία προβάλλουν ως το ισχυρότερο εμπόδιο στον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.
Μια νέα ισορροπία, μια νέα ευκαιρία
Με την τεχνολογία να ανοίγει δρόμους και καινούργιες προοπτικές, οι νέοι Έλληνες έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν μια καριέρα που συνδυάζει τη σταθερότητα με την ευελιξία, τη δημιουργικότητα και την επαγγελματική ανάπτυξη. Στις συνθήκες που δημιουργούνται, η ανάγκη για επαγγελματική ασφάλεια δεν χρειάζεται να έρχεται σε αντίθεση με τη φιλοδοξία και την καινοτομία.
Αντίθετα, αυτές οι δυνάμεις μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, δημιουργώντας μια νέα ισορροπία. Επενδύοντας στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας, οι νεότερες γενιές μπορούν να ονειρεύονται, να εξελίσσονται και να πετυχαίνουν σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις αλλά και δυνατότητες.
